آیت‌الله خامنه‌ای از کدام آمریکا و نرخ زاد و ولد سخن می‌گوید؟

بالاترین نرخ زاد و ولد در جهان نه در آمریکا و هند، بلکه در فقیرترین و قحطی‌زده‌ترین کشورهای آفریقایی است

AFP

رهبر جمهوری اسلامی در تاکید دوباره بر لزوم فرزندآوری در خانواده‌های ایرانی، بالارفتن شاخص جمعیت را یک مزیت برای کشورها توصیف کرده است. آیت‌الله علی خامنه‌ای در سال‌های اخیر بارها به اهمیت افزایش جمعیت اشاره کرده و جمعیت ۱۵۰ میلیونی را برای ایران هدف‌گذاری کرده که قرار است با طرح‌هایی مانند ممنوعیت فروش محصولات ضد‌بارداری و جلوگیری از بارداری، تبلیغ الگوی زنان خانه‌نشین، سه ماه تحفیف در دوره سربازی به ازای هر فرزند و … به نتیجه برسد.

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی بیت رهبری، آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار فروردین ماه گذشته با جمعی از زوج‌های جوان تاکید کرد که افزایش فرزند باید به صورت یک فرهنگ باشد. بنا بر این گزارش او در تشویق افزایش جمعیت به خانواده‌های آمریکایی اشاره می‌کند، که برخی از آنها ۱۵ تا ۲۰ فرزند دارند. رهبر جمهوری اسلامی همچنین الگوی کشورهایی مانند چین و هند را مثال می‌زند و می‌گوید:«امروز در دنیا آن کشور‌هایی که جمعیت‌های زیادی دارند، به برکت آن به خیلی امکانات دست یافته‌اند؛ چین یک نمونه است، هند یک نمونه است؛ با اینکه مشکلاتی هم دارند، اما در عین حال خود این جمعیت زیاد به عنوان یک ارزش اجتماعی، ارزش سیاسی، یک ارزش بین‌المللی برای آن‌ها توانسته موفقیت‌هایی را به وجود بیاورد».

هرچند منابع مورد استناد آیت‌الله خامنه‌ای در اعلام نرخ زاد و ولد در آمریکا، هند و چین، مشخص نیست، تازه‌ترین گزارش World Population Review بر اساس داده‌های بانک جهانی حاکی از آن است که بالاترین نرخ زاد و ولد در جهان نه در آمریکا و هند، بلکه در فقیرترین و قحطی‌زده‌ترین کشورهای آفریقایی است. البته باز هم در این کشورها بالاترین متوسط نرخ زاد و ولد، بین شش تا هفت فرزند برای هر خانواده است.

در صدر فهرست کشورهای جهان که بالاترین نرخ زاد و ولد را دارند، نیجر قرارد دارد. در نیجر که در قعر فهرست کشورهای جهان از نظر انواع شاخص‌های توسعه و رفاه قرار دارد، هر خانواده به طور متوسط هفت فرزند دارد. پس از آن سومالی، کونگو، مالی، چاد، آنگولا، بروندی، نیجریه، گامبیا، بورکینا فاسو، اوگاندا، تانزانیا، موزامبیک، جمهوری آفریقای مرکزی، گینه، سودان جنوبی، زامبیا، سنگال، کامرون  و موریتانی، قرار دارند. نرخ فرزندآوری هر زن در سن باروری در این کشورها بین ۴ تا ۶ فرزند است.

بر اساس این گزارش، افغانستان با متوسط چهار و نیم فرزند برای هر خانواده در جایگاه بیست و سوم فهرست قرار دارد. عراق  و فلسطین با نرخ ۳.۶۸ و ۳.۶۶  در جایگاه ۴۶ و ۴۷‌ام این جدول هستند.

نکته جالب اینکه یکی از پایین‌ترین نرخ‌های فرزندآوری متعلق به کشورهایی است که از نظر اقتصادی و صنعتی در جمع بهترین کشورهای جهان قرار دارند.

نرخ زاد و ولد به ازای هر زن در سن باروری در کره جنوبی ۱.۱، در سنگاپور ۱.۲، در هنگ کنگ ۱.۳، امارات متحده عربی ۱.۴، لوکزامبورگ ۱.۴، کانادا، اطریش، فنلاند، سوئیس و آلمان(۱.۵) است.

بنا بر گزارش بانک جهانی، متوسط تعداد فرزندان در هر خانواده چینی که رهبر جمهوری اسلامی به آن اشاره کرده ۱.۶۹ است. هر خانواده هندی هم به طور متوسط ۲.۲۴ فرزند دارد.

در این فهرست ایران با نرخ زاد و ولد ۲.۱۵ در رده ۱۰۷ جدول و ترکیه با نرخ ۲.۰۸ در جایگاه ۱۱۲ قرار دارد. در همین گزارش هر خانواده آمریکایی به طور متوسط ۱.۷۷ فرزند دارد که پایین تر از نرخ زاد و ولد در ایران است.

نرخ زاد و ولد هر زن در سن بارداری در اغلب کشورهای اروپایی زیر ۱.۸ درصد است.

در بین کشورهای عربی منطقه مصر با ۳.۳ درصد بیشترین نرخ زاد و ولد را دارد. این نرخ در عمان ۲.۹ درصد و در سوریه ۲.۸، در اردن ۲.۷ و در لیبی ۲.۲ است.

بررسی آمار و ارقام نهادهای معتبر بین‌المللی نشان می‌دهد که تعداد بیش از ۸ فرزند در خانواده‌ها به اندازه‌ای فراگیر نیست که بتوان آن را به عنوان یک فاکتور در تحلیل‌ها در نظر گرفت. تبدیل شدن  خانواده داگر در کانزاس سیتی یا خانواده بیتس در تنسی به دلیل داشتن تعداد ۱۹ فرزند به سوژه داغ رسانه‌ها، حاکی از غیر معمول بودن یا نادر بودن این پدیده در جامعه و سبک زندگی امروز است. 

با این حال ترویج فرهنگی که آیت‌الله خامنه‌ای آن را فزایش جمعیت توصیف کرده، با انگیزه‌های متعدد در دستور کار قرار دارد و روش‌های مختلفی برای تشویق آن به کار گرفته شده که تا ایجاد هشتگ هم پیش رفته است. 

زهره الهیان، عضو گروه آینده‌نگری و نظریه‌پردازی فرهنگستان علوم پزشکی و نماینده پیشین تهران در مجلس هشتم، روز ۵ مرداد ۱۳۹۸، در حساب کاربری خود در توییتر نوشت:«آنها که مخالف افزایش جمعیت ایران هستند و در توئیت قبلی بنده، کمپین مادران شریف را به باد مسخره گرفتند، بگویند چرا در آمریکا خانواده های متعددی ۱۰ تا ۱۲ فرزند دارند و ۵، ۶ بچه کاملا معمول است؟»

این توییت او در ادمه توییت یک هفته قبل او بود که در شبکه‌های با هشتگ مادران شریف تبدیل به یکی از موضوعات داغ شد. او به نقل از یکی از دانشجویان دانشگاه شریف از راه‌اندازی کمپینی با عنوان «مادران شریف» خبر داده بود که به نقل از اعضای این کمپین نوشته بود: «با هم عهد کردیم با یاری لطف خداوند هریک ازما ۱۰ فرزند بیاوریم و نوبتی ازبچه‌های یکدیگر نگهداری کنیم تا بتوانیم درس را هم ادامه دهیم».