با وجود گذشت چند هفته از آغاز فصل گرما و پایان فصل نوبرانهها، قیمت میوههای تابستانی در ایران نهتنها کاهش نیافته، بلکه روند صعودی و نجومی خود را حفظ کرده است و بازارهای میوه و ترهبار این روزها گویی ویترین کالاهای لوکسیاند که نه برای خرید عموم مردم، بلکه تنها برای تماشا چیده شدهاند.
آمارهای میدانی ایندیپندنت فارسی از قیمتها در روز پنجشنبه ۲۲ خرداد، نشاندهنده بحرانی جدی در تامین اقلام خوراکی پایه خانوادهها است؛ بحرانی که بیش از همه اقشار حقوقبگیر مانند کارگران و کارمندان را هدف گرفته است.
بر اساس نرخهای اعلامشده فروشندگان خردهفروشیها در تهران و کلانشهرهای دیگر، قیمت هر کیلو گیلاس اکنون به حدود ۵۰۰ هزار تومان رسیده و با توجه آنکه هر کیلوی آن معادل حدود ۱۰۰ دانه گیلاس است، به این معنا است که قیمت یک گیلاس حدود پنج هزار تومان برای مصرفکننده تمام میشود. این در حالی است که میزان حقوق کارگران و کارمندان در سال جاری، بین هشت تا حداکثر ۲۰ میلیون تومان تعیین شده است و با این میزان حقوق که کفاف اجاره خانه، خورد و خوراک اولیه، هزینههای درمان و رفتوآمد را هم نمیدهد، نمیتوان حتی نیم کیلو میوه تابستانی خرید.
قیمت سایر میوهها نیز کمتر از گیلاس نیست. بهطور مثال قیمت یک کیلو شلیل اکنون ۸۰۰ هزار تومان است که اگر هر کیلو شلیل را معادل ۷ تا ۸ عدد شلیل در نظر بگیریم، یعنی قیمت هر عدد از این میوه تابستانی دستکم حدود ۱۰۰ هزار تومان است؛ نرخی که حتی در بازار کشورهای واردکننده میوههای استوایی هم نادر است.
در همین حال اکنون در بازارهای تهران انگور با قیمت کیلویی ۳۰۰ هزار تومان، زردآلو ۳۳۵ هزار تومان و گوجهسبز ۲۸۰ هزار تومان نیز در همان رده میوههای غیرقابلدسترسی برای دهکهای متوسط و کمبرخوردار جامعهــ بیش از ۸۰ درصد جمعیت ایرانــ قرار گرفتهاند.
حتی میوههایی مانند طالبی که هر عدد از آن حداقل ۸۲ هزار تومان به فروش میرسد، یا خربزههای کوچک حدود ۱۸۰ هزار تومانی، در کنار هندوانههای سایز متوسط با قیمت ۲۴۰ هزار تومان که در دهههای گذشته جزو خوراکیهای روزمره تابستانی مردم محسوب میشدند، حالا تنها در مهمانیهای خاص یا در سبد غذایی دهکهای درآمدی بالای دیده میشوند.
موز که پیش از این نیز در مقاطع مختلف با نوسان شدید قیمت مواجه بود، حالا با نرخ کیلویی ۱۸۰ هزار تومان فروخته میشود و سیب هم که تاکنون جزو ارزانترین میوهها بود، با نرخ ۱۶۰ هزار تومان در هر کیلو، از فهرست خرید خانوادههای پرجمعیت و کمبرخوردار کنار گذاشته شده است. در نمونهای دیگر، توتفرنگی با وجود فرا رسیدن فصل آن، با قیمت کیلویی ۱۵۰ هزار تومان، رسما به کالایی تجملاتی بدل شده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در این میان، تنها چیزی که ثابت مانده، درآمد ناچیز بخش عظیمی از جامعه است. فاصله حقوق میانگین ۱۲ میلیون تومانی کارگران و کارمندان با قیمت میوههایی که خرید حتی یک کیلو از آنها به اندازه ۵ تا ۷ درصد از کل درآمد ماهانه یک خانوار است، نشاندهنده تعمیق شکاف طبقاتی در ایران است.
دو هفته قبل خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه پاسداران، نیز در گزارشی تایید کرد که «متوسط قیمت میوه در بازار تهران به بیش از ۱۰۰ هزار تومان به ازای هر کیلو رسیده است» و سپس اسدالله کارگر، رئيس اتحادیه میوه و سبزی تهران، در گفتگو با این خبرگزاری، «افزایش دو تا سه برابری هزینههای تولید مانند بذر، کود، حملونقل و بستهبندی» را از مهمترین دلایل گرانی میوه دانست.
همزمان با بالا گرفتن تنشهای نظامی میان تهران و واشینگتن، انتظار میرود این رویکردها شوک منفی تازهای به بازار وارد و فشار بیشتری بر قیمت کالاهای اساسی و سفره مردم تحمیل کند.