کشف پنج ژن جدید که خطر چاقی را افزایش می‌دهند

همه‌گیری جهانی چاقی خطر ابتلا به مشکلات سلامتی مانند دیابت نوع ۲، بیماری قلبی و آرتروز را افزایش می‌دهد

عکس تزئینی - طرحی از رشته‌‌های ژنتیکی - Canva

حدود یک‌چهارم بزرگسالان در بریتانیا با چاقی زندگی می‌کنند، اما دانشمندان دریافته‌اند این فقط سبک زندگی نیست که احتمال اضافه وزن را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

اگرچه کم کردن غذاهای چرب و ورزش کردن می‌تواند به جلوگیری از چاقی کمک کند، پژوهشگران در عین حال، بیش از ۱۲ ژن را شناسایی کرده‌اند که خطر ابتلا به این بیماری را در یک فرد افزایش می‌دهند، از جمله پنج ژن جدید.

همه‌گیری جهانی چاقی خطر ابتلا به مشکلات سلامتی مانند دیابت نوع ۲، بیماری قلبی و آرتروز را افزایش می‌دهد.

این مقاله که پژوهشگران دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا آن را در نشریه «نیچر کامونیکیشنز» (Nature Communications) منتشر کردند، شامل ۸۵۰ هزار بزرگسال می‌شد که اجدادشان از شش قاره مختلف دنیا بودند و ۱۳ ژن مرتبط با چاقی یافت. در حالی که هشت مورد از این ژن‌ها در بررسی‌های قبلی پیدا شده بودند، پنج مورد برای اولین بار شناسایی شدند که [تا قبل از این مطالعه به نظر می‌رسید] هیچ ارتباطی با چاقی ندارند [و در این مقاله برای اولین بار چنین ارتباطی پیدا شد].

پژوهشگران گفتند یافته‌های آن‌ها می‌تواند با آشکار کردن ژن‌های کلیدی از سراسر جهان که ممکن است در مطالعات تک‌جمعیتی نادیده گرفته شوند، به ساخت و توسعه دارو کمک کند.

سانتوش گیریراجان، استاد ژنومیک و رئیس بخش بیوشیمی و زیست‌شناسی مولکولی کالج علوم ابرلی دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا، گفت: «چاقی یک ویژگی پیچیده است که تحت تاثیر بسیاری از عوامل ژنتیکی و سبک زندگی قرار می‌گیرد.»

«به نظر می‌رسد برخی ژن‌های چاقی که قبلا کشف شده‌اند، فقط بین اروپایی‌ها ارتباط مهمی با چاقی داشته باشند که این امر می‌تواند امکان [در نظر گرفتن] آن‌ها را به‌عنوان اهداف درمانی برای یک جمعیت جهانی محدود کند.»

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

«رویکرد ما که تبارهای مختلف را در برمی‌گیرد، دارد به ما کمک می‌کند یک دید جامع‌تر از عوامل دخیل در چاقی را توسعه دهیم که امیدواریم به ما کمک کند درمان‌های موثری را پیش ببریم که بتوان آن‌ها را از طریق پزشکی دقیق به کار برد.»

پژوهشگران از داده‌های بیش از ۴۵۰ هزار بزرگسال در پایگاه زیستی بریتانیا، یک پایگاه داده سلامت بریتانیا و تقریبا ۳۸۵ هزار بزرگسال در برنامه پژوهشی «همه ما» (All of Us)، یک طرح و برنامه پزشکی دقیق در موسسه ملی سلامت آمریکا (NIH) با یک گروه فراگیرتر که تنوع تبار در ایالات متحده آمریکا را بازتاب می‌دهد، استفاده کردند.

این بررسی افرادی با تبار آفریقایی، آمریکایی، آسیای شرقی، اروپایی، خاورمیانه‌ای و جنوب آسیا را شامل می‌شد.

آن‌ها ۱۳ ژن یافتند که با شاخص توده بدنی در گروه اروپایی ارتباط آماری مهمی داشتند و این نتایج در گروه‌های غیراروپایی‌ نیز تکرار شد.

از بین این‌ها، ارتباط هشت مورد با چاقی قبلا مشخص شده بود، شامل ام‌سی۴آر و بی‌اس‌ان. [اما] پنج ژن وای‌ال‌پی‌ام۱ (YLPM1)، آر‌آی‌اف۱ (RIF1)، جی‌آی‌جی‌وای‌اف۱ (GIGYF1)، اس‌ال‌سی۵ای۳ (SLC5A3) و جی‌آر‌ام۷ (GRM7)، در مطالعات قبلی با چاقی مرتبط نشده بودند.

محققان دریافتند که این ژن‌های جدید خطر چاقی شدید را حدود سه برابر افزایش می‌دهند، سطحی از تاثیر مشابه با ام‌سی۴آر و بی‌اس‌ان.

این ژن‌های تازه شناسایی‌شده مانند ژن‌هایی که قبلا با چاقی مرتبط شده بودند، در مغز و بافت چربی (adipose tissue) که به‌عنوان چربی (fat) شناخته می‌شود، یافت می‌شوند و با ویژگی‌های چاقی مانند درصد چربی افزایش‌یافته بدن مرتبط بودند.

پژوهشگران همچنین دریافتند چند مورد از این ژن‌ها به بیماری‌های دیگر مرتبط با چاقی، شامل دیابت نوع ۲، فشار خون بالا و بیماری قلبی کمک می‌کنند.

بعضی از داده‌های پایگاه زیستی شامل داده‌های پروتئومیکس پلاسما بودند؛ فهرستی جامع از پروتئین‌هایی که در پلاسمای خون یافت می‌شوند. این امر به پژوهشگران امکان داد تا تغییرات پروتئین‌های در گردش مرتبط با ژن‌های چاقی که شناسایی کرده بودند تشخیص دهند.

پژوهشگران گفتند این تغییرات هدف‌های دارویی احتمالی و نشانگرهای زیستی را نشان می‌دهند که می‌توانند مسیر درمان‌های آینده را مشخص کنند.

[توضیح: هدف‌های دارویی (drug targets) یا اصطلاحا «هدفمندسازی دارو» به راهبردهایی برای رساندن دارو به نقاط مشخصی در بدن اشاره دارد]

© The Independent

بیشتر از بهداشت و درمان