پس از نزدیک به سه سال از رکوردشکنی قیمتی بیت‌کوین در دسامبر ۲۰۱۷ و رسیدن به محدوده قیمتی ۱۹ هزار دلار، امسال نیز دوباره بیت‌کوین به سمت سقف تاریخی خود حرکت کرد و درست سه سال بعد و در ماه دسامبر، بیت‌کوین به مرز ۲۰ هزار دلار رسید. قیمت دقیق بیت‌کوین در روز اول دسامبر به ۱۹۹۲۰ دلار رسید و رکود قیمتی جدیدی را از خود به‌ جای گذاشت. اما سؤال اصلی این است که آیا این رشد ادامه‌دار خواهد بود؟ آیا بازار رمزارزها دوباره جان جدیدی خواهد گرفت؟ در این مقاله سعی می‌شود به این سؤال مهم جواب داده شود.

آینده در دستان پول خصوصی:

کتاب خصوصی‌سازی پول که در تاریخ ۱۹۷۶  به قلم فردیش فون هایک نوشته شد و اخیراً به فارسی نیز ترجمه شده است، به این موضوع می‌پردازد که دولت باید از انحصار انتشار پول خلع شود. در واقع، هایک به این موضوع اشاره می‌کند که انحصاری بودن پول این امکان را به دولت‌ها می‌دهد که از این قدرت خود سوءاستفاده کنند و این کار با قاعده کلی رقابت آزاد بنگاه‌‍‌ها، ناسازگاری دارد. به نظر می‌رسد که بعد از نزدیک به نیم‌قرن، جهان در حال درک این موضوع است که پول نیز می‌تواند خصوصی شود. دولت‌ها با چاپ پول در حال بی‌ارزش کردن اسکناس‌های در دست مردم هستند. دیریازود، می‌توان انتظار داشت که پول‌ها همچون سایر کالاها به رقابت با یکدیگر بپردازند. رمزارزها و رقابت میان آن‌ها شاید همان رؤیایی باشد که هایک به دنبال آن بوده است. 

آیا رمزارزها رشد خواهند کرد؟

به نظر می‌رسد که با توجه‌ به مزیت‌های مختلفی که رمزارزها نسبت به پول‌هایی همچون دلار کنونی دارند، آینده تکنولوژی پول به سمت این موضوع خواهد رفت. اما این به معنای رشد تمامی رمزارزها نیست. به نظر می‌رسد که در نهایت پولی برنده این رقابت خواهد شد که برتری محسوسی نسبت به سایر رقبای خود داشته باشد. آیا این به معنای برنده شدن بیت‌کوین و رشد قیمت آن است؟ جواب ساده، «خیر» است. 

رشد بازار رمزارزها به معنای آن نیست که حتماً بیت‌کوین برنده این رقابت خواهد بود. دولت‌های بزرگ جهان، همچون چین و آمریکا، و شرکت‌های بزرگ جهان، همچون فیسبوک و تلگرام، به فکر توسعه رمزارزهای مخصوص به خود هستند و در نهایت برنده این رقابت‌ها است که ارز غالب جهان را مشخص خواهد کرد.

تسلط بیشتر بیت‌کوین بر بازارها:

آمارها نشان می‌دهد که بازار رمزارزها بیش از گذشته بر روی بیت‌کوین متمرکز شده است. بیت‌کوین، با توجه به این که اولین رمزارز جهان است، به مشکلات تکنیکی زیادی دچار است. با وجود رکوردشکنی قیمت و ارزش بازار بیت کوین، ارزش کل بازار رمزارزها هنوز با سقف تاریخی خود فاصله دارد. ارزش کل بازار رمزارزها به حدود ۵۴۵ میلیارد دلار رسیده است. این در حالی است که در انتهای سال ۲۰۱۷ و ابتدای سال ۲۰۱۸ ارزش کل بازار رمزارزها به ۶۹۲ میلیارد دلار رسیده بود. این امر، به معنای تمرکز بیشتر بازار بر روی این رمزارز است. 

برای درک بهتر این موضوع باید نگاهی به بازار رمزارزها، منهای بیت‌کوین، انداخت. ارزش بازار رمزارزها غیر از بیت‌کوین در یکم ژانویه ۲۰۱۸ به ۴۲۱ میلیارد دلار رسید و این رقم در روزهای اخیر به ۱۹۵ میلیارد دلار رسیده است. این اختلاف نشان از این می‌دهد که دنیای رمزارزها به سمت بیت‌کوین محدود شده است. در واقع، سهم بیت‌کوین که قبل از سال ۲۰۱۷ در حدود ۹۰ درصد از بازار رمزارزها بود، در انتهای سال ۲۰۱۷ و ابتدای سال ۲۰۱۸ به حدود ۳۷ درصد رسید، و اکنون سهم آن به حدود ۶۵ درصد از کل بازار کریپتوکارنسی رسیده است. آیا این خبر خوبی برای بازار رمزارزهاست؟

چرا لزوماً بیت‌کوین برنده رقابت رمزارزها نخواهد بود؟

نگارنده معتقد است که صنعت رمزارزها آینده خوبی خواهد داشت و دیر یا زود دولت‌ها نیز ارزهای خود را در قالب جدید و نوین ارائه خواهند کرد، اما این به معنای برنده بودن بیت‌کوین نیست. با آن که بیت‌کوین به‌عنوان اولین رمزارز از مزیت‌های زیادی برخوردار است و عموم مردم صنعت رمزارز را با بیت‌کوین می‌شناسند، باید گفت که در بسیاری از مزیت‌های بیت‌کوین اغراق شده است.

 آیا بیت‌کوین واقعاً به عنوان پول مورداستفاده است؟

عمده مردم بیت‌کوین را نه به دلیل استفاده و خریدوفروش، بلکه به آن دلیل می‌خرند که آن را با قیمتی بالاتر بفروشند. در واقع، مردم بیت‌کوین را همچون یک سهم خریداری می‌کنند و از نوسان‌های آن سود می‌برند. در نتیجه، بیت‌کوین بیشتر به‌عنوان یک ابزار سفته‌بازی شناخته شده است تا یک پول خصوصی که عموم مردم جویای مبادله با آن باشند. 

 آیا بیت‌کوین مزیت تکنولوژیک دارد؟

رمزارز از جنس تکنولوژی است، ازاین‌رو همواره رمزارزهای جدید، جای نمونه‌های قدیمی را می‌گیرند. در این مدت تعداد بسیار زیادی رمزارز معرفی شده و شکست‌خورده است. بیت‌کوین، به‌عنوان اولین رمزارز شناخته شده، از نظر تکنولوژی نسبت به رقبای خود همچنان عقب‌تر است. شاید این عامل سبب شود که در بلندمدت و در هنگامی‌ که استفاده از رمزارزها موردتوجه بیشتر قرار گیرد، بیت‌کوین کمتر از سایر رمزارزها با اقبال مواجه شود. 

 آیا بیت‌کوین ثبات کافی دارد؟

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های یک پول باید ثبات آن باشد. در شرایطی که نوسان‌های پنج تا ده‌درصدی بیت‌کوین در طی یک روز ادامه دارد، نمی‌توان به‌راحتی نسبت به استفاده از بیت‌کوین به‌عنوان پول حساب ویژه‌ای باز کرد. زمانی قابلیت بیت‌کوین به‌عنوان یک پول اهمیت پیدا می‌کند که نوسان‌های روزانه آن همچون سایر ارزهای جهان‌روا مانند دلار، یورو و یوان، در حد روزانه یک درصد باقی بماند. چنین نوسان‌های محدودی، قابلیت برنامه‌ریزی را به سرمایه‌گذاران می‌دهد و استفاده پولی از بیت‌کوین رونق می‌گیرد. 

چه خواهد شد؟

با آن که این بازار با نوسان‌های شدیدی روبه‌رو است، اما به نظر می‌رسد که در بلندمدت می‌توان نسبت به شرایط صعودی بازار رمزارزها امیدوار ماند. با توجه شرایطی که اقتصاد آمریکا پیدا کرده است و عموم مردم چشم‌انداز تیره‌تری نسبت به این اقتصاد دارند، حرکت پول‌های سرگردان به انواع بازارهای سفته‌بازانه، از جمله بازار سهام و بازار رمزارزها، احتمالاً با رشد همراه خواهد بود. ازاین‌رو، این رشد حرکت پول‌ها منجر به افزایش قیمت رمزارزها خواهد شد. البته این نکته حائز اهمیت است که رشد شدید اخیر رمزارزها ممکن است با اصلاح در کوتاه‌مدت همراه باشد. اما در بلندمدت، احتمالاً این بازار با رشد همراه خواهد شد.