طبق گزارش سی‌ان‌‌ان،‌ تحقیقات جدید نشان می‌دهند استفاده از گوشی‌های هوشمند و شبکه‌های اجتماعی قبل از سن ۱۳ سالگی می‌تواند به سلامت روانی کودکان آسیب برساند و این استفاده زودهنگام از فناوری‌های دیجیتال ممکن است حتی به مشکلات جدی مانند اضطراب و اختلالات روانی منجر شود.

بر اساس پژوهشی جدید که در مجله «توسعه و قابلیت‌های انسانی» (Journal of the Human Development and Capabilities‌) منتشر شد، استفاده کودکان، به ویژه دختران، زیر ۱۳ سال، از گوشی‌های هوشمند با بروز افکار خودکشی، کنترل ضعیف‌تر عواطف، کاهش اعتماد به نفس و فاصله گرفتن از واقعیت مرتبط بود و هر یک سال زودتر از ۱۳ سالگی که کودک گوشی هوشمند داشته باشد، بیشتر احتمال دارد که مشکلات روانی او بیشتر و احساس رضایت از زندگی، سلامت جسمی، توانایی کنترل استرس‌ و احساس امنیت او کمتر شود.

به باور محققان این موضوع احتمالا به این دلیل است که کودکانی که قبل از سن ۱۳ سالگی از گوشی هوشمند استفاده می‌کنند، بیشتر به شبکه‌های اجتماعی دسترسی دارند و در نتیجه با مشکلاتی مانند اختلالات خواب و آزارهای اینترنتی و نیز اثر منفی آن بر روابط خانوادگی مواجه می‌شوند.

داده‌های این پژوهش بر اساس گزارش‌های خوداظهاری طی یک نظرسنجی از نزدیک به دو میلیون نفر در ۱۶۳ کشور جمع‌آوری شد و نتایجش به‌قدری چشمگیر بود که محققان برای جلوگیری از استفاده کودکان زیر ۱۳ سال از گوشی‌های هوشمند و شبکه‌های اجتماعی، خواستار اعمال محدودیت‌هایی جهانی شدند.

تارا تیاگراجان، نویسنده اصلی پژوهش و بنیان‌گذار موسسه تحقیقاتی «سپین لبز» (‌Sapien Labs)، گفت: «این یافته‌ها ضرورت اقدام فوری برای محدود کردن دسترسی کودکان زیر ۱۳ سال به گوشی‌های هوشمند و نیز لزوم کنترل و تنظیمات دقیق‌تر فضای مجازی را که نوجوانان هم به آن‌ها دسترسی دارند، برجسته می‌کند.»

به گفته تیاگراجان، تحقیقات قبلی بیشتر روی رابطه استفاده از گوشی و اضطراب یا افسردگی تمرکز داشتند، اما این پژوهش به مواردی پرداخت که کمتر روی آن‌ها مطالعه شده است‌ــ از جمله کنترل عواطف و احساسات و اعتماد به نفس‌ــ و نشان داد که این موارد بسیار مهم‌اند.»

اگرچه این تحقیق محدودیت‌هایی دارد، همچنان به نظر می‌رسد که دادن گوشی هوشمند به کودکان قبل از سن ۱۳ سالگی تصمیمی بسیار اشتباه باشد. تیاگراجان می‌گوید: «من وقتی در مدارس یا دیگر فضاهای اجتماعی با والدین صحبت می‌کنم، پیشنهاد می‌کنم تا سن ۱۶ سالگی اجازه ندهند کودکان از شبکه‌های اجتماعی استفاده کنند، زیرا نتایج تحقیقاتی معتبر در بریتانیا هم نشان می‌دهد که استفاده از شبکه‌های اجتماعی در دوران بلوغ با کاهش رضایت از زندگی در یک سال بعد مرتبط است.»

جاناتان هایت، روانشناس اجتماعی، هم در کتاب پرفروش خود به نام «نسل مضطرب: چگونه تغییرات عظیم در دوران کودکی باعث شیوع بیماری‌های روانی شدند»، پیشنهاد کرده که بهتر است تا سن ۱۶ سالگی از استفاده کودکان از شبکه‌های اجتماعی جلوگیری شود.

با این حال محققان خاطرنشان می‌کنند که والدین نمی‌توانند این مشکلات را به صورت فردی حل کنند و به راه‌حل‌های اجتماعی نیاز است. زیرا حتی اگر والدینی اجازه ندهند فرزندشان قبل از سن ۱۶ سالگی از شبکه‌های اجتماعی استفاده کنند و حتی والدین دوستان فرزندشان را نیز قانع کنند که چنین کنند، نمی‌توانند از قرار گرفتن کودکان در معرض این اپلیکیشن‌ها که دیگر کودکان در مکان‌هایی مانند سرویس مدرسه یا در راه مدرسه از آن‌ها استفاده می‌کنند، جلوگیری کنند.

ملیسا گرینبرگ، روانشناس بالینی، توصیه می‌کند که اگر فرزندتان قبلا گوشی هوشمند دارد، نگران نباشید و از تغییر نترسید. استفاده از گوشی ساده‌تر مانند گوشی‌های تاشو، حذف اپلیکیشن‌ها یا فعال‌سازی کنترل‌های والدین می‌تواند شروعی موثر باشد. حتی اگر کودکان با این تصمیم مخالفت کنند، گفتگو و و همدلی با آن‌ها و توضیح درباره یافته‌های علمی، می‌تواند راه را برای تغییر هموارتر کند.