پژوهش‌های جدید نشان می‌دهد استفاده از سمعک می‌تواند خطر ابتلا به زوال عقل را به میزان قابل‌توجهی کاهش دهد، البته در صورتی که پیش از ۷۰ سالگی استفاده شود.

این یافته‌ها در حالی منتشر می‌شوند که موارد ابتلا به زوال عقل در جهان رو به افزایش است و پیش‌بینی می‌شود تعداد مبتلایان تا سال ۲۰۶۰ دو برابر شود. برخی براوردها نشان می‌دهد هم‌اکنون از هر ۱۰ سالمند آمریکایی حدود یک نفر به این بیماری مبتلا است.

به گزارش نیویورک‌پست، در این مطالعه‌، طی ۲۰ سال روی دو هزار و ۹۵۳ فرد ۶۰ ساله یا بالاتر که در ابتدای پژوهش نشانه‌های زوال عقل نداشتند، به‌طور منظم آزمایش‌های شنوایی و ارزیابی‌های شناختی انجام شد. در این مدت، حدود ۲۰ درصد شرکت‌کنندگان (۵۸۳ نفر) به زوال عقل مبتلا شدند، اما بیشترین تفاوت مثبت در افرادی دیده شد که از دهه ۶۰ زندگی خود استفاده از سمعک را آغاز کرده بودند.

در این گروه، خطر ابتلا به زوال عقل ۶۱ درصد کمتر از کسانی بود که دچار کم‌شنوایی بودند اما هرگز از سمعک استفاده نکردند. افراد دارای شنوایی طبیعی در دهه ششم زندگی هم ۲۹ درصد کمتر از کسانی که کم‌شنوایی درمان‌نشده داشتند، در معرض خطر بودند. با این حال، استفاده از سمعک پس از ۷۰ سالگی در کاهش خطر ابتلا به زوال عقل تاثیر چندانی نداشت.

چرا شنوایی با حافظه مرتبط است؟

این مطالعه تازه بر شواهد فزاینده‌ای که نشان می‌دهند سمعک‌ها می‌توانند از مغز نیز محافظت کنند، اضافه می‌شود. در یک پژوهش در سال ۲۰۲۳، مشخص شد در افراد ۷۰ تا ۸۴ ساله در معرض خطر بالای ابتلا به زوال عقل، استفاده از سمعک به کاهش افت شناختی تا نزدیک به ۵۰ درصد در مدت سه سال کمک کرد و ارتباطات اجتماعی آنان را نیز بهبود بخشید.

دانشمندان هنوز در حال بررسی علت دقیق این ارتباطند، با این حال چند نظریه مطرح شده است:

ــ وقتی شنوایی کاهش می‌یابد، مغز برای پر کردن جای خالی‌ها تلاش بیشتری می‌کند و این فشار مداوم می‌تواند بر حافظه و توانایی‌های فکری اثر منفی بگذارد.

ــ کم‌شنوایی روند کوچک‌ شدن مغز در سالمندی را تسریع می‌کند؛ فرایندی که خود با افت شناختی مرتبط است.

ــ انزوا و کاهش تعاملات اجتماعی در اثر کم‌شنوایی به معنای کاهش تحریک ذهنی است که خود یکی از عوامل خطر در ابتلا به زوال عقل محسوب می‌شود.

دسترسی آسان‌تر به سمعک

کم‌شنوایی یکی از رایج‌ترین بیماری‌های مزمن در آمریکا است که نزدیک به ۲۷ میلیون فرد بالای ۵۰ سال در این کشور با آن درگیرند، اما تنها یک نفر از هر هفت نفر از سمعک استفاده می‌کند و کاربران پیش از مراجعه برای درمان، به طور متوسط حدود ۱۰ سال صبر می‌کنند؛ زمانی که طی آن اغلب ارتباطات آسیب دیده، روابط دچار مشکل شده و خطر افسردگی، انزوا و زوال شناختی افزایش یافته است.

اداره غذا و داروی آمریکا برای رفع این مشکل، در سال ۲۰۲۲ استفاده از دسته‌ای جدید از سمعک‌های بدون نسخه را تصویب کرد که می‌توان بدون نسخه یا مراجعه به متخصص، آن‌ها را مستقیم از فروشگاه‌ها یا اینترنت خریداری کرد. هدف از این اقدام کاهش هزینه‌ها و آسان‌تر کردن دسترسی بود؛ اقدامی که به گفته کارشناسان می‌تواند برای کمک به سلامتی مغز نیز خبر خوبی باشد.

زوال عقل، یک معضل روبه‌گسترش

مطالعه‌ای در ژانویه نشان داد آمریکایی‌های بالای ۵۵ سال در طول زندگی با خطر ۴۲ درصدی ابتلا به زوال عقل مواجه‌اند و در صورت نبود مداخلات جدی، شمار موارد جدید ابتلا تا سال ۲۰۶۰، به یک میلیون نفر در سال خواهد رسید.

زوال عقل تنها به از دست دادن حافظه محدود نمی‌شود. این بیماری خطر طیفی از مشکلات جسمی و روانی از جمله عفونت‌ها، زمین خوردن و آسیب‌دیدگی، مشکلات قلبی‌عروقی، سوءتغذیه و افسردگی را هم افزایش می‌دهد.