دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی جمهوری اسلامی ایران می‌گوید که ابراهیم رئیسی، مصوبه شورا برای «لغو اجرای سند ۲۰۳۰» را ابلاغ کرده است.

سعیدرضا عاملی  گفت: «هر سند که با موازین جمهوری اسلامی ایران و ارزش‌های اسلامی در تعارض باشد لازم‌الرعایه نیست». 

اما سند ۲۰۳۰ که ابراهیم رئیسی مصوبه لغو آن را ابلاغ کرده چیست و دلایل مخالفت با آن چه بوده است؟

در شهریورماه ۱۳۹۴ دستورکار سند ۲۰۳۰ با ۱۷ هدف اصلی و ۱۶۹ هدف ویژه در مجمع عمومی سازمان ملل به تصویب رسید تا جایگزین اهداف توسعه هزاره شود.

آموزش بین فرهنگی، برابری جنسیتی، فرصت‌های اجتماعی برابر برای زنان و مردان، رفع تبعیض از اقلیت‌ها، احترام به تنوع فرهنگی، گسترش آموزش‌های دوزبانه و چندزبانه در جوامع چند‌زبانه، تربیت نسل جدید با نگاه شهروند جهانی،  حفظ محیط زیست، فرهنگ صلح و عدم خشونت، حقوق بشر و … از جمله اهداف ۱۷گانه این سند به‌شمار می‌رود.

یک سال بعد در آذرماه ۱۳۹۵ از سند ملی آموزش ۲۰۳۰ که در بیش از ۳۰۰ صفحه با هدف اجرای اهداف آموزشی سند ۲۰۳۰ یونسکو تدوین شده بود، رونمایی شد.

این سند از همان‌ آغاز با مخالفت صریح علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی مواجه شد که آن را «مروج سبک زندگی فاسد غربی» خوانده بود.

خامنه‌ای سه بار در  فاصله ۱۲ اردیبهشت تا ۱۸ خرداد ۱۳۹۶ به روشنی با اجرای این سند مخالفت کرد و انگشت اتهام خود را به سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی نشانه رفت. او در ۱۷ اردیبهشت سال ۹۶، در جمع معلمان و کارکنان آموزش و پرورش از شورای عالی انقلاب فرهنگی با تاکید بر اینکه «باید مراقبت می‌کردند و نباید می‌گذاشتند کار به جایی بکشد که ما جلوی آن را بگیریم. اینجا جمهوری اسلامی است»، گفت: «این سند ۲۰۳۰ یونسکو چیزی نیست که جمهوری اسلامی تسلیم آن شود. اصل کار غلط است؛ اینکه برویم سندی امضا کنیم و بعد بی‌سروصدا آن را اجرا کنیم؛ مطلقاً مجاز نیست.»

در این اعتراض امامان جمعه و مجلس شورای اسلامی و قوه قضاییه با خامنه‌ای همراه شدند. مخالفان این سند را ابزاری برای «توطئه» و «نفوذ» عنوان کردند و به طور مشخص به مواردی نظیر برابری زن و مرد، آموزش فراگیر تحت نظارت خارجی و گسترش جریان‌های غیردینی اشاره کردند. روزنامه کیهان این سند را نفوذ منابع روشنفکری و سکولار برمبنای آموزه‌های غربی توصیف کرده بود.

بخش دیگری از این سند که به گفته تحلیلگران مخالفان زیادی در جمهوری اسلامی داشت، نکوهش استفاده از کودک‌سربازان بود. جمهوری اسلامی ایران از جمله کشورهایی است که سابقه‌ای طولانی در استفاده از کودک‌سربازان دارد. گروه‌های شبه‌نظامی تحت حمایت جمهوری اسلامی نیز به طور علنی از کودکان در امور نظامی استفاده می‌کنند.

سرانجام در ۲۳ خرداد ۱۳۹۶، جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی برای بررسی موضوع تشکیل شد و به لغو سند ۲۰۳۰ رای دادند.

پیش از آن نیز اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی و وزارت علوم از توقف اجرای این سند خبر داده بودند. به گفته آنها این سند «صرفا یک بیانیه» غیرالزام‌آور است و «کشورها مطابق ساختار ملی خود می‌توانند آن را اجرا نکنند.» با این حال برخی اصولگرایان نسبت به اجرای پنهانی این سند ابراز نگرانی کرده بودند. 

به این ترتیب آنچه که روز دوشنبه از سوی رئیسی ابلاغ شده مصوبه چهار سال قبل شورای عالی انقلاب فرهنگی و گام دیگری رو به عقب در مسیر توسعه آموزشی و فرهنگی در نظام جمهوری اسلامی به‌شمار می‌رود.

همزمان با ابلاغ لغو سند ۲۰۳۰ از سوی رئیسی، رئیس سازمان بسیج مستضعفین از برنامه‌ریزی این سازمان برای «تربیت» هشت میلیون «جوان انقلابی» خبر داد.

غلامرضا سلیمانی پیش از این نیز گفته بود که «تربیت» هشت میلیون «جوان انقلابی» مطالبه رهبر جمهوری اسلامی است. علی خامنه‌ای پس از مخالفت با سند ۲۰۳۰ به مسئولان اجرایی دستور داد مبنای کار آنان در آموزش و پرورش «سند تحول بنیادین» باشد.

سند تحول بنیادین در چارچوب سیاست‌های جمهوری اسلامی تدوین شده و هدف آن تضمین پایه‌های حکومت ایران است. این هدف در مدارس ایران به شیوه‌های مختلف دنبال می‌شود و یکی از این شیوه‌ها، گسترش فعالیت‌های «بسیج دانش‌آموزی» است.