بر اساس پژوهشی تازه، مردان در طول فرایند پیری، در بخش‌های بیشتری از مغزشان کاهش حجم دیده می‌شود و این کاهش در مقایسه با زنان شدیدتر هم هست.
به گزارش نیچر، زنان تقریبا دو برابر بیشتر از مردان به بیماری آلزایمر مبتلا می‌شوند و پیری بزرگ‌ترین عامل خطر برای بروز این بیماری است. این موضوع موجب شد پژوهشگران به بررسی تفاوت‌های جنسیتی مربوط به سن در مغز بپردازند.
نویسندگان این پژوهش معتقدند این یافته نشان می‌دهد که تغییرات مرتبط با سن در مغز نمی‌تواند توضیح دهد چرا بیماری آلزایمر در میان زنان بیشتر از مردان تشخیص داده می‌شود.
فیونا کامفور، عصب‌روانشناس بالینی از دانشگاه سیدنی استرالیا می‌گوید: «درک اتفاقاتی که در مغز سالم رخ می‌دهد بسیار مهم است، زیرا از این طریق می‌توانیم بهتر بفهمیم برای مغز افرادی که دچار بیماری‌های نورودژنراتیو یا تخریب‌کننده سلول‌های عصبی می‌شوند، چه اتفاقی می‌افتد» و می‌افزاید که این مطالعه به دانش موجود درباره روند طبیعی پیری مغز می‌افزاید.
آن راوندال، دانشجوی دکترای دانشگاه اسلو و یکی از نویسندگان این تحقیق، می‌گوید: «اگر کاهش حجم مغز زنان بیشتری بود، این می‌توانست توضیحی برای شیوع بالاتر آلزایمر در میان آن‌ها باشد.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
راوندال می‌افزاید که تحقیقات پیشین در مورد تفاوت‌های جنسیتی در پیری مغز نتایج متفاوتی به دست داده‌اند. برخی پژوهش‌ها دریافته‌اند که حجم کلی ماده خاکستری و اندازه هیپوکامپ در مردان نسبت به زنان بیشتری کاهش می‌یابد، در حالی که برخی دیگر کاهش شدیدتر حجم ماده خاکستری را در زنان گزارش کرده‌اند.
در مطالعه اخیر، بیش از ۱۲ هزار اسکن مغز با تصویربرداری آم‌آر‌آی (MRI) از ۴ هزار و ۷۲۶ نفر که هر یک حداقل دو بار در فاصله میانگین سه ساله اسکن شده بودند، بررسی شد. هیچ‌یک از این افراد مبتلا به آلزایمر یا اختلال شناختی نبودند و همگی به‌عنوان گروه کنترل در ۱۴ مجموعه داده بزرگ‌تر شرکت داشتند.
پژوهشگران تغییرات ساختار مغز افراد را در طول زمان مقایسه کردند و عواملی مانند ضخامت ماده خاکستری و اندازه بخش‌هایی از مغز را که با آلزایمر مرتبطند (مانند هیپوکامپ که برای حافظه حیاتی است)، ارزیابی کردند.
نتایج نشان داد در مجموع در مردان، در نواحی بیشتری از مغز کاهش حجم دیده می‌شود. به‌عنوان مثال، حجم قشر پس‌مرکزی که مسئول پردازش احساساتی مانند لمس، درد، دما و درک موقعیت و حرکات بدن است، در مردان سالی ۲ درصد کاهش داشت، در حالی که این رقم در زنان ۱.۲ درصد بود.
امی برودتمن، پژوهشگر حوزه سلامت شناختی در دانشگاه موناش ملبورن، توضیح می‌دهد: «اگر این تغییرات در بروز آلزایمر نقش داشتند، نتایج باید نشان می‌داد که حجم مغز زنان در بخش‌های مرتبط با این بیماری مانند هیپوکامپ و پرکونئوس (بخش‌هایی درگیر در حافظه) کاهش بیشتری دارد.»
راوندال معتقد است نتایج این مطالعه به عوامل احتمالی دیگری برای تفاوت جنسیتی در شیوع آلزایمر، از جمله بیشتر بودن طول عمر زنان یا آسیب‌پذیری در برابر بیماری اشاره دارد.
کامفور می‌گوید این واقعیت که تفاوت‌های جنسیتی در حجم مغز در بروز آلزایمر نقشی ندارند، چندان شگفت‌آور نیست، زیرا بیماری‌های تحلیل‌برنده عصبی بسیار پیچیده‌اند. او توضیح می‌دهد که برای درک بهتر این اختلالات، باید روی افراد مبتلا به آلزایمر مطالعات طولی انجام شود تا بتوان مشاهده کرد مغز آن‌ها در گذر زمان چگونه تغییر می‌کند و «بعید است که تنها با بررسی تغییرات مرتبط با سن در تحلیل رفتن بافت مغز، بتوان پیچیدگی‌های پشت این بیماری را توضیح داد».
به گفته برودتمن، با وجود استحکام علمی این پژوهش، لازم است مطالعاتی بیشتر با مجموعه داده‌های متنوع‌تر انجام شود، زیرا برای مثال، افرادی که در این مطالعه شرکت داشتند، تحصیلات بالایی داشتند؛ عاملی که در برابر آلزایمر نقش محافظتی دارد. بنابراین آن‌ها نماینده دقیقی از جمعیت عمومی محسوب نمی‌شوند. همچنین، مجموعه داده‌ها فاقد اطلاعات کافی درباره سایر عواملی بود که می‌توانند خطر ابتلا به آلزایمر را تحت‌تاثیر قرار دهند (مانند نژاد یا سن شروع یائسگی در زنان).
نویسندگان مقاله می‌گویند زمانی که در تحلیلشان سطح تحصیلات را لحاظ کردند، در برخی نواحی مغز مردان دیگر کاهش حجم سریع‌تر نسبت به زنان مشاهده نشد. آن‌ها همچنین دریافتند هنگامی که مردان و زنانی را با طول عمر پیش‌بینی‌شده مشابه و نه صرفا سن یکسان، با یکدیگر مقایسه کردند، میزان تحلیل مغزی در دو گروه تقریبا یکسان بود.
