پس از اجرایی شدن قانون سزار در ۱۷ ماه ژوئن گذشته، رژیم سوریه و متحدانش سعی داشتند هرچه زودتر دست به اقداماتی بزنند تا قانون تازه اجرا شده سزار را به چالش کشند. در همین راستا، ایران و سوریه در هشتم ماه ژوئیه جاری توافق‌نامه نظامی جدیدی را در دمشق به امضا رساندند که هدف از آن تقویت نیروهای مسلح سوریه است.

از سوی دیگر و هرچند مسکو در گذشته از گسترش نفوذ ایران در سوریه ابراز ناراحتی می‌کرد و در مورد فعالیت‌های ایران در قلمرو سوریه شک و تردید داشت، این بار روسیه به توافقی که میان تهران و دمشق به امضا رسید هیچ واکنشی منفی نشان نداد.

در همین حال، یک منبع سیاسی آگاه در صحبتی که با ایندیپندنت عریی داشت، ضمن افشای برخی از جزییات قرارداد اخیر، گفت: این توافق‌نامه به عنوان نخستین گام در راستای شکستن محاصره تحمیل شده بر رژیم سوریه به شمار می‌رود. منبع یادشده افزود: بر اساس توافق‌نامه اخیر، تهران به صورت استثنایی از رژیم سوریه حمایت خواهد کرد و سامانه پدافند باور که از نظر فناوری نظامی با موشک‌های اس ۳۰۰ روسیه برابری می‌کند را در دسترس ارتش سوریه قرار خواهد داد.

البته پدافند باور که به عنوان پیشرفته‌ترین سامانه موشکی ایران محسوب می‌شود و برد آن به ۳۰۰ کیلومتر می‌رسد به صورت تدریجی وارد سوریه خواهد شد تا در نقاط مختلف این کشور نصب شود؛ شکی نیست که نصب پدافند جدید ایران در سوریه، باعث نگرانی مقامات اسرائیلی می‌شود زیرا از این پس هواپیماهای جنگی و پهپادهای شناسایی اسرائیل به آسانی نمی‌توانند بر فراز سوریه پرواز کنند.

ناظران بدین باورند که تهران پیش از امضای توافق‌نامه اخیر، در مورد گسترش نفوذش در سوریه با مسکو کنار آمده است و در ازای فرصت دهی به روسیه در موارد دیگر، موافقت مسکو برای نصب سامانه موشکی باور در سوریه را به دست آورده است؛ در غیر این صورت ممکن نبود روسیه به تهران اجازه اتخاذ چنین اقدامی را بدهد.

تردیدی نیست که دولت سوریه، امضای توافق‌نامه نظامی با تهران را یک دستاورد مهمی تلقی می‌کند، زیرا نصب پدافند باور نه تنها سوریه را از نظر دفاعی تقویت می‌کند بلکه این اقدام به عنوان اولین گام برای شکستن قانون سزار محسوب می‌شود.

پس از امضای توافق‌نامه نظامی میان سوریه و ایران، بثینه شعبان، مشاور سیاسی و رسانه‌ای رئیس جمهور سوریه، شنبه گذشته در یک نشست خبری، قانون سزار را یک اقدام جنایتکارانه توصیف کرده و تأکید کرد که با اجرایی شدن توافق‌نامه جدید نظامی، اولین گام در راستای شکستن قانون سزار برداشته خواهد شد. وی افزود: سوریه با استفاده از گزینه‌های دیگری از جمله تلاش برای خودکفایی، افزایش تولیدات داخلی و گسترش همکاری با کشورهای محور مقاومت و همچنان با چین و روسیه، سعی خواهد کرد قانون سزار را به چالش کشد و کشور را از محاصره تحمیل‌شده نجات دهد.

اما مخالفان رژیم سوریه، توافق‌نامه نظامی اخیر میان دمشق و تهران را تلاش دیگری برای فروبردن سوریه در باتلاق جنگ تلقی کرده و باور دارند که افزایش حضور نظامی ایران در کشور، سوریه را به میدان جنگ میان ایران و اسرائیل تبدیل می‌کند.

از سوی دیگر و در حالی‌که دولت سوریه، توافق‌نامه نظامی اخیر را یک دستاورد بزرگ به شمار می‌آورد که با تلاش‌های علی ایوب، وزیر دفاع سوریه و محمد باقری، رئیس ستاد ارتش ایران به موفقیت رسیده و مسیر گریز از تحریم‌های آمریکا را هموار می‌کند، اما کارشناسان نظامی هشدار می‌دهند که توافق‌نامه نظامی تهران و دمشق، آتش جنگ در منطقه را بیشتر از پیش شعله‌ور می‌کند، به ویژه این‌که نصب سامانه موشکی باور ایران از یک سو، قانون سزار را نقض می‌کند و از سوی دیگر، نگرانی اسرائيل را افزایش می‌دهد.

هرچند ایران و سوریه سعی دارند با دست زدن به ترفند‌های مختلفی خود را از چنگ تحریم‌ها نجات دهند، اما ایالات متحده نیز پا به پای آن‌ها عرصه تحریم‌ها را گسترش می‌دهد و با گذشت هر روز شمار افراد و نهادهای همکار با دولت ایران و سوریه در لیست تحریم‌ها افزایش می‌یابد، طوری که در ۲۵ ماه ژوئن گذشته وزارت خزانه‌داری آمریکا پرده از تحریم‌های تازه‌ای علیه ایران برداشت.

مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا در کنفرانس مطبوعاتی اظهار داشت که ۸ شرکت دیگر که در بخش صنایع فولاد و مواد معدنی فعالیت داشتند در لیست تحریم‌ها قرار گرفتند و نام ۵ شهروند ایرانی که مسئولیت کشتی‌های حامل نفت به ونزوئلا را بر عهده داشتند نیز در فهرست تحریم‌ها قرار گرفته است.

در این میان، اغلب مردم سوریه بدین باورند که تلاش‌های دولت سوریه و همکاری‌های ایران نمی‌تواند خسارت‌های ناشی از تحریم‌ها را جبران کند، به ویژه این‌که ایران به دلیل تداوم تحریم‌ها، خود با چالش‌های بی‌شماری روبه‌رو بوده و نیازمندی شدیدی به همکاری کشورهای دیگر دارد.

اما پطرس مرجانه، رئیس کمیسیون روابط خارجه پارلمان سوریه در صحبتی که با ایندیپندنت عربی داشت، از گسترش همکاری میان سوریه و ایران استقبال کرده و افزود که تحریم‌های واشنگتن علیه سوریه هیچ مشروعیت قانونی و بین‌المللی ندارد. وی خاطرنشان کرد که برخلاف تصور آمریکا، روابط سوریه با ایران، چین و روسیه بیشتر از پیش گسترش خواهد یافت. پطرس مرجانه گفت: آمریکا در حال حاضر بدون رعایت قواعد و هنجارهای بین‌المللی حدود ۳۰ کشور را تحت تحریم‌های اقتصادی قرار داده است، بنابر این، دولت سوریه اهمیتی به این تحریم‌ها قائل نمی‌شود و تلاش‌های خود را برای بیرون رفت از بحران کنونی ادامه می‌دهد.

https://www.independentarabia.com