ترکیه با هدف خنثی کردن جاه‌طلبی‌های یک ژنرال یاغی برای به دست گرفتن کنترل تمامی کشور لیبی، از جمله پایتخت، اعزام نیرو و تجهیزات تخصصی به آن کشور را آغاز کرده است.

رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، اواخر روز یکشنبه اعلام کرد که اولین گروه از نیروهای مسلح کشورش را به لیبی فرستاده است تا به دولت آن کشور که با کمک سازمان ملل سر کار آمده است، کمک کند که به حملات ۹ ماهه خلیفه حفتر به طرابلس، پایان دهد.

این افسر ارتش که مورد حمایت امارات، مصر، عربستان و روسیه است، بخش زیادی از شرق و جنوب لیبی را در کنترل گرفته است، اما نتوانسته است پایتخت و بخش وسیعی از غرب لیبی را به کنترل خود دربیاورد.

منابع مطلع از نقشه ترکیه، به ایندپیندنت گفتند که ترکیه تاکنون حداکثر ۵۰ نفر از نیروهای نظامی خود را که بیشتر آنها نیروهای عملیات ویژه هستند، در آن کشور مستقر کرده است.

این نیروها به آموزش و بسیج کردن نیروهای مسلح غرب لیبی کمک می‌کنند و شیوه کار با سیستم «کورال» را به تکنیسن‌ها آموزش می‌دهند. کورال یک سیستم جنگ الکترونیک ساخت ترکیه است که از آن، برای از کار انداختن هواپیماهای بدون سرنشین و تسلیحات هدایت‌شونده مورد استفاده حفتر و حامیان وی در حملات هوایی، استفاده خواهد شد.

مقامات مورد حمایت سازمان ملل در طرابلس، نیروهای حفتر را متهم کرده‌اند که روز شنبه در حمله هوایی به یک آکادمی نظامی در پایتخت، حداقل ۳۰ دانشجوی افسری را کشته است و دستکم ۳۰ دانشجوی دیگر را زخمی کرده است.

تارک چركائویی، کارشناس امور شمال آفریقا در مركز تحقیقات جهانی تی‌آرتی، که یک اندیشكده وابسته به رسانه دولتی ترکیه است، گفت: «دولت در طرابلس از حملات هوایی رنج بسیاری می‌برد كه می‌توان با جنگ‌افزارهای الکترونیکی تخصصی از آن جلوگیری کرد. به دلیل اتکای دولت لیبی به واحدهای کوچکی که با هم هماهنگ نیستند، از همان ابتدا به یک فرماندهی و ساختار کنترل قوی نیاز داشته‌اند، که ترکیه قصد دارد در ساخت آن به آنها کمک کند.»

از ۹ سال پیش که دیکتاتور دیرینه لیبی در نتیجه قیام مسلحانه با حمایت ناتو ساقط شد، تا کنون آینده این کشور نفت‌خیز و بزرگ شمال آفریقا که گرفتار کشمکش‌های داخلی شده است، همچنان در خطر بوده است. این کشور اکنون به (مناطقی در کنترل) دو قدرت رقیب تقسیم شده است و هر یک از آن‌ها، توسط مجموعه‌ای از نیروهای مسلح و کشورهای خارجی حمایت می‌شود.

جنگ آشفته و مداوم در پرجمعیت‌ترین منطقه کشور، تأثیر مخربی بر غیرنظامیان داشته است. براساس گزارشی که فردا توسط کمیته بین‌المللی نجات منتشر خواهد شد، حدود ۸۸۰ هزار نفر در لیبی به کمک‌های بشردوستانه نیاز دارند. قرار است شورای امنیت سازمان ملل امروز برای بحث و گفت‌وگو در مورد لیبی تشکیل جلسه دهد.

قرار بود مولود چاوش‌اغلو، وزیر امور خارجه ترکیه، روز دوشنبه با همتایان خود در الجزایر، همسایه بزرگ لیبی، دیدار کند تا حمایت آنها را برای مداخله جلب کند و به ژنرال‌های خشمگین در الجزیره اطمینان دهد که آنکارا قصد ندارد پایگاه دایمی در شمال آفریقا تأسیس کند.

روابط تاریخی ترکیه با شمال آفریقا به قرن ۱۶ برمی‌گردد، و قلعه‌های قرون وسطایی ساخته شده توسط امپراتوری عثمانی، در مناطق مختلف آن کشور، از شمال تا مرز چاد در جنوب، به‌چشم می‌خورند.

ترکیه تاکنون حدود ۱۰۰۰ نفر از شورشیان سابق سوریه را سازماندهی کرده است و به لیبی اعزام کرده است و بنا به اظهارات «دیده‌بان حقوق بشر سوریه»، ۱۷۰۰ نفر دیگر را هم پذیرش کرده است تا سازماندهی و اعزام کند.

هفته گذشته، آنکارا اعزام سربازان به لیبی را تأیید کرد و یک توافقنامه امنیت دریایی با دولت مستقر در طرابلس امضا کرد که نفوذ ترکیه را در اعماق مدیترانه گسترش می‌دهد. این توافقنامه، خشم مصر، یونان و قبرس را برانگیخته است.

دولت رقیب در شرق لیبی که از خلیفه حفتر حمایت می‌کند، این توافق را رد کرده است. علاوه بر این، ژنرال حفتر روز جمعه در یک برنامه تلویزیونی با خشم خواستار «جهاد» علیه ترکیه شده است.

بعدازظهر روز یکشنبه، اردوغان در مصاحبه با یک تلویزیون تُرک تأیید کرد که استقرار نیروهای ترکیه در لیبی، تدریجی خواهد بود.

او به سی‌ان‌ان ترک گفت: «یک مرکز فرماندهی به رهبری یک ارتشبد تُرک ایجاد خواهد شد و آن مرکز، وضعیت را در آنجا مدیریت خواهد کرد. وظیفه سربازان ما در آنجا ایجاد هماهنگی است. آنها مرکز عملیات را ایجاد خواهند کرد. در حال حاضر نیروهای ما گام به گام و تدریجی منتقل خواهند شد.»

به گفته چركائویی و دیگر کارشناسان ارتش ترکیه، این کشور بیش از ۲۰۰۰ سرباز را در لیبی مستقر خواهد کرد.

کورال، یک سیستم جنگ الکترونیک سیار زمینی است که توسط شرکت پیمانکار دفاعی آسلسان در ترکیه، به منظور از کار انداختن و گمراه کردن سیستم‌های راداری طراحی شده است. به گفته یک شخص مطلع، این سیستم می‌تواند سیگنال‌های هدایت موشک را شبیه‌سازی کند و در نتیجه، موشک‌ها را از اهدافشان دور کند.

حامیان ژنرال حفتر در قاهره، ابوظبی و مسکو، سال‌ها است که با نقض تحریم‌های سازمان ملل، پنهانی کمک‌هایی را به این کشور می‌فرستند. چركائویی می‌گوید، نیروهای نظامی ترکیه از این قابلیت‌های پنهانی برخوردار نیستند و فاقد گروه‌های مزدوری مانند گروه واگنر روسیه، در منطقه خاکستری هستند.

او می‌گوید: «آنها هیچ گزینه دیگری ندارند. از این گذشته، آنها نیازی به پنهان کردن مداخله خود ندارند. اگر قطعنامه سازمان ملل را از لحاظ قانونی تحلیل کنید، می‌بینید که دارای نقاط ضعفی است.»