دارویی آزمایشی که پژوهشگران دانشگاه دوک ساخته‌اند ممکن است عنصری کلیدی در حل بحران شیوع مسکن‌های مخدر در آمریکا باشد.
این دارو که با نام «اسبیآیـ۸۱۰» (SBI-810) شناخته می‌شود، «نشئگی» ناشی از داروهای مسکنی را که به اعتیاد منجر می‌شوند، ایجاد نمی‌کند.
حتی با وجود کاهش مرگ‌ومیر ناشی از مصرف بیش‌ازحد مواد مخدر در آمریکا، چنین پیشرفتی بسیار ضرورت دارد. داده‌های اخیر نشان می‌دهد که این مرگ‌ومیرها در سال گذشته ۳۰ هزار مورد کاهش داشت، اما همچنان بیش از ۸۰ هزار نفر به‌دلیل مصرف این داروها جان باخته‌اند.
مرگ‌ومیر ناشی از مصرف بیش‌ازحد مواد مخدر در آمریکا از دهه ۱۹۹۰ پیوسته در حال افزایش بوده است، که عمدتا به‌دلیل مصرف مواد افیونی (مسکن‌های مخدر) است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
دکتر رو-رونگ جی، پژوهشگر هوش‌بری و عصب‌زیست‌شناسی و مدیر بخش پزشکی درد انتقالی در مرکز هوش‌بری دانشگاه دوک، در بیانیه‌ای گفت: «آنچه این ترکیب را هیجان‌انگیز می‌کند این است که هم خاصیت دردزدا دارد و هم غیر‌افیونی است.» داروهای شناخته‌شده‌ای مانند ادویل و تایلنول نیز داروهای دردزدا محسوب می‌شوند، که به‌عنوان مسکن نیز شناخته می‌شوند.
جی نویسنده ارشد این پژوهش بود که با حمایت مالی وزارت دفاع و موسسه ملی سلامت آمریکا انجام شد و روز دوشنبه در نشریه سل (Cell) منتشر شد.
دانشگاه دوک اعلام کرد که این دارو روی موش‌ها آزمایش شده و به‌تنهایی عملکرد خوبی داشته است. نویسندگان مقاله گفتند هنگامی که این دارو همراه مواد افیونی استفاده شد، اثربخشی آن‌ها در دوزهای پایین‌تر را افزایش داد.
مواد افیونی میزان دوپامین را در مغز افزایش می‌دهند، ماده‌ای که اغلب «هورمون شادی» نامیده می‌شود. در نتیجه، دوپامین و مواد افیونی با هم کار می‌کنند تا حالت نشئگی ایجاد کنند. اما با گذشت زمان، بدن برای احساس همان اثر، به دوزهای بالاتری نیاز پیدا می‌کند.
داروی اسبیآیـ۸۱۰ نیز مانند مواد افیونی بر سیستم عصبی تاثیر می‌گذارد تا درد را تسکین دهد. این ترکیب آزمایشی به‌گونه‌ای طراحی شده است که گیرنده‌ای به نام «گیرنده نوروتنسین ۱» در مغز را هدف قرار دهد‌ــ گیرنده‌ای که روی نخاع و سلول‌های عصبی قرار دارد و وظیفه انتقال اطلاعات به سیستم عصبی مرکزی را بر عهده دارد.
تفاوت بین مواد افیونی و اسبیآیـ۸۱۰ در این است که داروی دانشگاه دوک رویکرد متمرکزتری نسبت به مواد افیونی دارد. به گفته پژوهشگران، این دارو به‌جای اینکه هم‌زمان به چندین مسیر سلولی سرازیر شود، فقط یک مسیر خاص تسکین درد را فعال می‌کند که آن حس نشئگی را ایجاد نمی‌کند.
افزون بر این، پژوهشگران می‌گویند این دارو می‌تواند از عوارض جانبی رایجی شامل یبوست و مقاومت دارویی جلوگیری کند که اغلب باعث می‌شود بیماران به دوزهای قوی‌تر و مکررتر مواد افیونی نیاز پیدا کنند.
عملکرد این دارو همچنین از داروی گاباپنتین، که برای دردهای عصبی تجویز می‌شود، بهتر بود و عوارضی مانند خواب‌آلودگی و مشکلات حافظه که اغلب با گاباپنتین گزارش می‌شود، ایجاد نکرد. گاباپنتین هفتمین داروی رایج تجویزی در آمریکا است.
نویسندگان این پژوهش داروی اسبیآیـ۸۱۰ را با «اولیسریدین» مقایسه کرده‌اند، نوع جدیدتری از مسکن مخدری که در بیمارستان‌ها استفاده می‌شود. با این حال، آن‌ها دریافتند که اسبیآیـ۸۱۰ در برخی موارد عملکرد بهتری دارد.
این دارو همچنین در تسکین درد ناشی از برش‌های جراحی، شکستگی استخوان و آسیب‌های عصبی موثرتر از برخی مسکن‌های موجود عمل کرده و نشانه‌های درد و رنج را در چهره موش کاهش داده بود.
آن‌ها امیدوارند که به‌زودی آزمایش‌های انسانی را آغاز کنند و چند بیمار را نیز برای این مرحله ثبت‌نام کرده‌اند.
با اینکه این دارو هنوز در مراحل اولیه تولید است، نویسندگان گفتند که می‌تواند گزینه‌ای ایمن‌تر برای درمان دردهای کوتاه‌مدت و مزمن، به‌ویژه در بیماران در دوره نقاهت عمل جراحی یا بیماران دچار درد عصبی ناشی از دیابت باشد. بیش از یک‌سوم آمریکایی‌ها با درد مزمن زندگی می‌کنند.
جی افزود: «این گیرنده روی نورون‌های حسی و همچنین در مغز و نخاع بیان می‌شود. این هدفی نویدبخش برای درمان دردهای حاد و مزمن است.»
© The Independent
