وقتی صحبت از سلامت کلی به میان می‌آید، آنچه ابتدا به ذهن خطور می‌کند، حفاظت از مغز و قلب به‌عنوان مهم‌ترین اعضای اصلی بدن در سنین بالا است و احتمالا به کبد و سلامتی آن زیاد فکر نمی‌کنیم، در حالی که شواهد نشان می‌دهد با بالا رفتن سن، افزایش توجه به سلامتی کبد واقعا بسیار مهم است.

علاوه بر این، سلامتی کبد یا سالم‌‌ نبودن آن بیشتر از تعدادی که فکر کنید افراد را تحت تاثیر قرار می‌دهد. به گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های ایالات متحده، بیش از ۴.۵ میلیون بزرگسال ۱۸ ساله و بالاتر در این کشور به بیماری‌های کبدی مبتلا می‌شوند.

چرا سلامتی کبد بسیار مهم است؟

دکتر سودا کودالی، متخصص کبد، می‌گوید: «کبد عضو مهم بدن است که چندین عملکرد حیاتی انجام می‌دهد اما با اینکه تعداد زیادی به بیماری‌های آن مبتلا می‌شوند، کمتر تشخیص داده می‌شود و افراد معمولا وقتی بیماری‌های کبدی بسیار پیشرفته شده‌اند، به متخصص مراجعه می‌کنند؛ زمانی که گزینه‌های درمانی بسیار محدود شده‌اند.»

به گفته دکتر کدالی، برای چندین بیماری که سلامتی کبد را تحت تاثیر قرار می‌دهند، گزینه‌های درمانی وجود دارند و به همین دلیل تشخیص زودهنگام بیماری کلید اصلی است.

برخی عوارض کبد ناسالم

عوامل متعددی می‌توانند باعث بیماری کبد شوند از جمله عفونت، چربی و مشکلات ایمنی. به گفته دکتر کدالی، پیامد بیماری‌های کبدی طولانی‌مدت فارغ از اینکه چه عاملی موجب آسیب کبدی شده است، شرایطی به نام سیروز کبدی یا آسیب‌دیدگی شدید کبد را به وجود می‌آورد که طی آن بافت سالم کبد تخریب و بافت‌های نسجی نامنظم و زخمی جایگزین آن می‌شوند.

 سیروز کبدی خطر ابتلا به سرطان کبد را نیز افزایش می‌دهد و سایر عوارض آن که ناتوانی کبد در انجام دادن چندین عملکرد مهم را در پی دارد، می‌تواند کار فرد را به بستری‌ شدن در بیمارستان بکشاند، بر کیفیت زندگی تاثیر بگذارد و در اغلب موارد به پیوند کبد منتهی می‌شود.

مهم‌ترین قدمی که می‌توان برای سلامتی کبد برداشت

به گزارش پرید، مهم‌ترین کاری که می‌توان برای سلامتی کبد انجام داد، رعایت یک رژیم غذایی متعادل و غنی از آنتی‌اکسیدان، ویتامین‌ و مواد معدنی ضروری است و به گفته دکتر کودالی رژیم غذایی مدیترانه‌ای می‌تواند نمونه بسیار خوبی باشد.

رژیم غذایی مدیترانه‌ای حاوی انواع سبزیجات، فیبر و آنتی‌اکسیدان است و بر مصرف ماهی‌های دارای اسید‌‌های چرب امگا، مغزها و سایر مواد معدنی و ویتامین‌ها، پروتئین‌ها و کربو‌هیدرات‌ها در حد تعادل تاکید می‌کند.

روش‌های دیگر تغذیه برای تقویت سلامت کبد

دکتر کدالی می‌گوید: «به جای مصرف ویتامین‌ها و مکمل‌ها، رعایت یک رژیم غذایی متعادل باید در مرکز توجه قرار گیرد، با این حال آشکار شده که ویتامین ئی در رفع چربی و التهاب کبد مفید است.»

به گفته او، برخی پژوهش‌ها نیز نشان می‌دهد که ممکن است در بیماران مبتلا به کبد چرب، سطح پایین ویتامین دی دیده شود، اما برای تایید اینکه آیا مکمل ویتامین دی واقعا در پیشگیری از بیماری کبد چرب مفید است یا این‌ روند را معکوس می‌کند، به تحقیقات و مطالعات بیشتری نیاز است.

برخی روش‌های دیگر برای بهبود سلامت کبد

طبق توضیحات دکتر کدالی، کبد چرب یکی از دلایل اصلی بیماری‌های کبدی است که عامل ثانویه فاکتورهای خطر مانند فشار خون بالا، دیابت، کلسترول و تری‌گلیسیرید بالا به شمار می‌رود که همگی باید کاملا تحت کنترل باشند.

او خاطر نشان می‌کند که مصرف الکل در حد اعتدال، پیشگیری از چاقی و کاهش وزن با اصلاح رژیم غذایی و ورزش منظم از راهکارهای پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های کبدی است. همچنین توصیه می‌کند که از مصرف گیاهان دارویی و مکمل‌های غیرضروری که به کبد صدمه می‌زنند، پرهیز کنید. ترک سیگار هم می‌تواند سلامتی کبد را تقویت کند و خواب کافی نیز تاثیر مثبتی بر کبد می‌گذارد. مراجعه منظم به پزشک هم به عنوان یک اقدام‌ پیشگیرانه مهم است.