گزارش خبرنگاران و روزنامه‌ها در ایران ابعاد تازه‌ای از بحران معیشتی مردم به‌ویژه در حوزه تغذیه را آشکار می‌کند.

همزمان با اصرار علی خامنه‌ای و دیگر مقام‌های ارشد نظام جمهوری اسلامی ایران بر سیاست‌های جنگ‌طلبانه و تقابل با غرب، روزنامه هم‌میهن با انتشار گزارشی با عنوان «غذا می‌خواهند و پول ندارند»، تصویری ملموس و تلخ از افزایش چشمگیر تعداد شهروندانی ارائه کرد که از تهیه یک وعده غذای کامل هم ناتوان‌اند و به خرید نسیه یا التماس برای دریافت رایگان یک لقمه نان یا ساندویچ روی می‌آورند.

همچنین موارد سرقت نان، میوه، ساندویچ، مرغ یا کله‌پاچه از فروشگاه‌های شهرهای مختلف نیز طی یک سال اخیر به طرز قابل توجهی افزایش یافته است. گزارش هم‌میهن تاکید دارد که بسیاری از فروشندگان غذا در تهران می‌گویند برای افزایش حتی ده هزار تومانی قیمت‌ها باید نگران از دست دادن مشتریان باشند.

بسیاری از مشتریان نه‌تنها چانه می‌زنند و تخفیف می‌خواهند، که حتی تقاضای نسیه یا غذای رایگان دارند. به گفته فروشندگان، غذاخوری‌هایی که زمانی روزانه صدها پرس می‌فروختند، حالا با افت قابل‌توجه فروش مواجه‌اند. در ابتدای گزارش هم روایتی از یک مادر و دختر جوان نقل می‌شود که در یکی از غذاخوری‌های خیابان خیام پس از شنیدن قیمت ۱۲۰ هزار تومانی یک ساندویچ سوسیس بندری، از خرید منصرف می‌شوند. فروشنده می‌گوید چنین صحنه‌هایی هر روز تکرار می‌شود و در یک ماه گذشته شمار افرادی که پس از دیدن قیمت غذا مغازه را ترک می‌کنند ۲۰ تا ۳۰ درصد بیشتر شده است.

روز یکشنبه ۱۱ خرداد و به دنبال تصمیم دولت مسعود پزشکیان برای افزایش قیمت آرد، خبرگزاری مهر اعلام کرد که قیمت نان‌های صنعتی در ایران، از اسفند ۱۴۰۳ تا خرداد ۱۴۰۴ حدود ۸۴ درصد افزایش داشته است و نان‌های سنتی نیز در مسیر افزایش قیمت قرار دارند. در این وضعیت با نان سنگک ۲۵ هزار تومانی و هر بسته نان باگت ۳۵ هزار تومانی، گروه‌هایی از جامعه ایران دیگر حتی توانایی خرید نان خالی را هم ندارند.

از سوی دیگر به‌رغم آنکه بیش از ۷۰ درصد حبوبات مصرفی ایران وارداتی است، دولت پزشکیان با حذف ارز ترجیحی ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی برای واردات این گروه غذایی حیاتی، باعث افزایش افسارگسیخته قیمت حبوبات در ایران شده است. به طوری که در یک نمونه، سخنگوی اتحادیه بنکداران مواد غذایی تهران از رشد ۲۰۰ درصدی قیمت لوبیاچیتی در دو ماه اخیر خبر داده است.

با تصمیم دولت پزشکیان و مجلس شورای اسلامی، میزان دستمزد روزانه‌ کارگران ایرانی در سال ۱۴۰۴ تنها حدود ۳۴۶ هزار تومان تصویب شده است که حتی برای خرید دو کیلو برنج ایرانی هم کفاف نمی‌دهد. همزمان ایلنا در گزارشی نوشته است که از ابتدای سال ۱۴۰۴ نرخ برخی داروهای حیاتی در ایران تا شش برابر افزایش یافته و به همین دلیل تعداد بازنشستگان و کارگرانی که به دلیل رشد افسارگسیخته قیمت‌ها مجبورند روند درمان خود یا اعضای خانواده‌شان را متوقف می‌کنند، روز‌به‌روز در حال افزایش است.

پس از آنکه دولت پزشکیان به‌رغم گذشت دو ماه از افزایش افسارگیخته قیمت سیب‌زمینی و پیاز، همچنان به بازگرداندن قیمت این دو کالای اساسی به نرخ قبلی موفق نشده است، در گزارش امروز روزنامه هم‌میهن و در میان روایت‌های شهروندان، تصویر یک دزدی عجیب هم ثبت شده که نشان می‌دهد مردی در طباخی معروفی در میدان شکوفه تهران کله‌ گوسفندی را از روی میز برمی‌دارد و فرار می‌کند.

فروشنده گفت چنین اتفاقی بی‌سابقه بوده است.

همزمان سفارش‌های مختصرتر، غذای ساده‌تر، و مشتریانی که گاه فقط برای آبگوشت خالی مراجعه می‌کنند، نشان می‌دهد بسیاری از مردم حتی از تامین غذاهای ساده هم ناتوان شده‌اند.

در حوالی میدان فردوسی، یکی از مدیران فست‌فودهای زنجیره‌ای می‌گوید تعداد کسانی که غذا را نسیه می‌خرند افزایش یافته است و برخی حتی ۱۰ هزار تومان باقی‌مانده سفارششان را روزهای بعد می‌پردازند. به گفته او، مشتریانی هستند که ظاهر موجهی دارند اما در نهایت با شرمندگی تقاضای غذای رایگان می‌کنند. روایت‌هایی مشابه از غذافروشی‌های دیگر نیز، از خیابان جمهوری تا چهارراه ولیعصر تهران، شنیده می‌شود.

براساس آخرین گزارش فائو، ایران در رده ۹۰ جدول سوءتغذیه جهانی قرار دارد. همچنین طبق گفته محمداسماعیل مطلق، رئیس دبیرخانه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی ایران، هشت استان ایران نیازمند رسیدگی جدی به وضعیت تغذیه ساکنان آن‌اند و در وضعیت بحرانی قرار دارند.

محمدصادق مشایخ، اقتصاددان حوزه فقر، نیز با هشدار درباره گسترش فقر، از شرایطی می‌گوید که «کودکان غذای خود را از سطل زباله پیدا می‌کنند» و تاکید دارد که وضعیت کنونی ایران حاصل بی‌تدبیری کامل مقام‌های جمهوری اسلامی است. مشایخ تصریح می‌کند فقر در حال نابود کردن امنیت اجتماعی ایران است و به جای تقویت تولید، فساد و قاچاق ایران را بلعیده است. او می‌گوید فقر گسترده، نابرابری شدید، و فساد نظام‌مند در آینده‌ای نزدیک ایران را به آستانه انفجار اجتماعی می‌رساند.