سخنگوی قوه قضائیه: شلیک موشک به هواپیمای اوکراینی عمدی نبود

دادگاه رسیدگی به پرونده سرنگونی هواپیمای اوکراینی در آینده نزدیک برگزار می‌شود

باقیمانده هواپیمای اوکراینی پس از شلیک سپاه-STR / National Security and Defense Council of Ukraine / AFP

مقام‌های قضایی جمهوری اسلامی بار دیگر بر روایت خو مبنی بر غیرعمدی‌بودن شلیک دو موشک به هواپیمای مسافربری اوکراینی در بامداد روز ۱۸ دی‌ماه ۱۳۹۸ تاکید کردند.

غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی قوه قضاییه در واکنش به اظهارات دبیر شورای دفاع و امنیت ملی اوکراین مبنی بر عمدی بودن سرنگونی این هواپیما گفت: «در راستای انجام تحقیقات دادسرای نظامی از تیم‌های تخصصی استفاده شد که نتایج این بررسی‌ها در قالب کیفرخواست صادر شده به دادگاه اعلام شد. با این حال همه بررسی ها نشان از غیرعمدی بودن این حادثه دارد و ادعاها در خصوص عمدی بودن آن صحت ندارد.»

پرواز شماره ۷۵۲ خطوط هوایی بین‌المللی اوکراین در تاریخ ۱۸ دی‌ماه ۱۳۹۸ (هشتم ژانویه ۲۰۲۰)، دقایقی پس از برخاستن از فرودگاه، با شلیک دو موشک پدافند سپاه پاسداران در نزدیکی شهر تهران سرنگون شد و ۱۷۶ سرنشین آن همگی کشته شدند. مقام‌های جمهوری اسلامی پس از سه روز انکار، مسئولیت سرنگونی این هواپیما را پذیرفتند و سازمان هواپیمایی کشوری ایران، در گزارش نهایی خود که ۱۴ ماه پس از آن منتشر شد، اعلام کرد که هواپیما به‌علت «خطای انسانی» و اشتباه یکی از اپراتورهای سامانه پدافند هوایی، به‌عنوان هدف متخاصم شناسایی و دو موشک به آن شلیک شده است.

روزنامه کانادایی «گلوب اند میل» روز پنجشنبه، ۲۶ فروردین‌ماه، به نقل از اولکسی دانیلوف که به‌عنوان دبیر شورای دفاع و امنیت ملی اوکراین بر مراحل اولیه تحقیقات درمورد سرنگونی این هواپیما نظارت داشت، نوشت که «امتناع ایران از دادن اجازه دسترسی بدون محدودیت بازرسان بین‌المللی به شواهد»، او را متقاعد کرده که «ایران عامدانه هواپیما را سرنگون کرده است.» بنابر این گزارش، دانیلوف هدف احتمالی سرنگونی هواپیما  را با پایان دادن به چرخه تشدید تنش نظامی با ایالات متحده آمریکا عنوان کرد.

اما دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی ایران گفت: «در جلسه مشترک دانیلوف با دریابان شمخانی که نمایندگان سازمان هواپیمایی دو کشور هم‌حضور داشتند توضیحات فنی جامعی به وی ارائه شد و بر غیر عمدی بودن این حادثه تلخ که ناشی از خطای انسانی بوده، تاکید گردید.» به گفته کیوان خسروی، «تنها درخواست مشخص  آقای دانیلوف از ایران، ارسال جعبه سیاه هواپیما برای بازخوانی به اوکراین بود و وی این موضوع را برای کشورش حیثیتی عنوان کرد.»

سخنگوی قوه قضائیه در بخش دیگری از صحبت‌های خود در نشست خبری‌اش گفت که دادگاه رسیدگی به پرونده متهمان سرنگونی هواپیما به زودی انجام می‌شود ولی علنی و یا غیرعلنی بودن آن هنوز مشخص نشده است: «کیفرخواست این پرونده به دادگاه ارسال شده و فرایند رسیدگی این پرونده مقدماتی دارد که در حال انجام است. علنی و یا غیرعلنی بودن این دادگاه در اختیارات رئیس دادگاه است، لکن تا کنون تصمیمی از جانب رئیس دادگاه اعلام نشده است.»

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

پس از آنکه دبیر شورای دفاع و امنیت ملی و وزارت خارجه اوکراین اعلام کردند که جمهوری اسلامی ایران هواپیمایی پر از مسافر اوکراینی را عامدانه سرنگون کرده است، ایندیپندنت فارسی در مصاحبه‌ای با حامد اسماعیلیون، سخنگوی خانواده‌های پرواز ۷۵۲ به بررسی دلایل «عمدی بودن» سرنگونی هواپیمای اوکراینی به دست سپاه پاسداران پرداخت.

او با اشاره به اینکه جمهوری اسلامی نزدیک به ۱۵ ماه فرصت داشته تا دلایل خود را مبنی‌بر عمدی نبودن سرنگونی هواپیمای اوکراینی ارائه کند اما این کار را نکرده است، گفت که جمهوری اسلامی پیش از این هم در مواردی به طور عامدانه هواپیماهای مسافربری را قربانی سیاست‌های خود کرده است.

حامد اسماعیلیون با اشاره به عدم محاکمه مسئولان ارشد نظامی مانند حسین سلامی، محمد باقری، امیرعلی حاجی‌زاده، علی شمخانی و محمدجواد ظریف، گفت:«این افراد حتی به‌عنوان مطلع هم به دادگاه احضار نشده‌اند. وقتی ما مراجعه کردیم فهمیدیم که حتی یک سرباز هم در رابطه با سرنگونی هواپیمای اوکراینی در بازداشت نیست.»

او مسئولیت عدم حضور این افراد در دادگاه را با رهبر جمهوری اسلامی دانست و گفت: «بر اساس قانون جمهوری اسلامی در چنین مواردی، بدون اذن علی خامنه‌ای افراد ارشد نظامی به دادگاه احضار نمی‌شوند. به همین دلیل شکایت ما از امیرعلی حاجی‌زاده در دادگاه‌های داخل ایران به نتیجه نرسیده است.»