با بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان، هزاران شهروند این کشور به کشورهای مختلف از جمله بریتانیا و کشورهای عضو اتحادیه اروپا پناه بردند و با ارائه مدارکی که نشان می‌داد تحت تعقیب طالبان‌اند، مجوز اقامت در این کشورها را دریافت کردند، اما گزارش‌های تازه حاکی است شماری از این افراد برای گذراندن تعطیلات تابستانی به افغانستان سفر می‌کنند.

اسکای‌نیوز و دیلی میل در یک هفته اخیر، با استناد به اسناد و شواهد مرتبط با پرونده‌های درخواست پناهندگی شماری از شهروندان افغانستان، گزارش دادند که برخی افغان‌های متقاضی پناهندگی با جعل مدرک و ساخت ویدیوهای غیرواقعی اقامت موقت یا دائم برخی کشورهای اروپایی، از جمله بریتانیا، را دریافت می‌کنند.

یک منبع افغان که خود پیش‌تر مترجم نیروهای بریتانیایی در افغانستان بود و اکنون در بریتانیا زندگی می‌کند، به اسکای‌نیوز گفت برخی هموطنانش در مورد تهدیدهای متوجه خود در افغانستان ادعاهایی اغراق‌آمیز و مدارک دروغین مانند نامه‌های جعلی مبنی بر تهدید طالبان و ویدیوهای شکنجه خود یا نزدیکانشان را ارائه می‌کنند، در حالی که مسئله بیشتر آن‌ها بیکاری و مشکلات اقتصادی است.

اسکای‌نیوز به برخی موارد دیگر سوءاستفاده نظیر رفتن افغان‌ها به بریتانیا حتی پس از دریافت پناهندگی در کشورهای امن دیگر مانند دانمارک یا بلژیک، پذیرش افرادی که تنها یک یا دو روز به‌عنوان مترجم با نیروهای بریتانیایی همکاری کرده بودند و آوردن همه اعضای خانواده‌ حتی والدین و خواهر و برادر، خواهرزاده‌ها و حتی همسر دوم هم اشاره کرده و به نقل از یک منبع افغان نوشته است: «برخی افراد حتی به دروغ گفته‌اند فرزندانشان زیر ۱۸ سال دارند، در حالی که ۲۰ ساله بودند و اکنون در مدارس بریتانیا با کودکان بسیار کوچک‌تر از خود تحصیل می‌کنند.»

گزارش‌ها همچنین نشان می‌دهد برخی افغان‌هایی که به بریتانیا منتقل شده‌اند، برای تعطیلات تابستانی به افغانستان بازگشته‌اند و تصاویر تفریح و گردش خود در کشور تحت کنترل طالبان را در شبکه‌های اجتماعی هم به اشتراک گذاشته‌اند. برای مثال یکی از این افراد که پیش‌تر با نیروهای بریتانیایی همکاری کرده بود، ویدیوهایی از سفرش به پارک طبیعی بند امیر و قایق‌سواری در دریاچه‌های آن را منتشر کرده، اما پس از بازگشت به بریتانیا، ادعا کرده است که مخفیانه و با ترس زیاد به افغانستان رفته بود تا مادرش را در مراسم تدفین برادرش همراهی کند.

با این حال، برخی مترجمان و فعالان افغان که اکنون در بریتانیا زندگی می‌کنند، تاکید دارند تهدید طالبان واقعی است. از جمله رفیع هوتک، مترجم سابق نیروهای بریتانیایی و فعال حقوق مترجمان، که می‌گوید: «تهدید فوری، شدید و مستمر است. طالبان هر کسی را که با نیروهای خارجی همکاری کرده باشد، خائن می‌دانند. بسیاری پنهانی زندگی می‌کنند و نمی‌توانند آزادانه زندگی کنند. بازداشت، ضرب‌وشتم و اعدام اتفاق می‌افتد.»

هرچند ملا هبت‌الله آخندزاده، رهبر طالبان، ۱۷ اوت ۲۰۲۱ با صدور فرمان عفو عمومی ادعا کرد که از هیچ‌کس از جمله مترجمان نیروهای خارجی انتقام گرفته نمی‌شود، گزارش‌ سازمان‌های حقوق بشری از جمله دیده‌بان حقوق بشر و عفو بین‌الملل ده‌ها مورد تهدید، بازداشت، شکنجه و ناپدیدسازی همکاران پیشین نیروهای خارجی را مستند کرده‌اند.

اسکای‌نیوز می‌افزاید که دولت‌های بریتانیا از سال ۲۰۱۰ تاکنون، از طرق مختلف حدود ۳۵ هزار افغان و اعضای خانواده آن‌ها را به بریتانیا منتقل کرده‌اند. این برنامه‌ها همچنان ادامه دارد، اما درخواست جدید پذیرفته نمی‌شود. این رسانه می‌افزاید که پرونده برخی از این افراد با دقت بررسی نشده است و با ارائه اسناد جعلی و ساخت ویدیوهای جعلی از شکنجه توانسته‌اند اقامت بگیرند.

به گفته یک منبع مطلع، درست کردن نامه‌های تهدید جعلی طالبان در چهار سال گذشته به یک کسب‌وکار پرسود برای برخی اعضای طالبان تبدیل شده است. بر اساس ادعای او، هر نامه تهدید که بتواند به پرونده متقاضی پناهندگی کمک کند، بین یک‌هزار تا یک‌هزار و ۵۰۰ دلار هزینه دارد. با این حال هیچ نهاد دولتی در کشورهای اروپایی این اطلاعات را تایید نکرده‌اند و مقام‌های وزارت دفاع بریتانیا هم بارها با تاکید بر لزوم حمایت از همکاران افغانشان، از تلاش برای اسکان مجدد آن‌ها خبر داده‌اند. 

دیلی‌میل هم در گزارشی به سفرهای تابستانی پناهندگان افغان به افغانستان پرداخته و نوشته است بسیاری از افرادی که پس از بازگشت طالبان به قدرت، ادعا کردند طالبان آن را تهدید کرده‌اند، پس از دریافت اقامت کشورهای اروپایی و بریتانیا، برای گذراندن تعطیلات به افغانستان می‌روند.

دیلی‌میل حساب‌ کاربری چند شهروند افغانستان مقیم بریتانیا را در تیک‌تاک و اینستاگرام بررسی کرده است که از گشت‌وگذار خود در شهرهای مختلف افغانستان ویدیو گذاشته و نوشته‌اند از حضور در افغانستان لذت می‌برند. این افراد پیش‌تر با ارائه درخواست به اداره مهاجرت بریتانیا و سایر کشورهای اروپایی ادعا کرده‌ بودند که در افغانستان تحت سلطه طالبان جانشان در خطر است.