امیرخان متقی، وزیر خارجه رژیم طالبان، یکشنبه، ۲۶ آذر (۱۷ دسامبر)، در همایشی در هرات از فعالیت سیاسی محمد اسماعیل‌خان، فرمانده پیشین جهادی ابراز نگرانی کرد.   

امیرخان متقی با اشاره به شرکت محمد اسماعیل‌خان در کنفرانس امنیتی هرات در شهر دوشنبه- تاجیکستان، گفت که سخنان او به نفع «ملت» و خودش نیست و نباید تجربه هجوم اتحاد جماهیر شوروی پیشین و آمریکا و ناتو به افغانستان تکرار شود.  

او گفت: «حالا که کشوری فقط یک هتل رزرو می‌کند، خوشحالی. این به نفع شما و به نفع افغانستان نیست. مردم دنیا و همه کشورها، به‌شمول آمریکا و متحدان آن، اطمینان داده‌اند که از حرکات نظامی حمایت نمی‌کنند و در افغانستان دیگر جنگ نمی‌خواهند.» 

محمد اسماعیل‌خان در کنفرانس امنیتی هرات بر مبارزه با طالبان تاکید کرده بود. این نخستین موضعگیری او علیه طالبان، پس از سرنگونی حکومت پیشین افغانستان بود. 

متقی گفت که هنگام سقوط هرات، طالبان از محمد اسماعیل‌خان خواسته بودند که کشور را ترک نکند، اما او به بهانه بیماری به  ایران سفر کرد و آن‌ها مانع رفتنش نشدند.    

او گفت: «به فرمانده صاحب اسماعیل‌خان تلفن کردم و اطمینان دادیم که اینجا کشور شما است و خانه شما، همین جا باشید و به شما امان می‌دهیم. دیدید که با عزت بسیار با او برخورد کردیم؛ اگرچه پرتله [جلیقه ویژه نگهداری اسلحه و قطارفشنگ] پوشیده بود. یک هفته پس از سقوط هرات، محمد اسماعیل‌خان نامه فرستاد که بیمارم و به ایران می‌روم.» 

امیرخان متقی گفت که  آن زمان به شوخی گفته بود که اگر جنگ شروع می‌شد، محمد اسماعیل ‌خان تا شش ماه دیگر هم بیمار نمی‌شد و حالا زود بیمار شده است: «وعده‌ داده بودیم که در امانید و هر جا [بخواهید، می‌توانید] بروید. دوستان با قدر و عزت بسیار تا اسلام‌قلعه همراهی‌اش کردند.» 

امیرخان متقی که هنگام سقوط هرات به ‌دست طالبان در اوت ۲۰۲۱، مسئول کمیسیون دعوت و ارشاد این گروه بود، با کنایه و طعنه، به مقاومت مردم هرات علیه طالبان به رهبری محمد اسماعیل‌خان اشاره کرد و گفت: «برخی‌ها (اشاره به محمد اسماعیل‌خان) جنگ شروع کردند و با پرتله در کوچه‌های هرات می‌دویدند.» 

با سقوط شهرستان‌های هرات به‌دست طالبان، محمد اسماعیل‌خان، استاندار پیشین هرات، مقاومت مسلحانه علیه طالبان برای دفاع از شهر تشکیل داده بود، اما به ‌دلیل عقب‌نشینی نیروهای نظامی، شهر هرات نیز سقوط کرد و محمد اسماعیل‌خان به دست طالبان اسیر شد.  

محمد اسماعیل‌خان در مصاحبه با تلویزیون خصوصی «آمو» گفته بود که پس از سقوط هرات، طالبان به او اجازه نداند با هواپیما به کابل سفر کند. 

اما امیرخان متقی مدعی است که هیچ محدویتی برای سفر محمد اسماعیل‌خان به کابل نبوده است و او به ‌دلیل سقوط کابل به ‌دستنیروهای طالبان، نتوانسته است به این شهر برود.  

رژیم طالبان از افزایش مقاومت نظامی در داخل و تجمعات مخالفان خود در خارج از افغانستان نگران‌ است. محمد اسماعیل‌خان از چهره‌های مطرح جهادی در غرب افغانستان به‌شمار می‌رود و از  قدرت بسیج مردم علیه طالبان برخوردار است.