چرا طالبان درباره پایگاه‌های نظامی آمریکا هشدار داد؟

گزارش‌های وجود دارد که آمریکا زمینه ایجاد پایگاه نظامی برای نظارت از اوضاع افغانستان را بررسی می‌کند

طالبان هشدار داده است که توافق به ایجاد پایگاه آمریکا در کشورهای همسایه اشتباه تاریخی خواهد بود- Olivier Douliery / AFP

گروه طالبان که تعهد کرده در امور داخلی کشور دیگری دخالت نکند، به همسایگان افغانستان هشدار داده است تا به ایالات‌متحده آمریکا اجازه ندهند در خاک آن‌ها پایگاه نظامی ایجاد کند. شورشیان افغان این اقدام را اشتباه تاریخی خوانده و گفته‌اند علیه آن اقدام خواهند کرد. اما چه باعث شده است که طالبان با توسل به زورگویی و تهدید با همسایگان حرف بزند؟ 

تحولات سیاسی و امنیتی در افغانستان سریع است. آمریکایی بعد از ۲۰ سال جنگ افغانستان را که علیه القاعده و طالبان، حامی‌ آن‌ها شروع کرده بود، به پایان می‌رساند و آخرین مرحله روند خروج از افغانستان نظامیان آمریکایی در  تا ۱۱ سپتامبر اجرایی خواهد شد اما خروج آمریکا به معنای قطع رابطه و خداحافظی با افغانستان و منطقه و ادامه مبارزه با تروریسم نیست. در ماه‌های اخیر گفت‌وگوهای زیادی درباره ایجاد پایگاه نظامی آمریکا در پاکستان مطرح شده است و پنتاگون و وزارت خارجه پاکستان در این مورد اظهارنظر کرده‌اند.

مقام‌های آمریکایی گفته‌اند که با پاکستانی‌ها درباره اجازه فعالیت نظامی وارد مذاکره شده‌اند.

دولت پاکستان در سال ۲۰۰۱ که حملات آمریکا علیه رژیم طالبان در افغانستان، آغاز شد، در کنار واشنگتن ایستاد و با دادن اجازه فعالیت نظامی به ایالات متحده، در براندازی گروه طالبان از قدرت در کابل، مشارکت کرد.

گروه طالبان با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد:‌ «ما از کشورهای همسایه خود می‌خواهیم که به هیچ کس چنین اجازه‌ای ندهند. اگر چنین اقدامی صورت گیرد، اشتباه بزرگ تاریخی و خجالت‌آور خواهد بود.» گروه طالبان در بیانیه خود همچنین آورده است که در آن صورت، آن‌ها ساکت نخواهند ماند و علیه این اقدام «شوم و تحریک‌کننده» اقدام می‌کنند.

شورشیان مسلح طالبان توضیح ندادند که منظور آن‌ها از «اقدام» چه خواهد بود.

علاوه بر پاکستان، بسیاری دیگر از کشورهای همسایه افغانستان نیز در سال ۲۰۰۱ به آمریکا اجازه دادند از خاک آن‌ها علیه طالبان استفاده کند. ازبکستان و تاجیکستان در آسیای میانه با توافق روسیه به آمریکا اجازه انجام تدارکات نظامی دادند تا بتواند انتقام حملات یازدهم سپتامبر را از شبکه القاعده و طالبان بگیرد.

هرچند چنین حمایت‌های صریحی پایان یافته است، اما برخی کشورها همچنان به پرواز‌های نظامی آمریکا بر فراز قلمروی خود مجوز می دهند.

اکنون بار دیگر گزارش‌ شده است که آمریکا با برخی کشورهای آسیای میانه وارد گفت‌وگو شده تا زمینه حضور نظامی‌ خود برای نظارت بر اوضاع افغانستان پس از خروج سربازانش از این کشور را فراهم کند. تاجیکستان درباره ایجاد پایگاه نظامی آمریکا واکنشی نشان نداده اما وزارت خارجه ازبکستان گفته است که چنین امری خلاف قانون اساسی این کشور است.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

شاه محمود قریشی، وزیر خارجه پاکستان، نیز خبر توافق با آمریکا برای ایجاد پایگاه نظامی در پاکستان را تکذیب کرده است. به گزارش خبرگزاری فرانسه، او در جلسه‌ای در سنای پاکستان گفته است: «این خبرها بی‌اساس و شایعه است. من می‌خواهم با صراحت به مجلس بگویم که پاکستان تحت رهبری عمران خان، هرگز به تاسیس پایگاه آمریکایی در این خاک مجوز نخواهد داد.»

گروه طالبان در ماه فوریه ۲۰۲۰ با آمریکا توافق کرد تا در ازای قطع رابطه‌ با القاعده، تمام نظامیان خارجی از افغانستان خارج شوند.

جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا، ماه پیش اعلام کرده که دو هزار و ۵۰۰ سرباز باقیمانده آمریکا تا ۱۱ سپتامبر ۲۰۲۱ این کشور را ترک خواهند کرد. هفت هزار نیروی ناتو نیز به پیروی از آمریکا اعلام کردند که تا آن زمان از افغانستان خارج خواهند شد.

خروج نظامیان خارجی، به این نگرانی‌ در افغانستان دامن زده است که مبادا نیروهای دولتی به تنهایی قادر به دفاع کامل در برابر طالبان نباشند. طالبان نیز سطح خشونت‌های خود را به مراتب افزایش داده است؛ اما جامعه جهانی اعلام کرده است که در کنار دولت افغانستان خواهند ماند و به حمایت مالی از این کشور تا سال ۲۰۲۴ نیز متعهد شده است.

اما دولت افغانستان که توانسته است حمایت جامعه جهانی را برای دست‌‌کم چهار سال گذشته و در نتیجه حیات سیاسی‌اش را تضمین کند، مرتب نسبت به خطر رابطه طالبان با القاعده و تروریسم آگاهی‌دهی کرده است. گروه طالبان نیز نتوانسته ثابت کند که رابطه خود با اسلامگرایی خشونت‌آمیز و گروه‌های تروریستی را قطع کند.

از سوی دیگر، چهره‌ و شخصیت‌های زیادی در آمریکا نسبت به خطر بازگشت تروریسم در افغانستان همراه با به قدرت رسیدن طالبان هشدار داده اند که برای واشینگتن قطع روابط نظامی و سیاسی با این کشور را خطرناک توصیف کرده است. چنانچه ژنرال دیوید پترایوس، رئيس پیشین سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا که در افغانستان خدمت کرده است، می‌گوید شاید در یک مرحله آمریکا ناچار شود دوباره برای مبارزه با تروریسم در افغانستان مداخله کند. آمریکا برای اشراف بر منطقه در چارچوب مبارزه با تروریسم به رابطه تنگانگی با افغانستان نیاز خواهد داشت و گفت‌وگو با کشورهای منطقه نیز در همین راستا انجام می‌شود که باعث نگرانی طالبان شده است. 

بیشتر از جهان