برخی از پرآب‌ترین چشمه‌های ایران می خشکند

چشمه کوهرنگ چهارمحال و بختیاری، یکی از پرآب‌ترین منابع آب این استان، خشک شد

اگر چشمه کوهرنگ به طور کامل خشک شود، تامین آب ۲۰۰ هزار نفر جمعیت استان با چالش جدی مواجه می‌شود - تیشینه

بحران کم‌آبی در ایران که نگرانی کارشناسان محیط زیست را به همراه داشته، به نوبت به مناطق متفاوتی از ایران می‌رسد. این بار در خبرها آمده است که چهره خشن خشکسالی، در چهارمحال و بختیاری آثار مخربی به جا گذاشته است.

ایرنا گزارش داده است که به تازگی با کاهش شدید آب‌دهی چشمه کوهرنگ و خشک شدن جریان آن، بیش از هر زمان دیگری عمق خشکسالی در این استان نمایان شده و چشمه جوشان و خروشانی که تا همین سال‌های اخیر یک هزار لیتر بر ثانیه آب‌دهی داشت اکنون به میزان آب‌دهی کمتر از ۴۰۰ لیتر بر ثانیه می‌رسد. این درحالی است که به گفته مسئولان، روند نزولی آب‌دهی این چشمه ادامه دارد و خشک شدن کامل آن نیز محتمل است.

آب شرب پنج شهر از جمله شهرکرد و فارسان و ۳۴ روستا از خط انتقالی که از این چشمه به مرکز استان کشیده شده، تامین می‌شود و اگر این چشمه به طور کامل خشک شود، تامین آب ۲۰۰ هزار نفر جمعیت استان با چالش جدی مواجه می‌شود. 

مهران چراغپور، مدیرکل هواشناسی چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه عامل اصلی شکل‌گیری این وضعیت در استان تغییر اقلیم است، به ایرنا گفته است: «با تغییر بارش‌ها از برف به باران و گرمایش هوا، منابع آب پایدار استان به شدت کاهش یافته و جوابگوی نیاز فعلی نیست.  این موضوع از سال ۸۶ تاکنون در استان تداوم داشته، آن‌چنان که سال آبی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ با کاهش حدود ۴۰ درصدی بارش‌ها در استان به پایان رسید که بر اساس آن این استان دومین استان کم‌بارش کشور اعلام شد.»

چراغپور همچنین اشاره کرده که این کاهش بارش‌ها می‌تواند به تشدید تنش آبی در استان منجر شود. او با بیان اینکه ۹۶.۱ درصد مساحت استان درگیر خشکسالی است، گفته است: «در حال حاضر ۳.۹ درصد مساحت استان در حد نرمال، است اما ۱۸.۷ درصد با خشکسالی خفیف، ۲۸ درصد با خشکسالی متوسط، ۲۲.۸ درصد با خشکسالی شدید و ۲۶.۷ درصد با خشکسالی بسیار شدید مواجه شده است.»

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

بر اساس تعریف مرکز ملی پایش و هشدار خشکسالی، خشکسالی یکی از پدیده‌های هواشناختی، طبیعی و جدایی‌ناپذیر از شرایط اقلیمی در کشورهای واقع در عرض‌های جنب حاره‌ای مانند ایران است، این دوره کم‌آبی که اتفاقات و پیامدهای مختلفی به همراه دارد، ممکن است از چند ماه تا چندین سال طول بکشد. با توجه به این موضوع، نیاز به انجام اقدام‌های پیشگیرانه احساس می‌شد که شواهد و خشکسالی‌های موجود نشان می‌دهد کوچک‌ترین اقدامی در این زمینه انجام نشده است. 

سیدهاشم فاطمی، کارشناس مسائل آب، به تبعات بی‌توجهی به وضعیت اقلیمی اشاره کرده و از خشک شدن چشمه کوهرنگ خبر داده است. کاهش بیش از ۵۰ درصدی آب چشمه کوهرنگ و خشک شدن جریان این چشمه مهم استان زنگ هشداری برای یافتن منبع جایگزین برای تامین آب شرب پنج شهر و ۳۴ روستای بهره‌بردار از این منبع است.

فاطمی با بیان اینکه شدت خشکسالی سال آبی گذشته در ۵۰ سال اخیر بی‌سابقه بوده، گفته است: «این موضوع سبب شد یکی از پرآب‌ترین چشمه‌های استان تحت عنوان چشمه کوهرنگ با کاهش شدید آب‌دهی مواجه شود. وضعیت کنونی می‌طلبد تا علاوه‌بر تامین منابع جایگزین، مدیریت مصرف را متناسب با شرایط بحران آب تغییر داد.»

پیش از این، اقبال عباسی، استاندار چهارمحال و بختیاری نیز بر بحرانی بودن وضعیت آب این استان تاکید کرده و هشدار داده بود: «بحران اصلی در سال ۱۴۰۰ بحث خشکسالی و کمبود آب است. لازم است مناطق بحرانی در چهارمحال و بختیاری که برای تامین آب در سال آینده با مشکل در آن‌ها مواجه می‌شویم، شناسایی و برنامه‌ای برای سازگاری با کم‌آبی تدوین شود.»

گفته‌هایی که البته در حد حرف باقی ماند و هنوز اقدامی عملی را در پی نداشته است.