پژوهشی تازه از دانشگاه هاروارد نشان می‌دهد نوشیدن سه لیوان الکل یا بیشتر در روز می‌تواند مغز را بیش از یک دهه زودتر از حد معمول در معرض سکته و آسیب جدی قرار دهد. بر اساس این مطالعه، مصرف زیاد الکل نه‌تنها احتمال سکته‌ مغزی زودهنگام را افزایش می‌دهد، بلکه با خونریزی‌های وسیع‌تر و مرگبارتر در مغز و آسیب طولانی‌مدت و مزمن به بافت‌های عصبی نیز ارتباط دارد.

به‌ گزارش نیویوک‌پست، بر اساس این تحقیق که در نشریه‌ مغزواعصاب (Neurology)، مجله‌ رسمی آکادمی مغز و اعصاب آمریکا، منتشر شد، افرادی که روزانه سه پیک یا بیشتر الکل می‌نوشند، ممکن است بیش از یک دهه زودتر از افرادی که میزان کمتری الکل مصرف می‌کنند، دچار سکته‌ مغزی شوند.

این پژوهش داده‌های هزار و ۶۰۰ بزرگسال با میانگین سنی ۷۵ سال را که به‌ دلیل خونریزی مغزی، نوعی سکته که بر اثر پارگی رگ‌های خونی داخل مغز رخ می‌دهد، بستری شده بودند، بررسی کرد. در طول بستری، از بیماران یا اعضای خانواده‌شان درباره عادات الکل نوشیدن آن‌ها سوال شد.

حدود ۷ درصد از شرکت‌کنندگان در گروه مصرف‌کنندگان سنگین الکل قرار گرفتند. در این پژوهش، مصرف زیاد یا سنگین نوشیدن سه پیک یا بیشتر نوشیدنی در روز تعریف شد؛ یک پیک (شات) نوشیدنی معادل ۳۵۵ میلی‌لیتر آبجو، ۱۵۰ میلی‌لیتر شراب یا ۴۵ میلی‌لیتر مشروب‌های تقطیری بود.

یافته نشان داد افراد پرمصرف به‌طور میانگین در ۶۴ سالگی دچار خونریزی مغزی شدند، در حالی‌ که این عدد برای افراد دیگر، ۷۵ سال بود؛ یعنی ۱۱ سال زودتر.

سطح خون‌ریزی‌های مغزی آن‌ها هم به‌طور میانگین، ۷۰ درصد بزرگ‌تر بود و دو برابر بیشتر در معرض خونریزی در بخش‌های عمیق مغز و تقریبا دو برابر بیشتر در معرض گسترش خونریزی به فضاهای پر از مایع مغزی (عارضه‌ای خطرناک به نام خونریزی اتنتوریال) بودند. افراد با مصرف بالای الکل همچنین، سه برابر بیشتر دچار آسیب شدید به ماده‌ سفید مغز شدند؛ حالتی که با زوال شناختی و پیری مغز مرتبط است.

دکتر ام. ادیپ گورول، نویسنده‌ اصلی پژوهش از دانشگاه هاروارد، توضیح داد: «کاهش مصرف زیاد الکل نه‌تنها می‌تواند خطر سکته‌ مغزی ناشی از خونریزی را کم کند، بلکه احتمالا روند تخریب عروق مغزی کوچک را هم که در نهایت به زوال حافظه، سکته‌ دوم و ناتوانی طولانی‌مدت منجر می‌شود، آهسته می‌کند.»

او افزود که مصرف زیاد الکل ممکن است بیماری عروق کوچک مغز (cerebral small vessel disease) را تسریع کند. بیماری عروق کوچک مغز به آسیب تدریجی رگ‌های بسیار ظریف در عمق مغز اشاره دارد که مسئول رساندن اکسیژن و مواد مغذی به بافت‌های حساس مغزی‌اند. وقتی این عروق دچار التهاب یا سفتی شوند، خون‌رسانی کاهش می‌یابد و به‌مرور به کاهش حافظه، ضعف شناختی و سکته‌های خاموش منجر می‌شود.

این نتایج با یافته‌های اپیدمیولوژیک (بررسی الگوها، علل و پیامدهای بیماری‌ها در جمعیت‌ها) پیشین که نشان داده‌اند مصرف بالای الکل خطر سکته‌های خونریزی‌دهنده را افزایش می‌دهد، همخوانی دارد. مصرف زیاد الکل با افزایش فشار خون هم مرتبط است، که خود یکی از عوامل اصلی بروز این نوع سکته‌ها محسوب می‌شود.

البته پژوهشگران بر محدودیت‌های این مطالعه هم تاکید کردند، زیرا این مطالعه مقطعی است، یعنی داده‌ها فقط از یک مقطع زمانی جمع‌آوری شده‌اند، بنابراین نمی‌توان با قطعیت گفت که آیا الکل عامل مستقیم سکته‌ها بود یا فقط آن‌ها را تشدید کرد. همچنین، مصرف الکل بر اساس گزارش خود افراد یا خانواده‌ها ثبت شد و ممکن است کمتر یا بیشتر از واقعیت بیان شده باشد. سوابق دقیق مصرف مادام‌العمر نیز در دسترس نبوده است.