‌نشست سالیانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد برای بسیاری از کشورها فرصتی است مغتنم در جهت تبیین دیپلماسی، تثبیت پرستیژ و ملاقات‌هایی با هدف رفع موانع در ارتباطات بین دولت‌ها و و گسترش آ‌ن‌ها، اما برای ایران، با وجود نظامی به نام جمهوری اسلامی، شرایط به گونه‌ای دیگر است.

این حکومت بار جدال‌های ناتمامی را که از روز تاسیس جمهوری اسلامی با جهان و با ملت ایران داشت، ۴۶ سال آزگار است که به دوش می‌کشد و رئیس‌جمهوری این نظام و هیئت همراه او با همان منطق و با همان کوله‌بار همیشگی، روز سه‌شنبه به نیویورک می‌روند.

حضور نمایندگان جمهوری اسلامی امسال با سال‌های گذشته کمی متفاوت است؛ تفاوتی که به مصیبتی برمی‌گردد که با فعال شدن مکانیسم ماشه یا همان بازگشت تمامی تحریم‌های معوق‌شده ۱۰ سال پیش سازمان ملل طبق قطعنامه ٢٢٣١، از روز جمعه پیش‌ رو آغاز خواهد شد.

به عبارت ساده‌تر، در ۱۰ سالی که از امضای توافق برجام گذشت، نه توانستند مشکلات دیپلماتیک و پرونده هسته‌ای خود را با جهان حل کنند، نه مشکلشان با مردم ایران را. اینک حاکمانی بی‌اعتبار از منظر جهانی و بدون مشروعیت از نگاه مردم ایران، در مسیر نیویورک‌اند تا بلکه با ترفند و حیله و نیرنگ، تا پیش از روز جمعه چهارم مهرماه، جلو فعال شدن مکانیسم ماشه را بگیرند.

به فعال شدن مکانیسم ماشه در روز جمعه نگاه کنیم و ببینیم در صورت عملی شدن آن، دقیقا چه اتفاقی خواهد افتاد. حکومتی‌ها به برنامه‌های خبری صداوسیما می‌آیند و به مردم می‌گویند که «نگران نباشید! تحریم‌های سازمان ملل با تحریم‌های فعلی که ایالات متحده آمریکا اعمال کرده است، تفاوتی ندارند» یا می‌گویند که «۱۱ سال پیش هم تحریم‌های قطعنامه ٢٢٣١ سازمان ملل اجرا می‌شد و اوضاع خیلی بد نبود» یا اینکه «دور زدن تحریم‌ها ممکن است و با بازگشت آن‌ها، مشکل بزرگی ایجاد نخواهد شد».

بازگشت تحریم‌های سازمان ملل به معنای آن است که رعایت این تحریم‌های وسیع برای هر ١٩٣ عضو سازمان ملل متحد الزام‌آور خواهد بود. این یعنی حتی چین و روسیه نیز که پیش از این تحریم‌های ایالات متحده آمریکا را نادیده گرفته بودند و با جمهوری اسلامی ایران مراودات تجاری داشتند، از این ‍پس چنین امکانی را ندارند و در صورت تخطی، طبق قانون، مجازات‌هایی برای آن‌ها در نظر گرفته می‌شود.

واکنش شدید بازار بورس و ارز در روز یکشنبه ۳۰ شهریور به امکان بازگشت تحریم‌ها نشان می‌دهد که با اجرایی شدن مکانیسم ماشه، ایران با یک رکود اقتصادی عمیق مواجه خواهد شد. با قطع ارتباط با سیستم بانکی جهانی، سوییفت، تبادلات مالی بازرگانان و صاحبان کسب‌وکار متوقف می‌شود و کارخانه‌ها تعطیل خواهد شد. با کاهش صادرات نفت، قیمت اقلام خوراکی نیز به‌شدت بالا می‌رود و ریال ارزش خود را بیشتر از قبل از دست خواهد داد.

برزخی که جمهوری اسلامی برای ایرانیان ایجاد کرده است، به معنای واقعی تمامی ندارد و فعال شدن مکانیسم ماشه و بازگشت تحریم‌های سازمان ملل بر زندگی میلیون‌ها ایرانی مستقیم تاثیر خواهد گذاشت.

دونالد ترامپ کاری را که از نگاه خود و از نظر تامین منافع ایالات متحده آمریکا و متحدش، یعنی اسرائیل، ضروری می‌دانست، انجام داد و مراکز اصلی هسته‌ای جمهوری اسلامی را بمباران و به گفته خود، نابود کرد. اینک آمریکا طرف ایران نیست. دنیای دیگری طرف ایران شده که از این مناسبات سیاسی سهم خود را می‌خواهد و این سهم هم شفافیت و مسئولیت‌پذیری است، اما چون غرب نیز به پایان راه رسیده است و اهرم قانونی بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل را هم دارد، می‌خواهد آن را به اجرا بگذارد؛ اقدامی که آثار آن وسیع‌تر از بمباران‌های اسرائیل و آمریکا خواهد بود و بهتر است بگویم که مکمل آن اقدام نظامی است.

دو روز مانده به سفر رئیس‌جمهوری ایران به نیویورک، بخشی از نظریه‌پردازان حکومت برای برون‌رفت از بن‌بست‌های سیاسی فعلی، پیشنهاد ملاقات پزشکیان با ترامپ در نیویورک را مطرح می کنند. این گروه هنوز نفهمیده‌اند که مکانیسم ماشه بهای کنار گذاشتن اروپا و بی‌اعتنایی به غرب در زمان مذاکره با ترامپ است. به خیال خود مشغول وقت‌کشی با ترامپ بودند که با پایان مهلت ۶۰ روزه، ناغافل بمباران شدند. اینک نیز در این خواب و خیال‌اند که با یک سلام و احوالپرسی آن‌ها با ترامپ، اروپایی‌ها مهلت این قطعنامه را شش ماه تمدید می‌کنند تا فرصت کنند اوضاع داخلی را کمی سروسامان دهند.

اما پیشاپیش می‌توانیم بگوییم که روز جمعه در حالی نیویورک را ترک خواهند کرد که سوغات آن‌ها تحریم‌ها و انزوای بیشتر است.