شرکت «کپلر» (Kpler)، که در حوزه تحلیل دادهها و کالا فعالیت دارد، محاسبه کرده که میزان ذخایر نفت خام ایران که روی آب نگهداری میشود، بین ژانویه تا ژوئیه امسال از ۵ میلیون بشکه به ۳۵ میلیون بشکه افزایش یافته است و اکنون برآورد میشود حجم نفت موجود روی نفتکشها به ۴۰ میلیون بشکه رسیده باشد.
محسن پاکنژاد، وزیر نفت جمهوری اسلامی، پیشتر ضمن تکذیب آمار مشابهی که بلومبرگ و اساندپی گلوبال منتشر کردهاند، گفته بود: «ما اساسا هیچ نفتی نداریم که نتوانیم بفروشیم.»
کپلر محاسبات خود را بر پایه تفاوت میان نفت صادرشده از پایانههای ایران و نفت تخلیهشده در بنادر چین انجام میدهد. تقریبا تمام نفت خام ایران به چین فروخته میشود. کپلر برای این تحلیل از تصاویر ماهوارهای استفاده میکند. دیگر شرکتهای اطلاعات کالایی، ارقام بالاتری را برای ذخایر شناور روی نفتکشهای «ناوگان ارواح» اعلام میکنند؛ بهطوری که شرکت «ورتکسا» برآورد کرده است ذخایر روی آب اکنون به ۶۳ میلیون بشکه رسیده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
برآورد میزان این نفت همچنین بر دادههای صادراتی مالزی تکیه دارد؛ کشوری که ظاهرا در سال ۲۰۲۴ بهطور میانگین روزانه ۱.۴ میلیون بشکه نفت به چین صادر کرده، در حالی که تولید خود مالزی، عمدتا از ایالتهای صباح و ساراواک، حدود ۵۰۰ هزار بشکه در روز است. در همین حال، چین بهطور رسمی هیچ وارداتی از ایران ثبت نمیکند. این اختلاف آماری ناشی از انتقال نفت از نفتکشهای ایرانی در سواحل مالزی است. بخش عمده ذخایر نفت روی آب در شرق سواحل مالزی و در نزدیکی شهر «دونگیینگ» در شمال چین نگهداری میشود.
انباشت ذخایر نفت روی آب دریا احتمالا نتیجه تمایل نداشتن خریداران نفت تحریمی ایران — صرفنظر از برچسب مبد آن — برای ادامه خرید است، زیرا پیشتر باتوجه به پیشبینی تشدید تحریمها مخازن نفتی خود را در خشکی پر کردهاند.
این درحالی است که به نظر میرسد اجرای تحریمها موثرتر شده است. بخشی به این دلیل که ارائهدهندگان خدمات کشتیرانی، و همچنین خود کشتیها، مدیران و مالکان آنها اکنون هدف قرار گرفتهاند. علاوه بر کاهش حجم صادرات، دور زدن تحریمها برای ایران بهعنوان فروشنده هزینههای اضافی ایجاد میکند و برای فروش محمولههای تحویلنشده، تخفیفهای بیشتری لازم است. افزایش واردات چین در ماه ژوئن به انبار کردن نفت توسط پالایشگاههای مستقل چینی پیش از اجرای سختگیرانهتر تحریمها نسبت داده شده، اما ظرفیت ذخیرهسازی آنها در خشکی اکنون تکمیل شده است.