دانشمندان در سال‌های اخیر متوجه شدند زمانی که موش‌های مبتلا به آلزایمر منتول (ترکیب شیمیایی که به طور طبیعی در گیاهانی مانند نعنا یافت می‌شود) استنشاق می‌کنند، توانایی‌های شناختی آن‌ها بهبود می‌یابد و به نظر می‌رسد که این ترکیب شیمیایی می‌تواند برخی آسیب‌های مرتبط با این بیماری را هم متوقف کند.
ساینس‌آلرت توضیح می‌دهد محققان در واقع متوجه شدند که استنشاق منتول به کاهش پروتئینی به نام «اینترلوکین-۱-بتا» (IL-1β) منجر می‌شود؛ پروتئینی که واکنش‌های التهابی بدن را تنظیم میکند.
التهاب اگرچه واکنش دفاعی طبیعی بدن محسوب می‌شود، در صورتی که کنترل نشود، آسیب‌زننده خواهد بود.
گروه تحقیقاتی پشت این پژوهش که سال ۲۰۲۳ در مجله «مرزهای ایمونولوژی» (Frontiers in Immunology) منتشر شد، میگوید که این تحقیق پتانسیل استفاده از بوهای خاص را به‌عنوان درمان‌هایی برای آلزایمر نشان می‌دهد و اگر بتوان فهمید هر بو چه واکنشی در مغز و سیستم ایمنی ایجاد میکند، می‌توان از آن به‌عنوان راهکاری درمانی هم استفاده کرد.
خوان خوزه لاسارته، ایمنی‌شناس از مرکز تحقیقات پزشکی کاربردی (CIMA) در اسپانیا، میگوید: «ما بر نقش سیستم بویایی در سیستم‌های ایمنی و عصبی مرکزی تمرکز کردیم و قبلا متوجه شده بودیم که منتول می‌تواند سیستم ایمنی حیوانات آزمایشگاهی (مانند موش‌ها) را تحریک یا فعال کند. با این حال در کمال شگفتی، متوجه شدیم که مواجهه کوتاه‌مدت با این ماده به مدت شش ماه از زوال شناختی در موش‌های مبتلا به آلزایمر هم جلوگیری کرد و جالب‌تر اینکه توانایی شناختی موش‌های جوان و سالم را نیز تقویت کرد.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
محققان دریافتند که در موش‌های مبتلا به آلزایمر، استشاق منتول به مدت شش ماه از تخریب توانایی‌های شناختی و حافظه موش‌ها جلوگیری کرد. علاوه بر این، به نظر می‌رسد که منتول میزان پروتئین اینترلوکین‌ــ۱ــ‌بتا (IL-1β) را هم به سطح بی‌خطر برای مغز بازگرداند. زمانی هم که محققان تعداد سلولهای تی‌ــ را که به تنظیم سیستم ایمنی کمک می‌کنند‌ــ به شکل مصنوعی کاهش دادند، برخی از همان آثار مشاهده شد که نشان‌دهنده یک مسیر احتمالی درمان‌های آینده است.
آنا گارسیا‌ــ‌اوستا، از مرکز تحقیقات پزشکی کاربردی اسپانیا، میگوید: «هر دو عامل یعنی مواجهه با منتول و مسدود کردن سلولهای تی به کاهش پروتئین اینترلوکین-۱-بتا، عامل زوال شناختی در این نمونه‌ها، منجر شد. علاوه بر این، مسدود کردن این پروتئین با دارویی که در درمان برخی بیماری‌های خودایمنی استفاده می‌شود، هم توانایی شناختی موش‌های سالم و موش‌های مبتلا به آلزایمر را بهبود بخشید.»
دانشمندان قبلا هم به وجود ارتباطات متعددی بین بوها و سیستم ایمنی و عصبی انسان پی برده بودند. البته سازوکار این ارتباط‌ها به طور کامل مشخص نشده است، اما می‌دانیم که بوها می‌توانند تاثیر زیادی بر مغز بگذارد و برخی بوها ممکن است پاسخ‌های خاصی در مغز ایجاد کنند که به واکنش‌های شیمیایی اثرگذار بر حافظه، احساسات و دیگر جنبه‌ها منجر می‌شود.
این در حالی است که بیماری‌های مرتبط با سیستم عصبی مرکزی مانند آلزایمر، پارکینسون و اسکیزوفرنی، هم اغلب با از دست دادن حس بویایی همراه‌اند. این پژوهش جدید اطلاعاتی امیدبخشی ارائه می‌دهد، اما برای تایید کامل آن به آزمایش‌های بیشتر روی انسان‌ها نیاز است.
