در نشست سران سازمان همکاری شانگهای که به میزبانی هند روز سه‌شنبه ۱۳ تیرماه (۷ ژوئیه) در فضای مجازی برگزار شد، نخست‌وزیر پاکستان از کشورهای جهان خواست که با طالبان تعامل جدی داشته باشند، اما نخست‌وزیر هند تاکید کرد که کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای نباید در محکوم کردن کشورهایی که از تروریسم حمایت می‌کنند، تردید کنند.

در این نشست علاوه بر نخست‌وزیر هند که میزبان جلسه بود، روسای‌جمهوری روسیه، پاکستان، چین، ایران، بلاروس و کشورهای آسیای مرکزی حضور داشتند. شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، هرچند درباره همکاری جهانی برای مبارزه با تروریسم نیز سخن گفت، اما تاکید کرد که بن‌بست در روابط جامعه جهانی با افغانستان و قطع کمک‌ها به این کشور، اوضاع را بحرانی‌تر کرده است.

شریف از کشورهای جهان خواست که «به طور معناداری با دولت موقت[طالبان] تعامل کنند تا گام‌های بعدی برداشته شوند». او تاکید کرد که کاهش کمک‌های بشردوستانه به افغانستان، به این معنی است که «حمایت حیاتی مورد نیاز از افغانستان برای جلوگیری از یک بحران شدید انسانی، جلوگیری از فروپاشی اقتصادی و مبارزه با تروریسم متوقف شده است و این سیاست نیاز به بازنگری فوری دارد».

با این حال، نخست‌وزیر پاکستان بر نیاز مبرم مبارزه با تروریسم تاکید کرد و گفت: «تروریسم در همه اشکال و مظاهر آن، از جمله تروریسم دولتی، باید با عباراتی روشن و بدون ابهام محکوم شود. هیچ توجیهی برای کشتن مردم بی‌گناه صرف نظر از علت یا بهانه وجود ندارد.»

در همین حال، نارندرا مودی، نخست‌وزیر هندوستان، مدعی شد که «برخی کشورها از تروریسم فرامرزی به‌عنوان ابزاری در راستای سیاست خود استفاده می کنند».

مودی گفت که تروریسم به تهدیدی برای صلح منطقه‌ای و جهانی تبدیل شده است. او از کشورهای عضو خواست تا برای مبارزه با تروریسم متحد شوند و در محکوم کردن کشورهای حامی تروریسم دریغ نکنند.

نخست‌وزیر هند با اشاره به وضعیت افغانستان گفت: «نباید اجازه داد از خاک افغانستان برای بی‌ثبات کردن کشورهای همسایه استفاده شود.» او همچنین از کشورهای عضو خواست تا برای رفاه افغانستان تلاش کنند و کمک‌های بشردوستانه را به ملت این کشور ارائه کنند.

نشست سران سازمان همکاری شانگهای در زمان حساسی برگزار می‌شود، زیرا روابط هند با پاکستان و چین متشنج شده است و جنگ در اروپا نیز جریان دارد. از سوی دیگر، تشدید فعالیت گروه‌های تروریستی در افغانستان و تهدید آن‌ها برای کشورهای همسایه نیز باعث نگرانی این کشورها شده است.

بحث در مورد تروریسم و تهدیدهای آن برای منطقه در نشست سران سازمان همکاری شانگهای در حالی مطرح شده است که اخیرا رئیس‌جمهوری آمریکا در کنفرانس خبری ۳۰ ژوئن، مدعی شد که گروه القاعده در افغانستان از بین رفته و آمریکا از طالبان برای مهار این گروه کمک گرفته است.

این در حالی است که کشورهای منطقه تهدید القاعده، داعش و چند گروه تروریستی دیگر را در افغانستان بالقوه می‌دانند و بر مبارزه جدی علیه آن‌ها با ایجاد سازوکارهای منطقه‌ای، تاکید دارند.

سازمان همکاری شانگهای در سال ۲۰۰۱ از طرف چین و روسیه و با عضویت کشورهای شوروی سابق در آسیای مرکزی، تشکیل شد و بعدا هند و پاکستان نیز به آن پیوستند. این سازمان یک گروه سیاسی و امنیتی است که به دنبال مقابله با نفوذ غرب در اوراسیا است.

در سپتامبر ۲۰۲۲، هند برای اولین بار ریاست سازمان همکاری شانگهای را در ازبکستان در اجلاس سمرقند به عهده گرفت. نشست وزرای خارجه سازمان همکاری شانگهای در ماه مه سال جاری در گوا به صورت حضوری برگزار شد. قرار است سال آینده، ریاست این سازمان به کشور قزاقستان منتقل شود.