تحقیقات جدید نشان داده است که تزریق مخلوطی از دوزهای مختلف واکسن [کرونا] در مقایسه با تزریق دو دوز از یک واکسن واحد، عوارض جانبی کوتاه‌مدت بیشتری در افراد ایجاد می‌کند.

مطالعه کام-کاو (Com-Cov) که در ماه فوریه گذشته توسط محققان دانشگاه آکسفورد آغاز شد، در حال بررسی این است که آیا تزریق مخلوطی از واکسن‌ آکسفورد‌‌ـ‌آسترازنکا و واکسن فایزر‌ـ‌‌‌‌بیون‌تک چه سطحی از ایمنی ایجاد می‌کند.

این روش درمانی که تحت عنوان تقویت اولیه ناهمگن (heterologous prime-boost) نیز شناخته می‌شود، فقط می‌تواند با واکسن‌های مجاز اعمال شود و شامل استفاده از یک دوز از دو واکسن مختلف است.

با توجه به عدم دسترسی کافی به برخی واکسن‌ها و نیز تغییر در توصیه‌های پزشکی در خصوص واکسن آسترازنکا، پزشکان و مقام‌های بهداشتی به شکل روزافزونی معتقد‌اند که در ماه‌های آینده استفاده از روش تقویت اولیه ناهمگن برای واکسینه‌کردن همگانی جمعیت ضروری خواهد بود.

با توجه به این امر، مطالعه کام-کاو، به رهبری پروفسور متیو اسنیپ از دانشگاه آکسفورد، سعی کرده است پاسخ‌هایی در خصوص ایمنی و اثربخشی «مخلوطی مکمل» از واکسن‌های مختلف به دست آورد.

داده‌های اولیه این تحقیق که در نشریه پزشکی لنست منتشر شده است، نشان می‌دهد که تزریق دوز اول از واکسن آسترازنکا و به دنبال آن دوز دوم از واکسن فایزر و بالعکس «واکنش سیستمیک بیشتری» نسبت به تزریق دو دوز از یک واکسن واحد ایجاد می‌کند.

در این آزمایش، تب و لرز، خستگی، سردرد، درد مفاصل و درد عضلانی پس از دریافت دوز دوم در میان کسانی که در مدت ۲۸ روز دو دوز متفاوت دریافت کرده‌اند، در مقایسه با افرادی که فقط دو دوز یکسان از واکسن آسترازنکا یا واکسن فایزر دریافت کرده‌اند، بیشتر گزارش شده است.

این علائم عمدتا «خفیف» بوده است، اما در میان داوطلبانی که واکسن را به روش تقویت اولیه ناهمگن دریافت کرده‌‌اند، عوارض «متوسط» و «شدید» نیز بروز کرده است.

پس از بروز این علائم که مدت کوتاهی داشته است، هیچ‌کس نیاز به بستری در بیمارستان پیدا نکرده است. در نهایت مشخص شد که واکسینه کردن با دوز مختلط بی‌خطر است.

در مجموع ۸۳۰ نفر از افراد ۵۰ سال به بالا در این مطالعه شرکت کردند. این گروه به دو قسمت تقسیم شدند: ۴۶۳ شرکت‌کننده در مدت‌زمان ۲۸ روز واکسن مختلط یا غیرمختلط دریافت کردند و ۳۶۷ داوطلب با همان ترکیبات در مدت‌زمان بیش از ۱۲ هفته واکسینه شدند.

محققان این مطالعه گزارش می‌کنند که بروز عوارض جانبی پس از واکسینه کردن در گروه‌های سنی جوان بالاتر بوده است.

انتظار می‌رود نتایج مربوط به سطح ایمنی حاصل از اختلاط واکسن‌های مختلف در اوایل ماه آینده گزارش شود.

پروفسور اسنیپ، متخصص اطفال و واکسن‌شناسی در دانشگاه آکسفورد، گفت: «گرچه بخشی دومی از این آزمایش هنوز در دست انجام است، مهم است که مردم را درباره این نتایج آگاه کنیم، به ویژه که واکسینه کردن جمعی با دوز‌های مختلط در چند کشور هم‌اینک در حال بررسی است.»

او افزود: «نتایج حاصل از این مطالعه نشان می‌دهد که واکسینه کردن با دوز مختلط می‌تواند منجر به افزایش غیبت از کار در روز بعد از تزریق واکسن شود. از این رو، مهم است که در برنامه‌ریزی برای واکسینه کردن کادر پزشکی به این روش این موضوع در نظر گرفته شود.»

اسنیپ گفت: «نکته مهم‌تر این است که هیچ نگرانی‌ای درباره ایمنی واکسینه کردن با دوز مختلط وجود ندارد، اما این به آن معنا نیست که ایمن‌سازی بیشتر یا کمتر خواهد بود. امیدواریم که نتایج درباره میزان اثربخشی این روش را در ماه‌های آینده گزارش کنیم.»

او گفت: «در عین حال، توانسته‌ایم با تغییراتی در طراحی این مطالعه بررسی کنیم که آیا استفاده بلافاصله و منظم از پاراستامول (استامینوفن) باعث کاهش دفعات بروز عوارض جانبی می‌شود یا نه.»

پروفسور اسنیپ افزود که دفعات بروز عوارض بسته به نوع واکسنی که در ابتدا تزریق می‌شود از تفاوت چندانی برخوردار نیست.

وی گفت: «نتایج بسیار شبیه است. در لرز یا خستگی، نتایج کمی متفاوت است، اما در نهایت عوارض آن تفاوت چندانی ندارد.»