با بررسی دوباره یک شیء دو هزار ساله که در سال ۱۹۹۲ در نورثامبرلند کشف شد، مشخص شد آن‌طور که در ابتدا تصور می‌رفت یک ابزار رفوکاری نیست.

باستان شناسان گمان می‌کنند که تنها آلت مصنوعی رومی شناخته‌شده در اندازه واقعی را یافته‌اند.

به گفته باستان‌شناسان این شیء یا یک ابزار جنسی است یا ممکن است دسته هاونی به شکل آلت تناسلی مردانه یا حتی شیئی از یک مجسمه باشد که مردم روم برای کامیابی بر آن دست می‌کشیدند.

این شیء به‌طور قطع آن چیزی که برای نخستین بار بعد از کشف در در اوایل دهه ۹۰ فهرست شد – یعنی ابزار رفوکاری نیست.

این شیء را در خندقی در نورثامبرلند در قلعه رومی ویندولاندا در مرز‌های شمالی امپراتوری روم کشف کردند.

راب کالینز، مدرس ارشد باستان‌شناسی دانشگاه نیوکسل، به گاردین گفت: «باید اعتراف کنم که بخشی از وجودم می‌گوید بدیهی است که این یک آلت تناسلی است.»

«نمی‌دانم چه کسی آن را فهرست کرده. شاید کسی که از آن معذب بوده یا فکر نمی‌کرد رومی‌ها چنین کارهای احمقانه‌ای انجام بدهند.»

اشیایی که بازنمایی آلت مردانه باشند، در زمان رومیان بسیار رایج بوده و اغلب در موزائیک‌ها، نقاشی‌های دیواری، روی گلدان یا بخشی از آویزهایی که برای دور گردن طراحی شده دیده می‌شود.

اندازه این آلت تناسلی مردانه  که در نورثامبرلند پیدا شده ۱۶ سانتی‌متر است، هرچند کارشناسان می‌گویند احتمالا در ابتدا طول آن بیشتر بوده چون چوب به مرور زمان کوچک می‌شود.

پژوهشگران دانشگاه نیوکسل و دوبلین می‌گویند این شیء درواقع هرچه بوده اولین فالوس چوبی و جدا از بدن [مستقل] دنیای روم است که پیدا شده است.

این ابزار در کنار تزئینات لباس، کفش و دورریزهای حاصل از صنایع دستی مانند برش‌های چرمی کشف شد که احتمالا به همین دلیل، در ابتدا تصور می‌شد ابزار رفوکاری باشد.

کالینز گفت این کشفی غیرعادی است چون این نخستین فالوس کشف‌شده در اندازه واقعی است – آن‌هایی را که پیش‌تر پیدا کردند، مینیاتوری بودند.

این هم غیرعادی است که از چوب ساخته شده است، اما تا این حد دوام آورده، چون معمولا به مرور زمان باید فرسوده می‌شد.

این کارشناس افزود که معمولا باستان‌شناسان با بررسی اندازه، شکل و مواد به کاررفته در اشیاء به راحتی استنباط می‌کنند که شیء کشف‌شده چه کاربردی داشته است، اما این بار چنین اتفاقی نیفتاد.

او در ادامه گفت گروهی که روی این شیء کار می‌کند «بحث‌های بسیار جالبی» داشته است.

به گفته باستان‌شناسان، انتهای صاف این ابزار جنسی نشان می‌دهد که در یک دوره زمانی کاربردی داشته است.

در دوره رومیان از ابزار جنسی برای دفع شر استفاده می‌کردند.

در پایان، این گروه به سه کاربرد احتمالی از این شیء دست یافت که در نشریه دوران باستان (Antiquity) تشریح و منتشر شده است.

کالینز گفت که احتمال دارد به دلایل جنسی از آن استفاده می‌کردند یا چیزی که می‌توان نامش را اسباب‌بازی جنسی گذاشت، اما هیچ قطعیتی در آن نیست.

این کارشناس افزود که کاربرد دیلدو همیشه برای [تامین] لذت جنسی نبود، بنابراین باید در استفاده از واژه اسباب‌بازی جنسی محتاط باشیم. آن‌ها گاهی اوقات ابزار شکنجه بودند.

او گفت اگر این شیء دیلدو باشد، «طبق اطلاعات ما، نخستین دیلدو رومی است که از باستان‌شناسی به دست آمده است.»

او ادامه داد: «ما از شعر یونانی و رومی و هنر یونانی و رومی می‌دانیم که آن‌ها از دیلدو استفاده می‌کردند.»

نظریه دوم این است که این شیء کشف‌شده یک دسته هاون است و شاید برای مصارف آشپزی یا آسیاب کردن دارو یا لوازم آرایش از آن استفاده می‌کردند. اندازه‌اش نشان می‌دهد که به سادگی می‌شد آن را به منزله چنین ابزاری به کار برد.

در نهایت، یک نظریه هم می‌گوید که ممکن است جسمی باشد که درون مجسمه‌ای قرار می‌گیرد و افرادی که از کنار آن رد می‌شدند، برای کامیابی به آن دست می‌کشیدند.  

رومیان عقیده داشتند که دست زدن به اشیائی مانند این باعث جذب یا فعال کردن حفاظ دربرابر بدبختی می‌شود. این نوع اشیاء در امپراتوری روم رایج بوده است.

گفته می‌شود این نوع مجسمه‌ها را معمولا نزدیکی درها یا ورودی‌ها قرار می‌دادند، اما این نکته که این شیء چنین دوامی داشته نشان می‌دهد که از درون محکم بوده و آب و هوا روی آن تاثیر نگذاشته است.

با اینکه نتیجه نهایی به دست نیامد، اما کشف این شیء هیجان‌انگیز شده است. امید است که این اتفاق به جست‌وجوی اشیاء مشابه در میان مجموعه‌های دیگر بینجامد.

این فالوس اکنون در موزه ویندولاندا در نورثامبرلند به نمایش درآمده است.