گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشان می‌دهد که ایران سانتریفیوژهای پیشرفته جدیدی در بخش زیرزمینی تاسیسات هسته‌ای غنی‌سازی اورانیوم نطنز نصب کرده است. این همان تجهیزاتی است که هفته گذشته مورد حمله قرار گرفته بودند. این نهادِ وابسته به سازمان ملل در گزارش روز چهارشنبه خود نصب سانتریفیوژهای جدید را مورد تایید قرار داد.

این اقدام ایران موردی دیگر در نقض توافق هسته‌ای موسوم به برجام است که هم‌اکنون خواستار بازگشت آمریکا به آن است.

هفته گذشته در رویدادی که بیشتر کارشناسان آن را حمله‌ای از سوی اسرائیل می‌دانند، انفجار دییگری در نطنز اتفاق افتاد. این انفجار باعث شد شمار نامشخصی از سانتریفیوژها در اثر قطع برق از کار بیافتند. مقامات تهران در واکنش به این انفجار دوباره اعلام کردند که غنی‌سازی ۶۰ درصدی را آغاز می‌کنند و تلویزیون دولتی نیز تصاویری از سانتریفیوژهای جدید نصب شده در نطنز نمایش داد. اکنون آژانس در گزارش خود نصب این سانتریفیوژها را تایید می‌کند. ایران، اسرائیل را مسئول حمله گذشته دانسته و اسرائیل به رسم معمول خود در موارد اینچینی، اظهار نظر نکرده است. 

در گزارش آژانس روشن نیست دقیقا چه تعداد سانتریفیوژ در نطنز مشغول کار هستند. در این گزارش در ضمن هیچ اشاره‌ای به انفجار هفته گذشته نشده است. 

گزارش آژانس محرمانه است و به دست دولت‌های عضو می‌رسد اما خبرگزاری رویترز به آن دسترسی داشته و بخش‌هایی از آن‌را منتشر کرده است. در یکی از این بخش‌ها آمده است: «در روز ۲۱ آوریل ۲۰۲۱، آژانس تایید کرد که در تاسیسات غنی‌سازی سوخت نطنز… شش آبشار تا سقف ۱۰۴۴ سانتریفیوژِ «آی‌آر ۲ ام» و دو آبشار تا سقف ۳۴۸ سانتریفیوژِ «آی‌آر ۴»… نصب شده‌اند و از این میزان شماری در حال استفاده هستند.»

این در حالی است که در گزارش قبلی که مربوط به روز ۳۱ مارس (حدود سه هفته پیش)‌ بود آژانس گفته بود ایران در نطنز ۶۹۶ سانتریفیوژ «آی آٰر ۲ ام» دارد و ۱۷۴ سانتریفیوژ «آی آر ۴.»

گزارش چهارشنبه تاییدی بر این واقعیت است که ایران باوجود اینکه نصب سانتریفیوژهای پیشرفته‌تر ناقض برجام است، همچنان به استفاده از سانتریفیوژ‌های نسل جدید ادامه می‌دهد.

طبق برجام ایران تنها اجازه دارد از سانتریفیوژهای نسل اولی «آی‌آر ۱» و نه هیچ یک از مدل‌های پیشرفته‌ مثل «آی‌آر ۲ ام» و «آر آر ۴»  در نطنز استفاده کند.

در گزارش آژانس آمده است که ایران به این نهاد اطلاع داده که قصد دارد چهار آبشار دیگر از سانتریفیوژهای «آی‌آر ۴» را در نطنز نصب کند. پیش از این دو آبشار از این سانتریفیوژ پیشرفته در همین مکان نصب شده بودند.

مذاکرات هسته‌ای بین ایران و پنج کشور (چین، روسیه و سه کشور اروپایی) همچنان در وین، پایتخت اتریش، در جریان است. کشورهای اروپایی روز چهارشنبه گفتند همچنان موانعی پیش روی مذاکرات قرار دارد.

در ایران موضوع مذاکرات هسته‌ای باعث مناقشات درون جمهوری اسلامی نیز شده است. عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه، روز سه‌شنبه در توییتر با انتقاد از شبکه انگلیسی‌زبان «پرس تی‌وی» (که بخشی از صدا و سیمای حکومتی است) گفت:‌ «نمی‌دانم «منبع آگاه» پرس‌ تی‌وی در وین کی‌ است اما هر که باشد آدم «آگاهی» نیست.»