تاثیر ریاست‌جمهوری بایدن بر صنعت نفت آمریکا و ایران

بایدن ممکن است با باز گذاشتن دست ایران در صدور نفت بیشتر، روی تولیدکنندگان نفت شیل تأثیر بگذارد

در صورت لغو تحریم‌ها، وارد شدن بشکه‌های نفتی ایران به بازار، روی قیمت نفت و سهمیه تولیدکنندگان نفت شیل در بازار اثر خواهد گذاشت - Apu GOMES / AFP

اظهارات جو بایدن، معاون رئیس‌جمهور سابق ایالات متحده، در جریان مناظره ریاست‌جمهوری، بحث‌های بسیاری را درباره سرنوشت صنعت نفت آمریکا در صورت پیروزی وی در انتخابات برانگیخته است. بایدن دوباره تأکید کرد که مانع شکاف هیدرولیک نخواهد شد (تکنیکی در حفاری که برای استخراج نفت و گاز شیل به کار می‌رود) اما یارانه صنعت نفت را متوقف کرده و کشور را تا سال ۲۰۵۰ در مسیر کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای به میزان صفر خواهد انداخت. وی همچنین اشاره کرد که صنعت نفت آلایندگی بالایی دارد و از قصد خود برای گذر به‌سوی انرژی‌های پاک سخن گفت.

 اظهارات او فرصتی به رئیس‌جمهور ترامپ داد که بار دیگر هشدار دهد پیروزی بایدن در انتخابات به ضرر صنعت نفت و گاز بوده و باعث ازبین‌رفتن میلیون‌ها شغل، به‌ویژه در ایالت‌های تولیدکننده نفت خواهد شد.

به‌رغم جنجال‌های انتخاباتی، انتظار نمی‌رود افکار بایدن آن‌چنان‌که ترامپ توصیف می‌کند معاند صنعت نفت و گاز باشد. یک دلیل این است که حرکت به‌سوی انرژی پاک از قبل آغاز شده و محرک آن هم بیشتر ریسک‌های اقتصادی و تغییر اقلیمی است تا انگیزه‌های سیاسی.

رشد سرمایه‌گذاری در منابع تجدیدپذیر (از قبیل باد و انرژی خورشیدی) در سال‌های گذشته، این نوع انرژی‌ها را به لحاظ هزینه با سوخت فسیلی قابل‌رقابت کرده و جایگاهی بالاتر از قبل میان مصرف‌کنندگان به دست آورده است. با اتکا به چنین پتانسیلی بوده که اکثر شرکت‌های حوزه نفت و گاز نیز از طرح‌هایی برای سرمایه‌گذاری در بخش انرژی پاک خبر داده‌اند.

دلیل دوم آن که، طرح بایدن قرار نیست که روی صنعت نفت و گاز خط بطلان بکشد، بلکه می‌خواهد آن را به مسیر تولید کمتر کربن هدایت کند. این طرح شامل حمایت از فناوری‌هایی است که برای جذب و ذخیره تولیدات کربنی حاصل از فعالیت‌های نفت و گاز قابل‌استفاده هستند (یعنی جلوگیری از انتشار گازهای حاصل از شکافت زمین در فرایند استخراج گاز طبیعی).

طرح اقلیمی دو تریلیون دلاری بایدن عبارت است از سرمایه‌گذاری و ایجاد معافیت‌های مالیاتی برای فناوری‌هایی که به کنترل، استفاده و ذخیره‌سازی کربن کمک می‌کنند. این طرح، به علت پتانسیلی که برای ایجاد شغل دارد، مورد حمایت اکثر اتحادیه‌های کارگری قرار گرفته است. به‌علاوه، با این طرح، آثار مخرب کربن و هزینه‌های مربوطه در صنعت نفت و گاز کاهش خواهد یافت.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

سومین دلیل این‌که نباید فراموش کرد که انقلاب شیل در ایالات متحده که تولید نفت و گاز آن را به شدت بالا برد، در زمان ریاست‌جمهوری اوباما، زمانی که بایدن معاون اول بود، صورت گرفت. در دولت اوباما، از سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۷، تولید نفت خام آمریکا از حدود ۵ میلیون بشکه در روز به ۹.۵ میلیون بشکه در روز افزایش یافت. این رشد به‌رغم ابتکارات دولت اوباما حاصل شد که به‌منظور مهار گاز گلخانه‌ای و کاهش آلایندگان زیست‌محیطی مقرراتی را برای تولید نفت و گاز وضع کرد.

در واقع، دولت اوباما سیاست‌های سخت‌گیرانه‌ای، از جمله وضع محدودیت فدرال در تولید گاز متان، ایجاد محدودیت در انجام شکاف هیدرولیک در زمین‌های فدرال، لغو طرح خط لوله فوق عظیم کیستون (که می‌خواست نفت را از کانادا به پالایشگاه‌های آمریکا منتقل کند) و پیوستن به معاهده اقلیمی پاریس را برای مهار عملیات نفت و گاز در پیش گرفت.

بااین‌وجود، انقلاب شیل در شرایط اقتصادی مطلوب و در نتیجه پیشرفت‌هایی در عرصه فناوری رخ داد که تولید نفت و گاز توسط بخش خصوصی را امکان‌پذیر می‌کرد. از این منظر است که برخی از مجریان صنعت نفت و گاز طرح بایدن را کم‌اهمیت دانسته و اشاره کرده‌اند که صنعت باید بتواند در مقابل مالیات اضافه و مقرراتی که یک دولت دموکرات دیگر تحمیل می‌کند تاب بیاورد، به‌ویژه اگر وضع اقتصادی بهبودی پیدا کند.

عدم احیاء اقتصادی (و میزان تقاضا) پس از بحران کرونا، برای صنعت نفت و گاز تهدیدی نزدیک‌تر به شمار می‌رود تا مقررات و مالیات اضافی که در دولت احتمالی بایدن ممکن است در آینده ایجاد شوند. تولید نفت در آمریکا به‌خاطر بیماری عالم‌گیر و فشارهای مالی متعاقب آن روی شرکت‌های نفت و گاز در حال حاضر در سراشیبی قرار دارد؛ بنابراین، درصورتی‌که وضعیت اقتصادی همچنان ضعیف بماند، چشم‌انداز این صنعت در دولت تحت ریاست ترامپ یا بایدن تفاوت زیادی نخواهد داشت چرا که درهرصورت با پایین ماندن قیمت نفت و عدم دسترسی به سرمایه، شرکت‌های نفتی دشوار می‌توانند سرپا بمانند. در چنین وضعیتی، نه ترامپ می‌تواند موجب خیزش دوباره صنعت شود و نه سیاست‌های بایدن آسیب زیادی به این بخش می‌رساند.

اما در صورت احیاء وضع اقتصادی، تفاوت سیاست‌های ترامپ و بایدن به لحاظ هزینه و موانع قانونی برجسته خواهد شد. در این حالت، تحلیل‌گران برآورد می‌کنند که تولید نفت آمریکا در دولت بایدن می‌تواند تا سال ۲۰۲۳ یک میلیون بشکه در روز کمتر از وقتی باشد که ترامپ ریاست‌جمهوری را به عهده گرفته است.

دولت بایدن علاوه بر وضع مالیات و مقرراتی که کنترل شدیدتری را روی انتشار گاز ایجاد می‌کند، می‌تواند با باز گذاشتن دست ایران در صدور نفت بیشتر نیز روی تولیدکنندگان نفت شیل تأثیر بگذارد.

انتظار می‌رود بایدن در صورت رسیدن به ریاست‌جمهوری گفتگو با ایران را ازسرگرفته و دوباره به قرارداد برجام بپیوندد که باعث برداشتن تحریم‌های ایران در حوزه صادرات نفت خواهد شد. اگرچه بعید است این اتفاق بلافاصله بیفتد، ولی احتمال دارد که در زمان کوتاهی پس از آغاز ریاست‌جمهوری بایدن صورت بگیرد. وارد شدن بشکه‌های نفتی ایران به بازار، روی قیمت نفت و سهمیه تولیدکنندگان نفت شیل در بازار اثر خواهد گذاشت.

بیشتر از اقتصاد