هفت غول نفتی دنیا حدود ۹۰ میلیارد دلار (۶۹ میلیارد پوند) از ارزش ذخایر سوخت‌های فسیلی خود کم کردند. این کاهش ارزش به دلیل سقوط تقاضا برای نفت در پی همه‌گیری ویروس کرونا است. 

بنا به تحلیل اندیشکده اقلیمی «کربن ترکر»، رویال داچ شل، بی‌پی، توتال، شورون، رپسول، انی و ایکوئینور در ۹ ماه گذشته، ارزش ذخایر نفتی خود را ۸۷ میلیارد دلار کاهش داده‌اند، که ۵۵ میلیارد دلار آن مربوط به آخرین سه ماهه مالی سال جاری است. 

این گزارش می‌گوید کاهش ارزش پیش از شیوع کرونا آغاز شد، زیرا دولت‌ها تلاششان را برای رویارویی با بحران اقلیمی افزایش دادند و باعث شدند شرکت‌های نفتی انتظارات خود درباره تقاضای آتی نفت و گاز -و درنتیجه بهای آن‌ها- را کاهش دهند. 

شرکت اسپانیایی رپسول و شرکت نفتی فوانسوی توتال هر دو ارزش ذخایرشان را در سه ماهه آخر سال پیش کاهش دادند و دلیل آن را تغییرات سیاست‌گذاری با هدف سرعت بخشیدن به استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر اعلام کردند. 

این روند از زمان همه‌گیری کووید-۱۹ شتاب گرفته، و باعث زمین‌گیر شدن هواپیماها، تعطیلی صنایع، و کاهش سفرهای جاده‌ای شده‌ است. 

در سه‌ ماهه نخست امسال ارزش ذخایر بی‌پی یک میلیارد پوند و در سه‌ماهه دوم ۱۳/۷ میلیارد پوند کاهش یافت. در طول ۹ ماه نخست سال گذشته، رویال داچ شل، ارزش ذخایر خود را به ترتیب ۲/۹.۰/۷ و۲۲ میلیارد پوند کاهش داد. 

همین ماه، بی‌پی طرحی را برای فروش میدان‌های نفتی کم‌سودتر خود و کاهش تولید تا ۴۰ درصد در دهه جاری اعلام کرد، و به این ترتیب باعث تقویت نظر کنشگران و برخی تحلیلگران شد که همه‌گیری کرونا می‌تواند نقطه عطفی در صنعت سوخت‌های فسیلی باشد. 

شایع است که رقبای این شرکت از جمله شل هم طرح‌هایی برای کاهش تولید نفت و گاز اعلام خواهند کرد. 

بهای نفت در ماه‌های مارس و آوریل سقوط کرد و برخی قرادادهای خرید آتی به بهای زیر صفر رسید، که نشان می‌دهد تاجران نفت مایلند پول نقد به مشتری‌ها بپردازند تا با توجه به پر شدن کل ظرفیت مخازن، مجبور نباشند عملا نفت تحویلشان بدهند. 

پس از آن که اوپک و متحدانش با بزرگ‌ترین کاهش تولید تاریخ موافقت کردند، بهای نفت تا اندازه‌ای بالا رفت. 

اما افت ارزش‌گذاری ذخایر نفتی از سوی شرکت‌های بزرگ نشان می‌دهد که آن‌ها اعتقاد دارند تقاضا تا پس از سال آینده هم ممکن است پایین بماند. دیدگاه غالب در میان بیشتر کارشناسان صنعت نفت این است که قیمت‌ها «مدت بیشتری پایین‌تر خواهند ماند»، یعنی سود شرکت‌های نفتی کاهش خواهد یافت. 

بی‌پی بر طبق پیش‌بینی‌های خود قیمت نفت برای سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۵ را به بشکه‌ای ۵۵ دلار کاهش داده، و شل آن را از ۶۰ دلار امسال به میانگین ۳۵ دلار بر بشکه رسانده و از سال ۲۰۲۳ تدریجا آن را به ۶۰ دلار افزایش داده است. 

برخی شرکت‌ها، به‌خصوص غول‌های نفتی آمریکا، تمایل کمتری از همتایان اروپایی خود به کاهش انتظار بهای نفت داشته‌اند. 

در آمریکا، شرکت‌های نفتی ملزم نیستند قیمت هر بشکه نفتی را که برای ارزش‌گذاری دارایی‌هایشان به کار می‌برند علنا اعلام کنند. 

اکسون موبیل، بزرگ‌ترین تولیدکننده آمریکایی، امسال اصلا ارزش دارایی‌هایش را کاهش نداده، که نشان می‌دهد این شرکت اعتقاد دارد بهای نفت و گاز به سطح پیش از همه‌گیری کرونا باز خواهد گشت. 

در همین حال، ایکوئینور، شرکت ملی نفت نروژ، به این پیش‌بینی پایبند مانده که بهای نفت خام برنت به بشکه‌ای ۸۰ دلار یعنی دو برابر بهای کنونی برخواهد گشت. 

مایک کافین، تحلیلگر شرکت کربن ترکر گفت: «با توجه به افت تقاضای درازمدت برای نفت، مهم است که سرمایه‌گذاران با شرکت‌ها تعامل داشته باشند تا قیمت‌های پیش‌بینی‌شده‌ای را که آن‌ها به کار می‌برند شفاف سازند. بدون این کار، سرمایه‌گذاران در معرض ریسک‌های ناشی از انتقال از سوخت‌های فسیلی به سوخت‌های جایگزین خواهند بود.» 

اگر معلوم شود که شرکت‌ها بهای نفت را بیش از حد پایین گرفته‌اند، مشوق سرمایه‌گذاری در آن چه که ممکن است میدان‌های غیراقتصادی به شمار آیند تقویت می‌شود. 

آقای کافین افزود: «ما شاهد اهمیت فزاینده مفهوم ریسک سرمایه در گردش در میان شرکت‌های نفت و گاز بوده‌ایم، که درنتیجه تعدیلات اخیر در قیمت، هزینه‌های چشمگیری به بار آورده‌است؛ به نظر می‌رسد که ممکن است بخش‌های دیگر هم در نهایت چنین کنند، گرچه شاید سرمایه‌گذاران آن بخش‌ها تا آن زمان پول خود را به جای دیگری برده باشند.» 

به گفته آقای مک کافین، ضروری است که شرکت‌های نفتی به ذخایری که کمترین هزینه را دارند توجه کنند تا این ذخایر به حال تعلیق درنیایند. 

«برای کمک به سرمایه‌گذاران، شرکت‌ها می‌توانند جزئیات طرح‌های سرمایه‌گذاری خود را منتشر کنند و توان خود را در مقابله با سناریوی کاهش تقاضای سوخت‌های فسیلی به دنیا نشان بدهند تا سطح هشدار را به کمتر از دو درجه محدود کنند.»