در نخستین ساعات بامداد روز شنبه، ۳۱ خرداد ۱۴۰۴، منابع نظامی اسرائیل اعلام کردند که در دو عملیات، سردار سعید ایزدی، ملقب به «حاج رمضان»، و سردار بهنام شهریاری، دو تن از فرماندهان ارشد نیروی قدس سپاه پاسداران جمهوری اسلامی، کشته شده‌اند.

به گفته ناظران، این عملیات‌ها ضربه‌ای بی‌سابقه به شبکه فرماندهی و پشتیبانی برون‌مرزی سپاه پاسداران در منطقه به شمار می‌آید.

سعید ایزدی که در شهر قم و در جریان حمله به یک واحد مسکونی هدف قرار گرفت، به عنوان یکی از استراتژیست‌های اصلی در تجهیز و حمایت لجستیکی از گروه‌های مسلح فلسطینی شناخته می‌شد.

طبق بیانیه رسمی یسرائیل کاتز، وزیر دفاع اسرائیل، ایزدی در پشتیبانی از عملیات ۷ اکتبر ۲۰۲۳ حماس علیه اسرائیل نقش محوری ایفا کرده بود.

ایزدی همچنین در فهرست تحریم‌های ایالات متحده آمریکا و بریتانیا قرار داشت و از اعضای باسابقه و تاثیرگذار نیروی قدس سپاه پاسداران بود. به‌گفته مقام‌های اطلاعاتی اسرائیل، او مسئول مستقیم انتقال سلاح، تامین مالی و آموزش نظامی نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی در فلسطین بود.

نقش ایزدی تنها به حوزه فلسطین محدود نبود. او به‌ویژه در لبنان رابط اصلی حزب‌الله و بیت رهبری جمهوری اسلامی در تهران شناخته می‌شد و یکی از چهره‌های کلیدی در ارتباط میان تهران و بیروت بود. منابع امنیتی مدعی‌اند او در طراحی مدل پشتیبانی تسلیحاتی چندلایه برای حزب‌الله و شبکه مقاومت در یمن نیز نقش داشته است.

هرچند پیش‌تر در فروردین ۱۴۰۳ خبر کشته شدن ایزدی در پی حمله به کنسولگری ایران در دمشق منتشر شد، اما این خبر با انتشار عکس‌های دیدار او با علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، تکذیب شد. این بار اما، وزیر دفاع اسرائیل شخصا در بیانیه‌ای رسمی کشته شدن ایزدی را تایید کرده است. تا زمان تنظیم این گزارش، هیچ مقام رسمی جمهوری اسلامی این خبر را تایید یا رد نکرده است.

در ابتدای سال ۲۰۲۵، یسرائیل کاتز سندی را منتشر کرد که در آن ادعا شده بود یحیی سنوار و محمد ضیف، از رهبران حماس، در سال ۲۰۲۱ در نامه‌ای خطاب به اسماعیل قاآنی، فرمانده نیروی قدس، خواستار پشتیبانی مالی و تسلیحاتی برای اجرای حمله‌ای همه‌جانبه به اسرائیل شده بودند. بر پایه این سند، فرماندهان حماس از جمهوری اسلامی خواسته بودند تا ۵۰۰ میلیون دلار در اختیارشان قرار گیرد. گفته می‌شود که سعید ایزدی این درخواست را پذیرفت و شخصا مامور پیگیری و انتقال این منابع مالی شد.

ترور در هزار کیلومتری مرز اسرائیل

همزمان با عملیات در قم، ارتش اسرائیل اعلام کرد که در عملیاتی جداگانه در غرب ایران، بهنام شهریاری، فرمانده واحد ۱۹۰ نیروی قدس را نیز کشته است. شهریاری در حال رانندگی و در فاصله‌ای بیش از هزار کیلومتر از مرز اسرائیل هدف قرار گرفته است.

طبق اطلاعات ارتش اسرائیل، شهریاری فرمانده واحد ۱۹۰ بود و مسئولیت اصلی انتقال سلاح به گروه‌های نیابتی جمهوری اسلامی، حزب‌الله لبنان، حماس در غزه و حوثی‌ها در یمن، را برعهده داشت. او از سال‌ها پیش از طریق شبکه‌ای از شرکت‌های پوششی و صرافی‌ها در ترکیه، سوریه و لبنان، عملیات انتقال منابع مالی و نظامی را هدایت می‌کرد.

به گفته منابع اطلاعاتی اسرائیل، طرح ترور شهریاری از سال ۲۰۰۹ در دستور کار بوده و کشته شدن او «ضربه‌ای کاری به چرخه بازسازی تسلیحاتی محور مقاومت» توصیف شده است.

گسترش حملات اسرائیل؛ ساختار سپاه در آستانه فروپاشی؟

عملیات‌های ترور مقام‌های عالی نظامی جمهوری اسلامی در ادامه مجموعه‌ای از حملات برنامه‌ریزی‌شده ارتش اسرائیل علیه فرماندهان و مراکز امنیتی جمهوری اسلامی انجام گرفته است.

تنها در یک هفته گذشته، اسرائیل در عملیاتی موسوم به «طلوع شیران» موفق شد شماری از عالی‌رتبه‌ترین فرماندهان نظامی و امنیتی جمهوری اسلامی را از میان بردارد.

در جریان حمله جمعه ۲۳ خرداد، محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، حسین سلامی، فرمانده کل سپاه پاسدارن، امیرعلی حاجی‌زاده، فرمانده نیروی هوافضا، غلامعلی رشید، فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا، و فریدون عباسی و محمدمهدی طهرانچی، از چهره‌های کلیدی برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی کشته شدند. همچنین علی شمخانی، دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی، در این حمله به شدت مجروح شد.

ضمن آنکه در بیانیه رسمی سپاه پاسداران، که روز یکشنبه ۲۶ خرداد منتشر شد، تایید شد سرتیپ محمد کاظمی، رئیس سازمان اطلاعات سپاه، به همراه جانشینش سرتیپ حسن محقق و سرتیپ محسن باقری، در حمله‌ای هدفمند کشته شده‌اند.

بر پایه این گزارش، محل استقرار این فرماندهان در ساختمانی فوق‌امنیتی در تهران با دقت بالا مورد حمله قرار گرفت. ناظران امنیتی این رویداد را بزرگ‌ترین ضربه اطلاعاتی به جمهوری اسلامی در دهه گذشته ارزیابی می‌کنند.

مجموعه این ترورها را می‌توان یکی از عمیق‌ترین حملات نظامی به ساختار فرماندهی برون‌مرزی جمهوری اسلامی در تمام تاریخ حکومت ایران دانست.