بعد از گذشت سه سال و اندی از قطع رابطه عربستان سعودی، امارات متحده عربی، بحرین و مصر با کشور قطر، امروز در یکی از مهم‌ترین رویدادهای منطقه در سال جدید میلادی، امیر قطر شخصا در نشست اجلاس شورای همکاری خلیج فارس در عربستان سعودی شرکت کرد و با استقبال شخصی ولیعهد سعودی، حصر و تحریم این کشور خاتمه یافت.

حصر قطر خاتمه یافت و رهبران عرب کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس سندی را امضا کردند تا اختلافات عربستان سعودی و قطر کاهش یابد.

امروز شکست و یا پیروزی عربستان سعودی و شرکای منطقه‌ای وی در اهدافی که برای تحریم قطر در پیش گرفته بودند، قابل بحث و دارای اهمیت نیست بلکه هدفی که از ایجاد رابطه مجدد با قطر تامین خواهد شد و دورنمای اتحاد دوباره میان کشورهای عضو در شورای همکاری خلیج فارس، موضوع اصلی و بااهمیت است.

شورای همکاری خلیج فارس چهل سال پیش با هدف ایجاد سپر دفاعی در برابر تهدید صدور انقلاب اسلامی ایران به کشورهای منطقه شکل گرفت.

علی رغم رقابت و خصومتی که بین برخی از کشورهای منطقه و قطر ایجاد شده بود، از آنجایی که تهدید ایران را جدی و بزرگ می بینند و تغییرات پیش رو در سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا با شروع دوران ریاست جمهوری جو بایدن، کشورهای منطقه را دوباره در صفی واحد قرار داد تا چالش های دیگر و اختلافات را کنار بگذارند.  ضرورت وحدت در شورای همکاری خلیج فارس، در همان نکاتی نهفته بود که ولیعهد عربستان سعودی در افتتاحیه این نشست به آنها اشاره داشت؛ برنامه هسته ای ایران، برنامه موشکی، و حمایت این کشور از گروههای تروریستی.

این اواخر، پس از تمامی تلاش‌های نافرجام انجام گرفته از سوی کشورهای منطقه برای ایجاد رابطه‌ای دوستانه و همکاری‌های متقابل با ایران، روش و رویکرد آن‌ها نیز تغییر کرده بود. خطر ایران در یکسو و سوی دیگر وجود اختلاف و شکاف در شورای همکاری خلیج فارس، آن‌ها را آسیب‌پذیرتر نیز می‌کرد.

نقطه ثقل تجدید رابطه و حل اختلافات با قطر، تغییراتی است که با رفتن آقای ترامپ از کاخ سفید و شروع ریاست جمهوری جو بایدن در آمریکا اتفاق خواهد افتاد.

کشورهای منطقه چندسالی است که از ایران قطع امید کرده‌اند و این کشور را تهدیدی برای منافع سیاسی و اقتصادی و امنیتی خود می‌دانند.

اینک آشکارا به نظر می‌رسد که طرح برجام ۲ بر روی میز رییس جمهور آینده آمریکا باشد و چنانچه کشورهای منطقه بخواهند جزو گروه مذاکره‌ کننده با ایران درباره برنامه هسته‌ای، موشکی و دخالت‌های منطقه‌ای این کشور باشند، بایستی ابتدا اختلافات داخلی خود را حل و فصل کنند.

رفع اختلاف با قطر از آن جا نشات می‌گیرد که کشورهای منطقه عزم خود را جزم کرده‌اند تا جلوی تهدید ایران بایستند و یکپارچه باشند.

شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی برنامه هسته‌ای ایران را تهدیدی برای کشورهای منطقه و جهان دانست .

صراحت اشاره به برنامه هسته‌ای ایران در این نشست و رفع اختلاف با قطر، نشان‌دهنده عزم و هوشمندی کشورهای منطقه است که از فرصت استفاده کرده‌اند تا پیش از به قدرت رسیدن جو بایدن، به اختلافات داخلی خود خاتمه دهند.

زمینه رفع اختلاف با قطر از ماه‌ها پیش بررسی و در دستور کار بود تا بتوانند نه تنها موضع کشورهای منطقه را در قبال ایران یکسان کنند، بلکه همچنین از شدت تنش‌ها و درگیری‌های موجود در منطقه نیز بکاهند.

تاثیر مستقیم این توافق به زودی از یمن، لیبی تا سوریه و لبنان تا سودان و عراق قابل مشاهده خواهد بود.

در مناطقی که قطر در دشمنی و رقابت با عربستان سعودی در جبهه مخالف و در کنار ایران و ترکیه مشغول حمایت از گروه‌های مخالف و تجهیز شبه نظامیان بود، تاثیر این توافق می‌تواند خوش‌بینی‌های بسیار در کاهش تنش‌ها ایجاد کند.

از امکان خاتمه جنگ در یمن تا لیبی و سودان و آرامش در عراق و سوریه و ایجاد امنیت در لبنان، همگی می‌تواند از دستاوردهای بالقوه توافق جاری بین عربستان سعودی و قطر باشد.

اختلافات بین سعودی، امارات، بحرین و مصر در یکسو و قطر در سوی دیگر برای جهان عرب هزینه‌های بسیار داشته است و تصمیم رفع اختلاف، تصمیم به پایان مناقشه‌ای است که سود این اختلاف بیشتر به ایران می‌رسید.

کنفرانس العلا، بیش از یک نشست رفع اختلاف با قطر است. این نشست کلید حل و فصل مشکلات منطقه خواهد بود.