یک روز پس از حمله بی‌سابقه پهپادی اوکراین به عمق خاک روسیه، مذاکره‌کنندگان روسیه و اوکراین روز دوشنبه، ۲ ژوئن (۱۲ خرداد)، بار دیگر در استانبول گرد هم آمدند؛ آن هم تنها دو هفته پس از دور نخست مذاکرات مستقیم که به‌رغم تبادل زندانیان، دستاورد سیاسی ملموسی نداشت. این بار نیز، انتظارات پایین است، اما اهمیت سیاسی و نمادین گفت‌وگوها، به‌ویژه پس از موج سنگین حملات متقابل در روزهای اخیر، قابل انکار نیست.

نشست در کاخ چراغان استانبول، با سخنرانی افتتاحیه حاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه، آغاز شد. از طرف اوکراین، روستم عمرف، وزیر دفاع این کشور ریاست هیئت را بر عهده داشت و روسیه نیز با تیمی به سرپرستی ولادیمیر مدینسکی، از مشاوران نزدیک ولادیمیر پوتین، پای میز آمد. اما همزمانی این دیدار با شدیدترین تبادل حملات نظامی در ماه‌های اخیر، نشان‌دهنده پیچیدگی و شکنندگی این تلاش دیپلماتیک است.

یک روز پیش از این نشست، ارتش اوکراین حمله‌ای بی‌سابقه به چهار پایگاه هوایی روسیه انجام داد؛ حمله‌ای که با استفاده از پهپادهای پرتاب‌شده از داخل خاک روسیه صورت گرفت و طبق ادعای مقامات اوکراینی، به نابودی بیش از ۴۰ هواپیمای جنگی روسیه منجر شد. این عملیات که در سه منطقه زمانی و فاصله‌ای بیش از ۷ هزار کیلومتر طراحی و اجرا شد، از سوی رئیس سازمان امنیت اوکراین «ضربه‌ای راهبردی به غرور نظامی روسیه» توصیف شد.

در پاسخ، روسیه با استفاده از ۴۷۲ پهپاد، بزرگ‌ترین حمله پهپادی تاریخ جنگ را علیه اوکراین آغاز کرد. هرچند اوکراین توانست بخش بزرگی از این پهپادها را رهگیری و منهدم کند، اما شدت و گستردگی حملات، زیرساخت‌های غیرنظامی و مناطق مسکونی را در خرسون و زاپوریژیا درهم کوبید. در این حملات دست‌کم هشت غیرنظامی کشته و ده‌ها تن زخمی شدند.

در چنین فضایی، تحلیلگران نسبت به موفقیت گفت‌وگوهای صلح بدبین‌اند. اندیشکده آمریکایی مطالعات جنگ (ISW) معتقد است که کرملین همچنان به دنبال طولانی‌کردن درگیری برای کسب امتیاز بیشتر در میدان نبرد است. این موضوع با موضع‌گیری‌های کرملین نیز هم‌راستا است که تاکنون حاضر به پذیرش آتش‌بس پیشنهادی آمریکا نشده است.

ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، در نشست اخیر با رهبران شمال اروپا و کشورهای جناح شرقی ناتو در ویلنیوس تأکید کرد: «اگر گفت‌وگوهای استانبول بی‌نتیجه بماند، وضع تحریم‌های جدید علیه روسیه باید فورا در دستور کار قرار گیرد.»