به گزارش بی‌بی‌سی، اشان اوانز، پسر سه ساله سنگاپوری، مانند بسیاری از بچه‌های همسن‌وسالش پرانرژی و پرشروشور است؛ اما بعد از شیوع بیماری کرونا و از زمانی که مجبور شد در مدرسه ماسک بزند، چیزی در او تغییر کرده است. مادرش می‌گوید: «می‌توانید ببینید که او پسری متفاوت و بسیار ساکت‌تر شده است.»

در سنگاپور، جایی که اشان و خانواده‌اش زندگی می‌کنند، بر اساس قانون، کودکان شش ساله و بالاتر باید ماسک بزنند اما بسیاری از مهدکودک‌ها و پیش‌دبستانی‌ها استفاده از ماسک برای کودکان کوچک‌تر را هم ضروری می‌دانند. کودکان باید تقریبا هشت ساعت در هر روز هفته، جز هنگام خوردن و نوشیدن یا خوابیدن، ماسک سه لایه یک بار مصرف بزنند. مادر اشان که پسرش را مجبور نمی‌کند خارج از مدرسه ماسک بزند، می‌گوید: «او از این کار متنفر است. من با ماسک مخالف نیستم اما نمی‌خواهم آن را به زور به او تحمیل کنم و ببینم که چقدر ناراحت است.»

تصمیم در مورد ماسک زدن یا نزدن کودکان خردسال یکی از مواردی است که بسیاری از والدین و نهادهای نظارتی در سراسر جهان با آن روبه‌رو هستند؛ از طرفی کودکان به حضور در محیط‌های اجتماعی نیاز دارند و از طرف دیگر، نگرانی از ابتلا به کووید-۱۹ درباره کودکان هم جدی است. در این میان، کودکان هم اغلب به استفاده از پوششی روی صورتشان آن هم طولانی‌مدت، تمایلی ندارند. با طولانی شدن دوره الزام استفاده از ماسک، این نگرانی به وجود آمده است که این راه محافظتی برای رشد اجتماعی کودکان مضر باشد.

چه باید کرد؟ آیا باید کودکان را به استفاده از ماسک مجبور کنیم؟

موارد جدی ابتلا به کووید-۱۹ در کودکان خردسال هنوز نسبتا نادر است. بر اساس یک مطالعه در بریتانیا که در ماه ژوییه منتشر شد، تقریبا از هر ۵۰ هزار کودک مبتلا به کووید، یک نفر در بخش مراقبت‌های ویژه بستری می‌شود و از هر یک میلیون نفر، دو نفر می‌میرند. اما نوع دلتا که به سرعت گسترش می‌یابد و از سویه‌های قبلی حداقل دوبرابر مسری‌تر است، بر کشورها فشار می‌آورد تا مراقبت بیشتری اعمال کنند و برای کودکان دستورالعمل‌های حفاظتی بیشتری در نظر بگیرند. 

از اوایل اکتبر ۲۰۲۱، کشورهای جهان عمدتا در سه دسته طبقه‌بندی شده‌اند؛ کشورهای اروپایی مانند فرانسه و ایتالیا، ماسک زدن را از سن شش سالگی توصیه می‌کنند. این اقدام در جهت دستورالعمل‌های سازمان جهانی بهداشت است که توصیه می‌کند کودکان بالای شش سال در شرایط خاصی از ماسک استفاده کنند؛ به‌عنوان مثال زمانی که در منطقه‌ای با احتمال بالای انتقال ویروس حضور دارند. هرچند برخی این قانون را فقط برای محیط‌های داخلی خاص مانند مدرسه اعمال می‌کنند. در بعضی کشورهای دیگر از ایالات متحده آمریکا، استفاده از ماسک برای افراد دو سال به بالا توصیه می‌شود. کشورهایی هم هستند که استفاده از ماسک در کلاس را الزامی نمی‌دانند؛ به عنوان مثال در بریتانیا، نه کودکان و نه معلمان لازم نیست در مدرسه ماسک بزنند. در این میان، تنها توافق جهانی پذیرفته شده این است که نوزادان و کودکان زیر دو سال به دلیل خطر خفگی نباید از ماسک استفاده کنند.

طرفداران استفاده از ماسک برای کودکان استدلال می‌کنند که خطر ابتلا به بیماری کرونا برای خردسالان را هم نباید نادیده گرفت. آن‌ها معتقدند مخصوصا در شرایطی که بیشتر کشورها کودکان زیر ۱۲ سال را واکسینه نمی‌کنند، باید استفاده از ماسک برای آن‌ها را جدی گرفت. آن‌ها به این مورد اشاره می‌کنند که تحقیق‌ها نشان داده که استفاده از ماسک با کاهش نرخ کووید-۱۹ در مدارس مرتبط است. به عنوان مثال، در ایالت کارولینای شمالی آمریکا، جایی که ماسک زدن برای دانش‌آموزان بالای شش سال اجباری است، در مدارس نرخ انتقال بسیار پایینی گزارش شده است.

در نظرسنجی دیگری که ۱۶۹ مدرسه ابتدایی در گرجستان را شامل می‌شد، محققان دریافتند زمانی که معلمان و کارکنان به ماسک زدن ملزم بودند، موارد گزارش شده کووید-۱۹ در مقایسه با مدارس بدون ماسک، ۳۷ درصد کمتر بود. 

با وجود این، بعضی کارشناسان تربیتی درباره اینکه ماسک‌ها مانع از برقراری ارتباط اجتماعی مناسب در کودکان می‌شوند، ابراز نگرانی کرده‌اند. در پاسخ به این افراد، اشلی روبا، محقق پسادکترا در آزمایشگاه احساسات کودک دانشگاه ویسکانسین-مدیسون می‌گوید: «چهره لزوما بیانگر احساسات دیگران نیست. سیگنال‌های حیاتی دیگری نیز وجود دارند؛ از جمله لحن صدا، وضعیت بدن و وضعیت کلی اشخاص.»

یک مطالعه در سال ۲۰۲۱ نشان داد که کودکان زیر ۹ سال هنوز هم می‌توانند به درستی احساسات چهره‌هایی را که می‌بینند مشخص کنند؛ حتی اگر نمی‌توانند دهان آن‌ها را ببینند. در آزمایش دیگری هم مشخص شد در حالی که ماسک‌ توانایی کودکان در تشخیص غم، خشم و ترس را کمی کاهش می‌دهد، تاثیر آن مانند عینک آفتابی دارد و این موضوع نگران‌کننده نیست.