پژوهشی تازه نشان می‌دهد داروهای پرطرفدار کاهش وزن مانند اوزمپیک و ویگووی در کمک به افرادی که در پی قرار گرفتن در شرایط هیجانی، استرس یا احساسات منفی پرخوری می‌کنند، چندان کارآمد نیستند.
به گفته کارشناسان، از آنجا که این داروها با سرکوب احساس گرسنگی عمل می‌کنند، بنابراین برای کسانی که به دلایلی نظیر افسردگی، اضطراب یا حتی کسالت پرخوری می‌کنند، چندان سودی ندارند و پزشکان باید پیش از تجویز داروهای لاغری یا توصیه به جراحی، رابطه فرد با غذا را هم ارزیابی کنند.
طبق نتایج این پژوهش که ۱۶ سپتامبر در نشریه مرزهای دیابت بالینی و مراقبت‌های بهداشتی (Frontiers in Clinical Diabetes and Healthcare) منتشر شد، داروهای خانواده جی‌ال‌پی‌ــ۱ مانند اوزمپیک بر افرادی که به دلیل دیدن غذا یا بوی آن پرخوری می‌کنند (پرخوری بیرونی) موثرترند تا کسانی که به دلیل عوامل احساسی، پرخوری می‌کنند.
دایسوکه یابه، استاد پزشکی دانشگاه کیوتو و نویسنده ارشد مطالعه می‌گوید: «داروهای فعال‌کننده گیرنده جی‌ال‌پی‌ــ۱ که عملکرد طبیعی این هورمون را تقلید می‌کنند، در افرادی که به دلیل محرک‌های بیرونی با اضافه‌وزن یا افزایش قند خون مواجه‌اند، اثر خوبی دارند، اما وقتی علت اصلی، پرخوری عصبی باشد، انتظار نمی‌رود همان میزان اثربخش باشد.»
کارشناسانی که در این تحقیق حضور نداشتند نیز تاکید می‌کنند که پیش از تجویز داروهای کاهش وزن یا جراحی چاقی ابتدا باید مشکلات روانی را بررسی کرد.
به گزارش هلت‌لاین، این مطالعه روی ۹۲ بیمار ژاپنی مبتلا به دیابت نوع ۲ انجام شد که به‌تازگی درمان با داروهای جی‌ال‌پی‌ــ۱ را آغاز کرده بودند. پژوهشگران در آغاز درمان، سه ماه بعد و یک سال بعد، تغییرات وزن، ترکیب بدنی، رژیم غذایی و نشانگرهای خونی (از جمله قند و کلسترول) بیماران را بررسی کردند. آن‌ها سه الگوی اصلی غذایی را مدنظر داشتند:
پرخوری عصبی: خوردن در واکنش به احساسات منفی مثل افسردگی یا اضطراب
پرخوری بیرونی: خوردن به دلیل ظاهر، بو یا بودن غذا
رژیم محدودکننده: کنترل شدید غذا برای کاهش وزن
نتیجه نشان داد که همه بیماران در طول یک سال کاهش وزن، کاهش میزان چربی بدن و پایین آمدن کلسترول داشتند، اما تغییرات در گروه «پرخوری بیرونی» چشمگیرتر بود. این گروه حتی تغییرات پایدار در الگوی غذایی نشان دادند، در حالی که افراد با پرخوری عصبی یا رژیم محدود پس از یک سال، به الگوهای اولیه برگشتند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
کریستین کرک‌پاتریک، متخصص تغذیه در کلینیک کلیولند، توضیح می‌دهد: «غذا می‌تواند احساس آرامش یا راحتی ایجاد کند، اما اغلب انتخاب‌های غذایی هنگام پرخوری عصبی، ناسالم و کمتر مغذی‌اند. این باعث می‌شود فرد پس از مدتی دچار افت انرژی شود و برای رسیدن به همان حس آرامش به دوباره خوردن ادامه دهد و این چرخه به مرور پیامدهای منفی به دنبال دارد. در حالی که برای پرخوری بیرونی، محرک‌ها نقش اصلی دارند. بعضی افراد برای ارضای تمایل به پرخوری عصبی حاضر می‌شوند حتی از خانه بیرون بروند. برای برخی دیگر، فقط دیدن یا بوییدن غذا کافی است تا پرخوری کنند. به همین دلیل پرداختن به ریشه‌های روانی پرخوری بسیار مهم است.»
این در حالی است که در رژیم‌های محدودکننده مسئله نگرش به غذا است. یکی از اصول تغذیه آگاهانه این است که گاه اجازه دهیم برخی غذاها وارد رژیم شوند، نه اینکه بگوییم هرگز نمی‌توانیم آن‌ها را بخوریم و بعد دچار پرخوری و احساس گناه شویم. غذاها را نباید به خوب یا بد تقسیم کرد، بلکه باید به‌عنوان انتخاب‌هایی به آن‌ها نگریست که ذهن، بدن یا روح را تغذیه می‌کنند. خوردن گهگاه یک شیرینی یا یک غذای فست‌فودی اشکالی ندارد، به شرطی که بیشتر رژیم غذایی (مثلا ۸۰ درصد آن) سرشار از مواد مغذی باشد.
خطرات سلامت ناشی از چاقی
طبق گزارش مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌های آمریکا۴۰ درصد بزرگسالان ایالات متحده با چاقی زندگی می‌کنند. میزان شیوع در زنان و مردان تقریبا برابر است و بیشترین درصد در گروه سنی ۴۰ تا ۵۹ سال دیده می‌شود. چاقی معمولا به معنای انباشت بیش از حد چربی در بدن است و بر اساس معیارهایی مانند شاخص توده بدنی (BMI) برابر یا بیش از ۳۰، یا دور کمر بالای ۱۰۲ سانتی‌متر در مردان و ۸۸ سانتی‌متر در زنان تشخیص داده می‌شود.
چاقی می‌تواند خطر ابتلا به بیماری قلبی، دیابت نوع ۲، فشار خون بالا، سنگ کیسه صفرا، کبد چرب و وقفه تنفسی در خواب یا آپنه خواب را افزایش دهد. داروهای متعددی برای درمان چاقی تجویز می‌شوند. در سال‌های اخیر، داروهای حاوی سماگلوتاید مانند اوزمپیک و ویگووی و داروهای حاوی تیرزِپاتید مانند زپ‌باند و مانجارو برای درمان چاقی و دیابت نوع ۲ به‌کار رفته‌اند.
علاوه بر دارو، پزشکان معمولا به بیماران توصیه می‌کنند رژیم غذایی سالم، ورزش روزانه و خواب کافی را به‌عنوان بخشی از برنامه کنترل وزن رعایت کنند. داروهای لاغری می‌توانند موثر باشند، اما تغییر سبک زندگی بهترین راه‌حل برای درازمدت است.
