پایتخت نپال روز شنبه ۱۳ سپتامبر (۲۲ شهریور)، پس از اعتراض‌های مرگبار ضد فساد، قدمی به سوی بازگشت به شرایط عادی برداشت و با کاهش محدودیت‌های رفت‌وآمد و ادای سوگند نخست‌وزیر موقت، زندگی روزمره دوباره در کاتماندو به جریان افتاد.
حضور سربازانی که در پی تظاهرات خشونت‌آمیز از روز چهارشنبه در خیابان‌ها مستقر شده بودند نیز کاهش یافت. این اعتراض‌ها به سقوط دولت انجامید و سبب به آتش کشیده شدن ساختمان مجلس شد.
در این ناآرامی‌ها، که خشونت‌بارترین بحران از زمان پایان جنگ داخلی ده‌ساله و لغو نظام پادشاهی نپال در سال ۲۰۰۸ به شمار می‌رود، دست‌کم ۵۱ نفر کشته شدند. عصر جمعه، سوشیلا کارکی، رئیس پیشین دیوان عالی این کشور، در مقام نخست‌وزیر موقت نپال سوگند یاد کرد. بازگرداندن نظم و پاسخگویی به خواسته‌های معترضان برای آینده‌ای عاری از فساد ماموریت مهمی است که به او سپرده شده است.
خبرگزاری فرانسه نوشت پس از آنکه مجلس نپال منحل و انتخابات برای ۵ مارس ۲۰۲۶ مقرر و روند بازسازی دولت آغاز شد، خیابان‌های کاتماندو آرام گرفتند و بازارها دوباره باز شدند، رفت‌وآمدها از سر گرفته شد و خانواده‌ها به زیارت معابد رفتند.
«امروز راضی هستیم»
در نظر بسیاری از مردم نپال، انتصاب کارکی هم نمادین است و هم نوید تغییر. یک مددکار اجتماعی در پایتخت این کشور به خبرگزاری فرانسه گفت: «نپال نخستین نخست‌وزیر زن در تاریخ این کشور را منصوب کرد و ما فکر می‌کنیم نخست‌وزیر، که پیش‌تر رئیس دیوان عالی بوده، مبارزه علیه فساد را پیش خواهد برد و حاکمیت خوب را تقویت خواهد کرد.»
انتصاب کارکی، که به استقلال عملش شناخته می‌شود، پس از مذاکرات فشرده ژنرال آشوک راج سیگدل، فرمانده ارتش، و رام چاندرا پائودل، رئیس‌جمهوری، با حضور نمایندگان جنبش اعتراضی جوانان موسوم به «نسل زد» صورت گرفت.
هزاران فعال جوان با استفاده از اپلیکیشن «دیسکورد» درباره گام‌های بعدی به بحث نشستند و کارکی را گزینه رهبری معرفی کردند. انتخاب نخست‌وزیر جدید نیز با استقبال گسترده مردم روبه‌رو شد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
دورگا ماگار، فروشنده ۲۳ ساله در کاتماندو، گفت: «تصمیم دولت موقت فعلا خوب است. موضوع اصلی برای مردم، به‌ویژه جوانان، در حال حاضر فساد است. فرقی نمی‌کند این موضوع را نسل زد یا سیاستمداران مسن‌تر حل کنند؛ مهم این است که فساد باید متوقف شود.»
اعتراض‌ها که از دوشنبه هفته گذشته آغاز شد و روز سه‌شنبه شدت گرفت، در مشکلات اقتصادی دیرینه نپال ریشه داشت. طبق آمار بانک جهانی، یک‌پنجم افراد ۱۵ تا ۲۴ ساله در این کشور بیکارند و تولید ناخالص داخلی سرانه تنها یک هزار و ۴۴۷ دلار است. ماگار افزود: «نمی‌دانیم آینده چه خواهد شد، اما امروز راضی هستیم و امیدواریم اوضاع این‌طور پرتنش نماند.»
بازی صندلی‌ها
روز شنبه، نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند، با ارسال پیام تبریک و ابراز «بهترین آرزوها» برای کارکی، گفت دهلی‌نو «به صلح، پیشرفت و رفاه مردم نپال متعهد» است. با این حال، دولت با چالش‌های بزرگی مواجه است. امید معترضان به ریشه‌کن کردن فساد ساختاری کار آسانی نیست. همچنین در جریان آشوب‌ها بیش از ۱۲ هزار و ۵۰۰ زندانی از زندان‌ها گریخته‌اند که معضل امنیتی مهمی به شمار می‌آید.
اما سوگند کارکی برای بسیاری به‌منزله مهر پایانی است بر چرخه بی‌پایان نخست‌وزیران سالخورده‌ای که با معاملات سیاسی و «بازی صندلی‌ها» خشم عمومی را شعله‌ور کرده بودند. کی‌پی شارما اولی، رهبر ۷۳ ساله حزب کمونیست، روز سه‌شنبه از سمت نخست‌وزیری کناره‌گیری کرد و چهارمین دوره حضورش در این مقام به پایان رسید. محل اقامت او در حال حاضر نامعلوم است.
شیکر باجرچاریا، تاجر ۳۲ ساله در کاتماندو، می‌گوید: «آنها مشغول بازی صندلی‌ها بودند و هیچ امکانی برای ورود جوان‌ترها به قدرت وجود نداشت.»
کارشناسان هشدار می‌دهند که مسیر پیشروی دولت موقت نپال ساده نخواهد بود. این کشور با بحران‌های اقتصادی، فساد گسترده و بی‌اعتمادی عمومی به سیاستمداران روبه‌رو است و بسیاری از جوانان معترض معتقدند که تنها تغییر نخست‌وزیر کافی نیست. آنها خواهان اصلاحات ساختاری عمیق و شفافیت واقعی در اداره کشورند؛ مسیری که مشخص خواهد کرد آیا انتخاب نخست‌وزیر زن می‌تواند آغازگر فصلی تازه برای نپال باشد یا نه.
