پژوهشگران بالاخره دریافته‌اند که چرا پوست ما در گذر زمان چروک می‌شود‌ــ و سیلی‌پاتی (Silly Putty) [نوعی خمیر بازی انعطاف‌پذیر] می‌تواند به توضیح این پدیده کمک کند.

دانشمندان دانشگاه بینگهمتون نیویورک می‌گویند شواهد تجربی نشان می‌دهند که این فرایند شبیه به کش آمدن هودی یا تی‌شرت محبوب در اثر استفاده بیش‌از‌حد است. اساسا پوست در حال پیر شدن در یک جهت کشیده می‌شود، در جهت دیگر جمع می‌شود و سپس چین می‌خورد. با افزایش سن، این جمع‌شدگی بزرگ‌تر می‌شود و در نتیجه چین‌وچروک‌ها و شیارهای پوستی شکل می‌گیرند.

گای جرمن، دانشیار مهندسی زیست‌پزشکی، در اظهارنظری توضیح داد: «برای مثال، اگر سیلی‌پاتی را بکشید، به‌صورت افقی کشیده می‌شود، اما در جهت دیگر هم جمع می‌شود‌ــ نازک‌تر می‌شود. پوست نیز همین کار را می‌کند.»

به گفته کلینیک کلیولند، ظهور چین‌وچروک‌ها از حدود سن ۲۵ سالگی شروع  می‌شود. دانشمندان مدت‌ها باور داشتند که چروک شدن پوست ناشی از عوامل ژنتیکی، آثار بیماری و آسیب ناشی از نور خورشید است. با افزایش سن، سلول‌های پوستی با سرعت کمتری جایگزین می‌شوند که باعث نازک شدن لایه بیرونی پوست و ایجاد چین‌وچروک می‌شود. خطوط صورت از جمله چین‌های پیشانی و اخم، تا حد زیادی خارج از کنترل ما هستند، زیرا با حرکات مکرر عضلات ایجاد می‌شوند.

بررسی‌های پیشین که با استفاده از مدل‌های رایانه‌ای انجام شدند، در ویژگی‌های مکانیکی مانند خاصیت کشسانی و ساختار لایه میانی پوست در طول روند پیری هم تغییراتی را نشان دادند. این لایه که حاوی پروتئین‌های الاستین و کلاژن است، محل قرارگیری فولیکول‌های مو، رگ‌های خونی و غدد عرق محسوب می‌شود. تا پیش از این، آن تغییرات هرگز به‌ صورت تجربی اثبات نشده بودند.

جرمن گفت: «وقتی وارد این حوزه شدم، یکی از اهدافم این بود که آیا می‌توانم سازوکار پیری را کشف کنم؟ چون اگر به تلویزیون، رادیو، اینترنت یا فروشگاه‌ها نگاه کنم، هزار جور چیز متفاوت درباره بهبود سلامت پوست به من گفته می‌شود و من می‌خواهم بدانم کدام درست است و کدام نه.»

برای رسیدن به این نتایج، جرمن و تیمش از یک کشش‌سنج با نیروی پایین استفاده کردند تا هفت نوار کوچک از پوست انسان را که متعلق به افراد ۱۶ تا ۹۱ ساله بود، بکشند و نیروهایی را که پوست به‌طور طبیعی تجربه می‌کند، شبیه‌سازی کنند. کشش‌سنج دستگاهی است که بیشترین نیرویی را که یک ماده هنگام کشیده شدن یا کش آمدن پیش از پاره شدن می‌تواند تحمل کند، اندازه‌گیری می‌کند. این پوست‌ها از طریق جراحی‌های انتخابی یا از بافت اجساد جمع‌آوری شده بودند.

جرمن اشاره کرد: «آن‌ها دریافتند که پوست در دوران جوانی یکسری ویژگی‌های مکانیکی دارد. با افزایش سن، اوضاع کمی درهم‌ریخته می‌شود.»

جرمن گفت: «چیزها کمی تحلیل می‌روند و مشخص می‌شود که پوست به‌ صورت جانبی بیشتر کشیده می‌شود که همین باعث چروک‌های واقعی می‌شود و دلیل وجود این وضعیت در درجه اول این است که پوست شما در حالت بدون فشار قرار ندارد. در واقع، کمی کشیده شده است. بنابراین، نیروهای درونی ذاتی در خود پوست وجود دارند و همین نیروها عامل ایجاد چروک‌ها هستند.»

این پژوهش که به این مسئله نپرداخته بود که چگونه می‌توان این نیروها را متوقف کرد، به‌تازگی در مجله «رفتار مکانیکی مواد زیست‌پزشکی» (JMBBM) منتشر شده است.

البته عوامل دیگری هم وجود دارند که می‌دانیم بر پوست تاثیر می‌گذارند و می‌توانند در گذر زمان به ظاهر آن آسیب بزنند. وقت گذراندن بیش از حد در فضای بیرون می‌تواند باعث آفتاب‌سوختگی شدید شود و با تاثیری طبیعی مشابه با خود پیری، پوست را زودتر از حالت طبیعی پیر کند.

جرمن هشدار داد: «اگر تمام عمرتان را بیرون از خانه کار کنید، احتمال اینکه پوستتان پیرتر و چروکیده‌تر از کسانی باشد که برای مثال کارمند اداری‌اند، بیشتر است.»