اعتراف حاکمیت اسرائیل بر بلندی های جولان از سوی دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا با واکنش ها و انتقادات تندی رو برو شده است. اتحادیه عرب با محکومیت شدید اقدام اخیر رئیس جمهوری آمریکا، گفته است: " این اعتراف به تمام معنی نادرست و غیر قانونی است و به هیچ وجه تغییری در وضعیت قانونی بلندی ها جولان وارد کرده نمی تواند."
عربستان سعودی نیز اعلامیه ای که از سوی دولت ایالات متحده مبنی بر حاکمیت اسرائیل بر ارتفاعات جولان (مناطق اشغال شده سوریه) به تصویب رسیده است را شدیدا محکوم کرده است. عربستان سعودی بلندی های جولان را طبق قطعنامه های بین المللی، مناطق عربی اشغال شده و مربوط به سوریه می داند و با تأکید بر موضع گیری ثابت خود در این امر، اظهار می دارد که بر نهادن این تلاش ها نمی تواند حقایق پایدار را تغییر دهد. در بیانه ای که از سوی عربستان سعودی در این زمینه به نشر رسیده است چنین آمده است که: "اعلامیه دولت ایالات متحده، در مخالفت آشکار با منشور سازمان ملل متحد، اصول قوانین بین المللی و قطعنامه های مربوطه بین المللی از جمله قطعنامه های 242 (1967) و 497 (1981) شورای امنیت قرار دارد. افزون بر آن، این اقدام آمریکا تأثیر منفی بر روند مذاکرات صلح در خاور میانه داشته، ثبات و استقرار منطقه را با چالش روبرو می کند."
عربستان سعودی از تمامی طرف ها خواسته است تا قوانین و تعهدات بین المللی و منشور سازمان ملل متحد را مورد احترام قرار دهند.
احمد ابوالغیط، دبیر کل اتحادیه عرب با اشاره به این مسئله گفت:" این اقدام آمریکا با متن و مفهوم قوانین بین المللی مغایر است." وی افزود: این رویکرد را جهان عرب به هیچ صورتی پذیرفته نمی تواند. اگر اشغال سرزمین دیگران جنایت بزرگ است، مشروعیت دادن به آن، جرم کمتری ندارد. توانمندی یک کشور، نه حقوقی ایجاد می کند و نه می تواند امتیازاتی را برای طرف دیگری ببخشد. قوانین بین المللی توسط یک کشور واحد؛ هرچند توانمند باشد، ساخته نمی شود. تداوم اشغال یک منطقه؛ چه کوتاه و چه در دراز مدت ادامه یابد، مشروعیت پیدا کرده نمی تواند."
آقای ابوالغیط تأکید نمود که: اتحادیه عرب با تمام قوت خود از حق مناطق اشغال شده ای سوریه حمایت و دفاع می کند و این موضعگیری تمام کشورهای اتحادیه عرب است. البته قرار است اتحادیه عرب در اجلاس سران کشور های عضو که در هفته آینده در تونس برگزار شود، تصمیم های لازم را در ارتباط به این موضوع اتخاذ کند."
محمود عباس، رئیس دولت فلسطین با محکوم شمردن عملکرد آمریکا گفت:" هر اقدامی که حاکمیت فلسطین بر قدس و یا حق حاکمیت هر سرزمین عربی را زیر سوال ببرد، نمی تواند هیچ مشروعیتی داشته باشد." او علاوه نمود که:" تصمیم آمریکا در مورد قدس و بلندی های جولان اشغال شده کاملا مردود است."
رژیم سوریه نیز این حرکت را به عنوان "تجاوز صریح بر حاکمیت سیاسی و تمامیت ارضی سوریه" توصیف کرده و گفته است که: " این سیاست تهاجمی آمریکا منجر به آسیب پذیری منطقه و جهان شده و کلیه تلاش های بین المللی در عرصه صلح و ثبات جهانی را با تهدید روبرو می کند."
روسیه نیز به نوبت خود اقدام اخیر ایالات متحده را نکوهش کرد. سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، گفت:" به رسمیت شناختن حق حاکمیت اسرائیل در بلندی های جولان نقض قوانین بین الملل است. وی هشدار داد که این اقدام، موج جدیدی از تنش ها را در خاور میانه ایجاد خواهد کرد."
دولت لبنان هم روز دوشنبه، اعتراف آمریکا مبنی بر حاکمیت اسرائیل بر بلندی های اشغال شده جولان را نکوهش کرده و تأکید کرد که بلندی های جولان، مربوط به قلمرو سوریه و بخشی از سرزمین های عربی می باشد." وزارت امور خارجه لبنان در بیانیه ای تصریح کرد که: "اعلامیه ریاست جمهوری آمریکا در مورد حق اسرائیل برای ضمیمه کردن بلندی های جولان سوریه به خاک آن کشور، کاملا محکوم و در مغایرت با تمام قوانین بین المللی است و هر گونه تلاش برای تحقق این امر، روند صلح عادلانه را با چالش روبرو خواهد کرد." وی افزود: "طرح زمین در مقابل صلح، دیگر مفهومی نخواهد داشت زیرا زمانی که سرزمینی برای مسترد کردن باقی نمانده نباشد، صلحی هم برای دادن وجود نخواهد داشت."
وزیر امور خارجه لبنان گفت: " بلندی های جولان بخشی از سرزمین سوریه است و هیچ تصمیمی این واقعیت را تغییر داده نمی تواند. چنانچه هیچ کشوری حق جعل تاریخ و انتقال مالکیت سرزمین یک کشور را به کشور دیگری ندارد."
جبران باسیل، وزیر امور خارجه لبنان علاوه داشت: “اگر اسرائیل معتقد است که با توسل به زور و خشونت می تواند سرزمین های اشغال شده را در قلمرو خود قرار دهد، بایستی بداند که با این گونه اقدامات، بیشتر در انزوای سیاسی و شکست نظامی قرار خواهد گرفت." وی تأکید کرد که "صلح عادلانه و فراگیر، تنها گزینه تأمین امنیت در اسرائیل است."
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، در افتتاح نشست سازمان همکاری های اسلامی در استانبول گفت: "اعلام نا امید کننده رئیس جمهور ترامپ در مورد بلندی های جولان، منطقه را در عمق بحران و تنش های جدید قرار می دهد." وی گفت: " غیر ممکن است که ترکیه و سازمان همکاری های اسلامی در قبال چنین مسئله ای حساس و حیاتی ساکت بمانند. ما مشروعیت اشغال را هرگز پذیرا نخواهیم بود."
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسراییل، اعتراف حاکمیت اسرائیل بر بلندی های جولان از سوی ایالات متحده را یک اقدام "تاریخی" توصیف نموده و گفت: "بلندی های جولان تا ابد تحت کنترل اسرائیل باقی خواهد ماند." نتانیاهو تأکید کرد که: ما هیچگاه از بلندی های جولان دست بردار نخواهیم بود."
روز دوشنبه گذشته، دونالد ترامپ اعلامیه ای را مبنی بر اعتراف حاکمیت اسراییل بر بلندی های جولان امضا کرد. البته بلندی های جولان در سال ۱۹۶۷ از سوی اسرائیل اشغال شد. سپس در سال ۱۹۸۱ دولت اسرائیل این منطقه را در یک حرکت نا عادلانه به قلمرو خود ضمیمه کرد؛ ولی این اقدام از جانب جامعه بین المللی به رسمیت شناخته نشد.
اندیپندنت عربی
تاریخ نشر: ۲۵ مارس ۲۰۱۹
برگردان متن عربی به فارسی: شفیق انصاری
