چرا بعضی از «ابر سالمندان» در دهه ۸۰ زندگی خود دارای حافظه بسیار قوی هستند

دانشمندان امیدوارند با فهمیدن این‌که مغز «ابر سالمندان» چطور کار می‌کند، بتوانند به پیشرفت‌هایی در مورد آلزایمر و سایر بیماری‌های حادشونده دست یابند

پژوهشگران به این دسته از افراد مسن که مهارت‌های حافظه قوی دارند، «ابر سالمندان» لقب داده‌اند و گفتند که آن‌ها نورون‌هایی بزرگتر از افراد معمولی ۲۰ یا حتی ۳۰ سال جوان‌تر را نشان می‌دهند- GETTY IMAGES VIA CANVA

بر اساس مطالعه‌ای جدید، افرادی که در ۸۰ سالگی و بالاتر حافظه‌ای قوی دارند، احتمالا سلول‌های عصبی یا «ابر نورون‌ها» ی بسیار بزرگتری در برخی از قسمت‌های مغزشان دارند.

این پژوهش که هفته گذشته در مجله نوروساینس (Neuroscience) منتشر شد، نشان داد که رشته‌های عصبی در ناحیه‌ای از مغز به نام قشر انتورینال (entorhinal cortex) که مسئول حافظه است، در این افراد به‌طور چشمگیری بزرگتر از هم‌سن‌وسالان‌‌ عادی‌شان ازنظر شناختی ​​است.

پژوهشگران به این دسته از افراد مسن که مهارت‌های حافظه قوی دارند، «ابر سالمندان» لقب داده‌اند و گفتند که آن‌ها نورون‌هایی بزرگتر از افراد معمولی ۲۰ یا حتی ۳۰ سال جوان‌تر را نشان می‌دهند.

تامار گفن، نویسنده ارشد این مطالعه از دانشگاه نورث ‌وسترن، در بیانیه‌ای گفت: «مشاهده و یادداشت چشمگیری که نشان می‌دهد ابر سالمندان نورون‌های بزرگتری نسبت به همتایان جوان‌تر خود دارند، می‌تواند به این معنا باشد که سلول‌های بزرگ از بدو تولد وجود داشته‌اند و ازنظر ساختاری در طول زندگی‌ آن‌ها حفظ شده‌اند.»

دکتر گفن گفت: «ما چنین نتیجه می‌گیریم که نورون‌های بزرگ‌تر علامت مشخصه زیست‌شناختی خط سیر فوق پیری‌اند.»

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

دانشمندان همچنین دریافتند که ابرسالمندان «پیچ‌خوردگی‌های» تاو (tau) ، یعنی کلاف‌های اعصاب با تجمع غیرطبیعی پروتئینی به نام تاو که نشانه بارز بیماری آلزایمر است را ندارند.

دکتر گفن گفت: «برای درک چگونگی و علت و این‌که افراد در برابر ابتلا به بیماری آلزایمر ممکن است مقاوم باشند، بررسی دقیق مغز پس از مرگ ابرسالمندان اهمیت دارد. چه چیزی باعث می‌شود مغز ابرسالمندان بی‌همتا باشد؟ چگونه می‌توانیم از ویژگی‌های زیست‌شناختی آن‌ها برای کمک به [سالمندان] استفاده کنیم تا از بیماری آلزایمر جلوگیری شود؟»

دانشمندان در این پژوهش، مغز شش ابر سالمند، هفت فرد سالمند معمولی ازنظر شناختی، شش فرد جوان و پنج نفر را در مراحل اولیه آلزایمر ارزیابی کردند.

دانشمندان اندازه نورون‌ها را در لایه دوم قشر انتورینال اندازه‌گیری کردند- که دارای شش لایه نورون روی هم جمع‌ شده است که حافظه را کنترل می‌کنند - و همچنین وجود پیچ‌خوردگی تاو (tau) را در این موارد اندازه گرفتند.

دکتر گفن گفت: «در این مطالعه نشان می‌دهیم که به نظر می‌آید کوچک شدن (آتروفی) نورون‌ها در قشر انتورینال در آلزایمر علامت مشخصه این بیماری است.»

او افزود: «ما گمان می‌کنیم که این فرآیند به دلیل تشکیل پیچ‌خوردگی تاو در سلول‌های آسیب‌دیده به وجود می‌آید و در سنین بالاتر به ضعیف شدن قابلیت حافظه منجر می‌شود.»

دانشمندان در مطالعات بیشتر، امیدوارند ویژگی‌های شیمیایی، متابولیکی یا ژنتیکی این سلول‌ها را ارزیابی کنند، زیرا این ویژگی‌ها می‌توانند سلول‌ها را انعطاف‌پذیر کنند.

پژوهشگران امیدوارند با کالبدشکافی و بررسی محیط سلولی، به این موضوع پی ببرند که این سلول‌ها چطور و چرا  یکپارچگی خود را در ابر سالمندان حفظ می‌کنند.

دکتر گفن گفت: «تشخیص این عامل تاثیرگذار (و هر عامل تاثیرگذار دیگر) برای تشخیص زودهنگام آلزایمر، نظارت بر روند آن و هدایت درمان بسیار مهم است.

© The Independent

بیشتر از علوم