طالبان روز چهارشنبه به پیشروی‌های نظامی خود در افغانستان ادامه داد و اکنون از ۳۴ مرکز ولایت در أفغانستان، ۹ مرکز را در کنترل خود دارد. بخش‌های عمده‌ای از استان بدخشان در شمال کشور و مرکز آن، فیض‌آباد، نیز به دست این گروه افتاده است. 

طالبان در اطلاعیه‌ای که به خبرگزاری اسپوتنیک روسیه فرستاد، گفت ساختمان والی فیض‌آباد، مرکز پلیس شهر، ساختمان اطلاعات محلی، و سایر نهادهای اصلی شهر را در اختیار قرار گرفته است.

یک منبع بدون نام دولتی در گفت‌وگو با خبرگزاری پژواک، این خبر را تایید کرد و گفت تقریبا تمامی بدخشان به دست طالبان افتاده است و نیروهای امنیتی دولتی از آن ولایت عقب‌ کشیده‌اند. این نیروها ظاهرا به شهرستان فرخار در استان تخار عقب نشینی کرده‌اند که بخش‌های عمده‌ای از آن نیز در اختیار طالبان است. طلوع نیوز به نقل از منابعی گفت که نیروهای دولتی در راه عقب‌نشینی به فرخار، چندین‌جا با کمین طالبان روبه‌رو شدند.

فیض‌آباد زادگاه استاد برهان‌الدین ربانی، رئیس‌جمهوری سابق أفغانستان، و پدر معنوی بسیاری از مجاهدین افغان است که روزگاری نماینده مردم بدخشان در مجلس نمایندگان آن کشور بود. او در سال ۱۳۹۰، در زمانی که رئیس شورای عالی صلح در افغانستان بود و وظیفه‌ مذاکره دولت افغانستان با طالبان را به عهده داشت، در اثر حمله‌ای انتحاری به خانه‌اش در کابل کشته شد. 

عتیق‌الله ذبیح، نماینده بدخشان در مجلس، گفت: «شهری قیامت‌گونه است. در بدخشان قیامت شده است. مردم در سراسیمگی هستند… زندان فیض‌آباد فروریخته است، شماری از زندانیان کشته شده‌اند.» حجت‌الله خردمند، قانونگذاری از این ولایت، تصرف آن به دست طالبان را تایید کرد. 

فیض‌آباد نهمین مرکز استانی است که به دست طالبان می‌افتد. مراکز استان‌‌های بغلان و فراه نیز به دست این گروه سقوط کرده است. نیروهای دولتی شب سه‌شنبه از پلخمری، مرکز بغلان، بیرون رفتند و به شهرستان خنجان عقب‌نشینی کردند. در فراه نیز طالبان اوضاع را به دست گرفته‌اند. همایون شهیدزاده، قانونگذاری از فراه، روز چهارشنبه در تماسی با اسوشیتدپرس، سقوط آن شهر را تایید کرد. 

به گزارش طلوع، طالبان با حضور در میدان‌های اصلی فیض‌آباد، پلخمری و فراه، به مردم گفتند که از این به بعد قانون شریعت اسلام در این‌جا برپا است و زنان باید با حجاب کامل از خانه بیرون روند. در بعضی مناطق، طالبان به رسانه‌های محلی نیز گفته‌اند که نباید موضوعی خلاف شریعت اسلام منتشر کنند.  

چندین شهر مهم مانند قندهار و هرات نیز در محاصره طالبان قرار دارند. در لشکرگاه، مرکز استان هلمند که تقریبا تمامی آن به دست طالبان افتاده است، روز چهارشنبه یک حمله انتحاری با ماشین، ساختمان پلیس را که هنوز در دست دولت بود هدف گرفت. آن ساختمان دو هفته در محاصره بود. 

یکی از ناگوارترین خبرهای روز چهارشنبه، سقوط میدان هوایی قندوز بود که مقر «قول‌اردو»ی ۲۱۷ یا پایگاه‌ اصلی ارتش پامیر است. این نخستین پادگان مهم ارتش است که به دست طالبان می‌افتد. 

تصاویری که در رسانه‌های محلی افغانستان منتشر شده است، نشان می‌دهد که ده‌ها تن از نیروهای دولتی در قندوز خود را به طالبان تسلیم کردند و این گروه به یک هلیکوپتر جنگی از کار افتاده هم دست دست یافتند. برخی تصاویر دیگر نیروهای طالبان را نشان می‌دهد که به چندین ماشین هاموی و وانت پیک‌آپ هم دست یافته‌اند.

در عین حال، از سراسر افغانستان خبرهایی در مورد جنایات طالبان، از جمله ازدواج اجباری زنان و سربازگیری اجباری پسران جوان به گوش می‌رسد؛ هرچند سخنگوهای طالب‌ها آن گونه افدامات را انکار می‌کنند. اقلیت‌هایی مانند هزاره‌های شیعه مذهب نیز به‌خصوص در مورد آینده خود نگرانند. بسیاری از مردم در حال فرار از کشور هستند و بسیاری دیگر رهسپار کابل شده‌اند. قیمت بلیت‌های هواپیما در مسیرهایی مثل هرات-کابل در هفته‌های گذشته دو برابر شده است و پروازها تا چندین روز فروش رفته‌اند. 

در این میان، آلمان و هلند با توجه به اوضاع وخیم أفغانستان، اعلام کردند دیپورت هرگونه مهاجر به افغانستان را متوقف می‌کنند. 

اشرف غنی، رئیس‌جمهوری افغانستان، روز چهارشنبه با حضور در مزار شریف، مرکز استان بلخ، که در محاصره طالبان است، سعی دارد با هجوم این گروه مقابله کند. عبدالرشید دوستم، عطا محمد نور، و محمد محقق، چهره‌های نظامی مشهور افغانستان، امیدوارند با بسیج نیروها طالبان را عقب برانند. 

غنی همچنین تغییراتی در رهبری ارتش پدید آورده است. محمد احمدزی، رئیس ستاد ارتش، کنار رفت و جای خود را به هیبت‌الله علی‌زی داد. آقای علی‌زی پیش از این فرمانده کماندوهای ویژه افغانستان بوده است که به همراه نیرو هوایی آن کشور، از زبده‌ترین و موثرترین نیروهای آن به حساب می‌آیند. در عین حال، مذاکرات دوحه نیز همچنان ادامه دارند و عبدالله عبدالله عالی‌ترین مقام کابل است که در آن‌ها مشارکت می‌کند.

طبق تخمین روز سه‌شنبه «لانگ وار ژورنال»، یک منبع معتبر آمریکایی، در حال حاضر تنها ۶۵ شهرستان افغانستان در اختیار دولت آن کشور باقی مانده است. در مقابل، ۲۳۳ شهر در دست طالبان است و در ۱۰۹ شهر نیز درگیری ادامه دارد.

غنی و رهبری نظامی افغانستان اکنون با پرسش‌هایی راهبردی در مورد چگونگی ادامه نبرد مواجهند؛ بر فرض این‌ که قوای خود را متمرکز بر دفاع از کابل کنند، یا بیرون راندن طالبان از برخی ایالت‌های کلیدی. 

در عین حال، جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، روز سه‌شنبه گفت از این‌که نیروهای آمریکا را از افغانستان بیرون آورده است، پشیمان نیست. او یادآوری کرد که کشورش یک تریلیون دلار و جان صدها تن از سربازان خود را از دست داده است، و افزود: «آنان باید برای خودشان بجنگند.»

نیروهای آمریکا تقریبا خروج خود از کشور را کامل کرده‌اند و تنها حملات هوایی معدودی در حمایت از ارتش ملی انجام داده‌اند. روزنامه «نیویورک تایمز» به نقل از مقامات دولت بایدن گفت، اگر قندهار یا کابل در آستانه سقوط قرار گیرند، آمریکا حملات هوایی بیشتری انجام خواهد داد.