به‌گفته یک کارشناس صنعت خودرو، خودروهای چینی تقریبا سه برابر قیمت واقعی‌اش در ایران به فروش می‌رسند. حسن کریمی سنجری در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم اعلام کرد که خودرویی را که در چین، حتی با احتساب نرخ دلار آزاد، حدود ۵۰۰ میلیون تومان قیمت دارد، مونتاژکاران در ایران به قیمت ۱.۵ میلیارد تومان می‌فروشند.

سنجری ضمن انتقاد از اینکه خودرو‌های مونتاژی با حاشیه سود زیاد عرضه می‌شود، گفت که قیمت تعیین‌شده برای این خودور‌ها دو تا دو و نیم برابر قیمت محصول آماده در کشور چین است. او گفت: «نرخ بهره‌وری در شرکت‌های مونتاژکار بسیار پایین‌تر از شرکت‌های دولتی است و بهره‌وری منابع انسانی و مالی در مونتاژکاران قابل‌قبول نیست. از طرفی، همین شرکت‌ها مدعی هستند تا در واگذاری خودروسازان دولتی بتوانند شرکت‌های دولتی را تصاحب کنند.»

این کارشناس خودرو با اشاره به اینکه این اقدام مونتاژکاران هزینه گزافی برای مردم دارد، گفت: «علاوه بر سود کلان، سوءمدیریت در شرکت‌های مونتاژی نیز بر قیمت اثر گذاشته و باعث شده تا هزینه‌های خودرو‌های مونتاژی افزایش یابد و این هزینه‌ها از جیب مردم تامین شود. از طرفی، برای خودرو‌های مونتاژی یک بازار بی‌رقیب ایجاد شده که ناشی از تورم، تحریم، و وارد نشدن خودرو به میزان نیاز است.»

این در حالی‌ است که خودروسازان ایرانی معتقدند سودشان چیزی بین چهار تا هفت درصد است و گزارش‌های مبنی بر سود کلان خودروسازان را دائم تکذیب می‌کنند و می‌گویند که  تصوری اشتباه است. روزنامه دنیای اقتصاد در گزارشی که سال ۱۳۸۹ منتشر کرد اعلام کرد که ۴۰ درصد از سهم فروش هر خودرو داخلی به دولت می‌رسد. بر اساس این گزارش، خودروسازان سه درصد عوارض کالا به سازمان‌های دولتی می‌پردازند و در کنار آن، سه درصد دیگر نیز بابت شماره‌گذاری به نیروی انتظامی می‌پردازند.

هزینه پلاک و کارت سوخت نیز باید به این مبالغ اضافه شود. این گزارش به این موضوع پرداخته است که بر اساس تعرفه‌ها و عوارض و مالیات‌هایی که در تولید خودرو در ایران هزینه می‌شود، می‌توان گفت ۴۰ درصد هزینه‌های تولید خودرو در ایران را دولت روی دست خودروسازان می‌گذارد. بر این اساس، اگر خودرو ساخت داخل به‌طور فرضی ۱۰۰ میلیون تومان قیمت داشته باشد، ۶۰ میلیون آن به جیب خودروساز می‌رود و چهل میلیون آن نیز نصیب دولت می‌شود.

در سال‌های گذشته، افزایش هزینه‌های تولید یکی از عواملی است که خودروسازان به بهانه آن قیمت خودروها را افزایش داده‌اند. لطف‌الله سیاهکلی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس، تابستان امسال مدعی شد که با وجود ارزان‌تر بودن هزینه کارگر و انرژی در ایران، هزینه تولید خودرو دنا در ایران برابر با هزینه تولید یکی از مدل‌های بی‌ام‌و در آلمان است.

در صورت درستی ادعای این نماینده مجلس دولت، خودروسازان هیچ صحبتی در مورد توجیه ساخت خودرو در ایران و جلوگیری از حضور برندهای معتبر خودروسازی و آزادسازی واردات خودرو نکرده‌اند. سود کلان خودروسازان ایرانی و دولت در بازار بی‌رقیب خودرو باعث شده است که نامرغوب‌ترین خودروها در ایران فروخته شود.

اما سایت خبری دیجیاتو به بررسی درستی ادعای این نماینده مجلس پرداخت و خلاف آن را ثابت کرد. بر اساس این گزارش، و بنا بر اسنادی که ایران‌خودرو منتشر کرده است، هزینه تولید هر دستگاه دنا پلاس ساده برای این شرکت حدود ۳۴۴ میلیون تومان است. اگر این قیمت به پوند تبدیل شود- هر پوند تقریبا ۶۴هزار تومان- نرخ تمام‌شده دنا پلاس ساده پنج هزار و ۳۶۵ پوند می‌شود. این در حالی است که ارزان‌ترین خودروهای بی‌ام‌و، یعنی بی‌ام‌و سری یک، با نرخ تقریبی ۲۸ هزار پوند در بریتانیا فروخته می‌شود. اگر این قیمت را به یورو حساب کنیم، باز هم به ارقام مشابهی خواهیم رسید.

البته، هزینه این تصمیم‌‎های دولت فقط از جیب شهروندان پرداخت نمی‌شود، بلکه با توجه به کیفیت بسیار نامناسب این خودروها، بر اثر افزایش تلفات تصادفات رانندگی، سرنشینان خودرو نیز هزینه گزاف‌تری می‌پردازند. به این هزینه‌ها می‌توان آلودگی هوا را نیز اضافه کرد که از کیفیت نامناسب خودروها همواره یکی از اصلی‌ترین علت‌های آن دانسته شده است.