عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه در کنفرانس خبری امروز (دوشنبه) خود به طور تلویحی فاجعه هواپیمای سرنگون شده اوکراینی و از سرگیری خدمات کنسولی کانادا برای ایرانیان را به یکدیگر مرتبط کرد.

پیش‌از این در مورد بهره‌برداری تهران از این فاجعه که منجر به جان باختن همه ۱۷۶ سرنشین هواپیمای اوکراینی شد، در پیشبرد مناسبات خود با دیگر کشورها گمانه‌زنی‌هایی مطرح شده بود.

ایرنا با اشاره به گفتگوی معاون وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی با همتای کانادایی خود در مورد سرنگونی هواپیمای اوکراینی به نقل از موسوی نوشت: «متاسفانه کانادایی‌ها علی‌رغم ادعایی که دارند و خود را دلسوز ایرانی‌ها می‌دانند، روند کنسولی برای بسیاری از ایرانی‌ها را مختل کردند و گفتیم اگر اراده‌ای باشد حاضر به همکاری هستیم تا بخش کنسولی باز و خدمات به ایرانیان ارایه داده شود.»

دولت کانادا در ۱۷ شهریور ۱۳۹۱ روابط دیپلماتیک خود را با جمهوری اسلامی تعلیق کرد. دولت کانادا به دلایلی همچون تهدید بودن جمهوری اسلامی برای صلح و امنیت بین‌المللی، کمک‌رسانی به رژیم اسد، تهدید اسرائیل، نقض معاهده‌های مصونیت دیپلمایتک و عدم اجرای قطعنامه‌های شورای امنیت در توضیح قطع روابط اشاره کرد.

این تصمیم کانادا در حالی اعلام شد که پیش‌تر سفارت بریتانیا در تهران مورد حمله نیروهایی که جمهوری اسلامی آنها را «خودسر» می‌خواند، قرار گرفته بود.

پس از سرنگونی پرواز شماری ۷۵۲ خط هوایی بین‌المللی اوکراین در بامداد هجدهم دی‌ماه ۱۳۹۸، و تعلیق تهران در تحویل جعبه‌سیاه، تردید‌هایی  در مورد انگیزه‌های احتمالی جمهوری اسلامی مطرح شد. این هواپیما در حالی با موشک های سپاه بر فراز تهران سرنگون شد که تا ساعاتی قبل سپاه سرگرم حمله موشکی به پایگاه نظامی آمریکایی‌ها در عراق بود و با این وجود منطقه پرواز ممنوع اعلام نشده بود.

سرنشینان هواپیمای اوکراینی که در این فاجعه جان خود را از دست دادند اتباع کشورهای اوکراین، ایران، کانادا، بریتانیا، افغانستان و سوئد بودند. شهروندان کانادایی بیشترین شمار قربانیان را تشکیل می‌دادند و از همان زمان تلاش‌های دولت کانادا به موازات اوکراین و دیگر کشورها برای دسترسی به جعبه سیاه که ایران توانایی بازخوانی آن را ندارد، آغاز شد.

مقامات تهران با گذشت بیش از پنج ماه از این فاجعه هنوز جعبه سیاه را به کشور ثالث تحویل نداده‌اند. پیش از این نیز گزارش‌هایی از رایزنی وزارت امور خارجه  ایران با اوکراین برای جلوگیری از طرح موضوع در دادگاه ‌های بین‌المللی مطرح شده بود. تهران این ادعاها را رد می‌کند.

 روشن نیست عباس موسوی در برقراری ارتباط بین سرنگونی هواپیمای اوکراینی و بازگشایی بخش کنسولی سفار کانادا برای ایرانیان، چه هدفی را دنبال می‌کند.