سخنگوی سابق وزارت بهداشت اعتراف کرد کرونا زودتر از اعلام رسمی به ایران رسیده بود

حکومت ایران اعلام رسمی آغاز همه‌گیری را به پس از راهپیمایی ۲۲ بهمن و انتخابات مجلس موکول کرد

کیانوش جهانپور، سخنگوی پیشین وزارت بهداشت، اعتراف کرد که ویروس کرونا اواخر آذر یا اوایل دی ۱۳۹۸ وارد ایران شده بود‌ـ Atta KENARE / AFP

نزدیک به سه سال پس از شروع همه‌گیری در ایران و پس از مدت‌ها انکار، کیانوش جهانپور، سخنگوی پیشین وزارت بهداشت، اعتراف کرد که ویروس کرونا اواخر دی یا اوایل بهمن ۱۳۹۸ وارد ایران شده بود.

مقام‌های جمهوری اسلامی ایران در ۳۰ بهمن سال ۱۳۹۸، پس‌ از اینکه نتایج نخستین آزمایش‌های کرونا در ایران مثبت شد، ورود ویروس کرونا به کشور را تایید کردند و مصرانه مدعی شدند که تا پیش از آن، ویروس کرونا به ایران نرسیده بود. 

با این حال، شواهد نشان می‌داد که ویروس کرونا از مدت‌ها قبل به ایران رسیده بود، اما وزارت بهداشت به دلیل نزدیک بودن ۲۲ بهمن و انتخابات مجلس شورای اسلامی، از تایید آن امتناع می‌کرد.

حالا نزدیک به سه سال بعد، کیانوش جهانپور، سخنگوی وقت وزارت بهداشت، در گفت‌وگو با خبرگزاری ایسنا اعتراف کرد: «لازم نیست کسی کشف کند که ویروس اوایل بهمن وارد ایران شده بود زیرا این امر بدیهی است. قطعا ما هم معتقد هستیم بر اساس شناسایی قطعی و اطلاعات و مستندات امروز، به نظر می‌رسد اواخر دی یا اوایل بهمن، کرونا وارد ایران شده است.»

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

پیش از اعتراف این مقام سابق دولت، شماری از متخصصان تاکید کرده بودند که از دی‌ماه ۱۳۹۸، علائم شبیه بیماری کرونا را در برخی افراد مشاهده کرده‌اند، اما نوپدید بودن بیماری از یک سو و نبود کیت‌های تشخیص از سوی دیگر در شناسایی دقیق بیماری اختلال ایجاد می‌کرد. با این حال، پس از شیوع ویروس کرونا در چین و برخی دیگر از کشورها، متخصصان از ورود این بیماری به ایران نیز خبر دادند اما وزارت بهداشت این موضوع را تکذیب کرد.

سخنگوی وقت وزارت بهداشت هرچند در گفت‌وگوی اخیرش اعتراف کرد که همه‌گیری زودتر از اعلام رسمی وارد ایران شده بود، اما در ادامه انکارهای پیشین، مدعی شد که دیر اعلام شدن ورود همه‌گیری به ایران به دلیل انتخابات و راهپیمایی ۲۲ بهمن، تحلیل و نگاهی «بدبینانه و مغرضانه» است.

این ادعا در حالی مطرح می‌شود حکومت اعلام رسمی آغاز همه‌گیری را تا برگزاری راهپیمایی ۲۲ بهمن به تعویق انداخت و چهار روز پس از اعلام رسمی آن نیز علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، در سخنانی گفت که «دشمن» کرونا را بهانه‌ کرده است که مردم پای صندوق‌های رای نروند.

حامیان جمهوری اسلامی ایران نیز در رسانه‌های اجتماعی کارزارهایی با ادعای «دروغ» بودن ویروس کرونا راه‌اندازی کردند تا بتوانند نرخ مشارکت مردم در انتخابات را بالا ببرند.

در مرداد ۱۴۰۰، وقتی‌ سویه دلتای ویروس کرونا سراسر ایران را فرا گرفته بود و واکسیناسیون به‌صورت قطره‌چکانی انجام می‌شد، فعالان رسانه‌ای افشا کردند که دست‌کم دو ماه زودتر از اعلام رسمی همه‌گیری در ایران، وزیر امور خارجه وقت در جلسه هیئت دولت بر آماده شدن کشور برای مقابله با ویروس کرونا تاکید کرده بود اما سعید نمکی، وزیر وقت بهداشت، او را به تمسخر گرفت و گفت که «ورود این ویروس به ایران ممکن نیست».

سعید نمکی پس از فرمان علی خامنه‌ای مبنی بر ممنوعیت واردات واکسن‌های آمریکایی و انگلیسی، ادعاهایی را درباره تولید داخلی واکسن مطرح کرد و ورود واکسن‌ از چین و هند را نیز به تعویق انداخت.

هزاران تن از مردم ایران در بهار و تابستان ۱۴۰۰ پس از ابتلا به بیماری کرونا جان خود را از دست دادند و این در حالی بود که کشورهای دیگر با واکسیناسیون زودهنگام شهروندان خود را نجات دادند.

مقام‌های وزارت بهداشت در دولت‌های قبلی و فعلی همواره مدعی‌اند که در مدیریت ویروس کرونا موفق عمل کرده‌اند، اما اقدام‌هایی از قبیل اعلام دیرهنگام همه‌گیری، قرنطینه نکردن شهرها، پنهان کردن آمار تلفات، ممانعت از واردات واکسن‌های معتبر، وعده تولید واکسن داخلی و برگزاری اجتماع‌های سیاسی و مذهبی در اوج همه‌گیری موجب شد که شمار مبتلایان و مرگ‌ومیرها در ایران افزایش پیدا کند.

این نوع مدیریت تاکنون نیز ادامه یافته است؛ در حالی‌ که متخصصان درباره اوج‌گیری بیماری در پاییز هشدار داده‌اند، حکومت ایران عزم خود را برای اعزام پنج میلیون زائر به مراسم اربعین جزم کرده است. 

بیش از چهار میلیون نفر از این افراد از طریق مرزهای زمینی تردد خواهند کرد و بازگشت این جمعیت به شهرهای مختلف خطر شیوع دوباره بیماری را در پی دارد. با این حال، بهرام عین‌اللهی، وزیر بهداشت، اوج‌گیری بیماری در پاییز را به بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها در اواخر شهریور مرتبط دانست و مدعی شد که برای جلوگیری از یک موج دیگر باید سطح رعایت پروتکل‌ها افزایش یابد.

به گفته متخصصان، موثرترین راهکار برای در امان ماندن از بیماری، تزریق واکسن است. با این حال، آمار موجود نشان می‌دهد که بسیاری از مردم ایران به دلیل بی‌اعتمادی به واکسن‌های چینی و داخلی، از تزریق دوزهای سوم و چهارم خودداری کرده‌اند.

بر مبنای گزارش وزارت بهداشت تاکنون نزدیک به ۶۵ میلیون نفر دوز اول واکسن را زده‌اند و شمار کسانی که دوز دوم واکسن را زده‌اند حدود ۵۹ میلیون نفر است، اما فقط ۳۰ میلیون نفر نوبت‌های بعدی واکسن را تزریق کرده‌اند.