با پایان یافتن مهلت رایگیری انتخابات پارلمانی عراق در روز سهشنبه، شمارش آرا آغاز شد اما نتایج نهایی هنوز مشخص نیست. پیشتر اعلام شده بود که نتایج ظرف ۲۴ ساعت مشخص میشود، اما پس از آن گفته شد که نتایج ظرف ۴۸ ساعت اعلام خواهد شد. نتایج نهایی پس از بررسی درخواستهای تجدیدنظر رسما تایید خواهد شد.
کمیسیون عالی مستقل انتخابات عراق در بیانیهای اعلام کرد که در مجموع از ۲۱ میلیون و ۴۰۴ هزار رایدهنده واجد شرایط، حدود ۱۲ میلیون عراقی در انتخابات پارلمانی این کشور شرکت کردهاند که میزان مشارکت را به بالای ۵۵ درصد میرساند.
محمد شیاع السودانی، نخستوزیر عراق، گفت که دولتش «با موفقیت» انتخابات پارلمانی را سازماندهی کرده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
السودانی با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی اکس، این انتخابات را «تثبیت یک نظام دموکراتیک» توصیف کرد. او افزود با برگزاری انتخابات، «دولت به یکی از مهمترین تعهدات مندرج در برنامه اجراییاش عمل کرده است.»
در مجموع هفت هزار و ۷۴۳ نامزد در این انتخابات شرکت کردند که دو هزار و ۲۴۷ نفر آنها زن بودند. دوره چهارساله کنونی پارلمان از ۹ ژانویه ۲۰۲۲ آغاز شده است. طبق قانون عراق، انتخابات پارلمانی باید حداقل ۴۵ روز قبل از پایان هر دوره قانونگذاری برگزار شود.
در حال حاضر، اکثریت مجلس قانونگذاری در اختیار احزاب و ائتلافهای شیعه است. قدرت در عراق به طور سنتی بین گروههای اصلی کشور تقسیم میشود: ریاستجمهوری به کردها، نخستوزیری به شیعیان و ریاست پارلمان به سنیها میرسد.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، در بیانیهای از جناحهای سیاسی عراق درخواست کرد که تا اعلام نتایج آرامش داشته باشند و پس از آن نیز بر «فرایند تشکیل مسالمتآمیز دولت» متمرکز باشند.
جنبش صدر به رهبری مقتدی صدر، روحانی شیعه بانفوذ، انتخابات کنونی را تحریم کرده است. حامیان صدر در انتخابات سال ۲۰۲۱ بیشترین کرسیها را به دست آوردند، اما او، پس از شکست مذاکرات بر سر تشکیل دولت، در بحبوحه بنبست با احزاب شیعه رقیب، از سیاست کنارهگیری کرد و از آن زمان نظام سیاسی عراق را تحریم کرده است.
از سوی دیگر، این انتخابات در شرایطی برگزار میشود که در دو سال گذشته تغییرات عمدهای در منطقه رخ داده، ازجمله جنگ در غزه و لبنان پس از حملات حماس به جنوب اسرائیل در هفتم اکتبر ۲۰۲۳، جنگ اسرائیل و جمهوری اسلامی در ماه ژوئن، و سقوط بشار اسد، رئیسجمهوری سوریه، در دسامبر ۲۰۲۴.
همزمان با این تحولات، فشار ایالات متحده بر دولت عراق برای مهار نفوذ گروههای مسلح همسو با جمهوری اسلامی، که نمایندگان برخی از آنها جزو نامزدهای همین انتخاباتاند، افزایش یافته است.
عراق پس از نزدیک به دو دهه ناآرامی و «جنگ داخلی» در سالهای اخیر دورهای از ثبات سیاسی را پشت سر گذاشته است. برخی ناظران میگویند انتخابات پارلمانی کنونی عراق «صحنه سیاسی» این کشور را دگرگون نخواهد کرد، اما با این حال تهران و واشینگتن بهشدت این انتخابات را زیر نظر دارند.
چندین جناح سیاسی مستقر در این انتخابات با هم رقابت میکنند، ازجمله «ائتلاف بازسازی و توسعه» که متشکل از چندین حزب شیعه است و نخستوزیر فعلی که در سال ۲۰۲۲ به قدرت رسید و به دنبال دوره دوم است، آن را رهبری میکند. شعارهای انتخاباتی او بر بهبود خدمات، مبارزه با فساد و تحکیم اقتدار دولت متمرکز است.
از سوی دیگر، ائتلاف «دولت قانون»، به رهبری نوری المالکی، نخستوزیر سابق عراق، نیز همچنان پایگاهی قابلتوجه دارد و برای تسلط بر محافل شیعه با ائتلافی که السودانی به آن تعلق دارد رقابت میکند. منتقدان مالکی میگویند سیاستهای فرقهای او باعث ظهور داعش در سال ۲۰۱۴ شد.
تعدادی از احزاب مرتبط با جمهوری اسلامی که نیروهای مسلح دارند نیز در این انتخابات با فهرستهای جداگانه شرکت کردهاند.
حزب سیاسی اصلی سنی شرکتکننده در این انتخابات حزب «پیشرفت» به رهبری محمد الحلبوسی، رئیس سابق مجلس عراق، است. این حزب در غرب و شمال عراق، که اکثریت سنی در آنجا ساکناند، محبوبیت دارد و خواستار «بازسازی نهادهای دولتی و توانمندسازی جوامع سنی پس از سالها درگیری و به حاشیه رانده شدن» است.
در کردستان عراق نیز حزب دموکرات کردستان (KDP) به رهبری مسعود بارزانی، بر دولت نیمهخودمختار این اقلیم تسلط دارد و به دنبال سهم بیشتر از درآمدهای نفتی عراق است.
اتحادیه میهنی کردستان (PUK) به رهبری بافل طالبانی نیز با گروه پیشین رقابت میکند. این گروه حامی روابط نزدیکتر با بغداد است و متحدانش اغلب جناحهای شیعهاند. هدف این گروه دفاع از پایگاههای سنتیاش اعلام شده است.

