عارف لالانی، سفیر سابق کانادا در افغانستان، به اتاوا پیشنهاد داد برای درک شرایط فعلی افغانستان، به این کشور تحت کنترل طالبان دیپلمات‌ بفرستد. 

خبرگزاری کانادا (Canadian Press) به نقل از این دیپلمات سابق در یک مصاحبه‌، تاکید کرد زمان آن فرا رسیده است که کانادا در کابل حضور دیپلماتیک داشته باشد زیرا اتاوا از این کشور تحت کنترل طالبان، جایی که نیروهای کانادایی بیش از ۱۲ سال آنجا جنگیدند، شناخت مستقیمی ندارد.

او تصریح کرد: «برای ما راه‌هایی وجود دارد که در میدان باشیم و خودمان ببینیم و خودمان عمل کنیم و برای کمک به افغان‌ها‌ــ بدون حمایت مستقیم از طالبان‌ــ وارد عمل شویم.»

به گفته لالانی، کانادا باید بتواند برای خود تصمیم بگیرد و دیگران را هم از آنچه واقعا در افغانستان می‌گذرد، آگاه کند. 

کانادا و اکثر کشورهایی که ۲۰ سال در افغانستان جنگیدند، گروه طالبان را یک سازمان تروریستی می‌شناسند. طالبان اوت ۲۰۲۱ پس از خروج ارتش ایالات متحده آمریکا و نیروهای ائتلاف عضو ناتو، دوباره به قدرت بازگشتند و نظامی را که با حمایت غرب در افغانستان ایجاد شده بود، ساقط کردند.

این گروه در دو سال حاکمیتشان بر افغانستان قوانین سختگیرانه قبلی‌‌‌شان در سال ۱۹۹۰ را از سرگرفتند و در مدارس و دانشگاه‌ها را به روی دختران در افغانستان بستند و مانع کار و حضور آن‌ها در اجتماع شدند. 

با این حال، لالانی ماه گذشته هم به کمیته روابط خارجی سنای کانادا گفته بود که در حال حاضر دشمنان و دوستان کانادا به یک اندازه با کابل روابط دیپلماتیک دارند، از روسیه و چین گرفته تا اتحادیه اروپا و ژاپن. او تاکید کرد: «به نظر می‌رسد طالبان کل جامعه را گروگان گرفته‌اند و پاسخ ما این بوده است که نه از زور استفاده کنیم نه از دیپلماسی. ما در بن‌بست مانده‌ایم و افغان‌ها در رنج. باید تصمیمی بگیریم.»

مقام‌های کانادایی پس از تسلط طالبان بر افغانستان بارها تاکید کرده‌اند که باید برای کمک مستقیم به مردم افغانستان در چنین شرایطی، راه‌حلی پیدا کنند. حکومت کانادا در ماه ژوئن با اعمال تغییراتی در قانون کیفری آن کشور، اعلام کرد که سازمان‌های کمک‌رسانی می‌توانند ارسال کمک‌های بشردوستانه به افغان‌های آسیب‌پذیر را از سر بگیرند.

به گفته دولت کانادا قانون کیفری آن کشور نیاز به تغییراتی داشت چون کمک‌های بین‌المللی و به‌ویژه کمک‌های بشردوستانه به افغان‌های آسیب‌پذیر را محدود کرده بود.

عارف لالانی نیز استدلال می‌کند که کانادا باید برای یافتن راه کمک به افغان‌ها دنبال «راه‌های خلاقانه» باشد و در عین حال دریابد کشورهایی مانند چین، روسیه و ایران چگونه با طالبان در تماس‌اند.

او که یکی از اعضای برجسته مرکز نوآوری حکومت‌داری بین‌المللی است، خاطرنشان کرد که حضور کانادا در آنجا به اتاوا کمک می‌کند از آنچه زنان برای دور زدن محدودیت‌های جدیدــ مانند یافتن شغل از طریق بخش خصوصی و یادگیری از طریق دوره‌های آنلاین- انجام می‌دهند، شناخت بهتری داشته باشد. 

بر اساس آمارهای سازمان ملل متحد، دوسوم جمعیت افغانستان به کمک‌های بشردوستانه نیاز دارند و این کشور اکنون درگیر رکود اقتصادی، سوءتغذیه، شوک‌ ناشی از تورم جهانی، سیستم بهداشتی در حال فروپاشی و بلایای طبیعی پی‌درپی است. 

سفیر سابق کانادا در افغانستان تصریح کرد: «در افغانستان دولتی حضور دارد که هیچ‌کس از آن راضی نیست و صدماتی باورنکردنی به مردمش وارد می‌کند. ما اکنون به جای ابراز خشم، باید به فکر مردم افغانستان باشیم.»