بلافاصله پس از جنگ ۱۲ روزه با جمهوری اسلامی، اوضاع همچنان پیچیده و دوگانه به نظر میرسد. برنامه هستهای ایران بهشدت آسیب دیده و احتمالا برای سالها به عقب رانده شده است. اما حکومت آیتاللهها شکست را نپذیرفته و نشانهای از کنار گذاشتن اهداف انقلابی یا هستهای خود بروز نمیدهد. این مسئله پرسش بعدی سیاستگذاری ایالات متحده را در کانون توجه قرار میدهد: آیا آتشبس ترامپ به دیپلماسی منجر خواهد شد که دستاوردهای جنگ را تعمیق بخشد، یا این آتشبس آن دستاوردها را به خطر میاندازد؟
جمهوری اسلامی همچنان لحن تند خود را حفظ کرده و خواستههای ترامپ را رد میکند، حتی پس از آنکه از درگیری با اسرائیل عقبنشینی کرد و پاسخی جدی به حملات ایالات متحده نداد. در پیامی ویدیویی که چند روز پس از بمباران آمریکا منتشر شد، علی خامنهای که فرسوده بهنظر میرسید، ادعا کرد آمریکا برای نجات اسرائیل مجبور به مداخله شد و جمهوری اسلامی «به آمریکا سیلی زد».
ترامپ این روایت تحریفشده تاریخی را برنتابید و در شبکه اجتماعی تروث آن را اصلاح کرد. رئیسجمهور افزود: «ایران باید به جریان نظم جهانی بازگردد، وگرنه اوضاع برایش بدتر خواهد شد.»
با این حال، نشانهای از آنکه ایران آماده تسلیم باقیمانده برنامه غنیسازی خود باشد وجود ندارد. عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، پس از جنگ گفت: «مردم ما برای این موضوع تحریمها را تحمل کردهاند و جنگی بر سر همین مسئله بر ما تحمیل شد. هیچکس در ایران این فناوری را رها نخواهد کرد.»
نگرانکنندهتر آنکه ایران بازرسان تسلیحاتی سازمان ملل را از کشور اخراج کرده؛ این بازرسان هفته گذشته ایران را ترک کردند. تهران ممکن است از پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT) نیز خارج شود. چنین اقدامی، ارزیابی زمینی از میزان خسارات واردشده و ردیابی یا جمعآوری مواد هستهای باقیمانده را برای بازرسان غیرممکن میکند.
جمهوری اسلامی همچنین تمایلی به برقراری روابط عادی با غرب نشان نمیدهد. روحانیون بلندپایه رژیم خواهان اعدام ترامپ شدهاند. رژیم ایران همچنان شعار مرگ بر آمریکا و اسرائیل سر میدهد و به جنگ همیشگی خود ادامه میدهد. همزمان، شواهدی رو به افزایش است مبنی بر اینکه تهران کارزار سرکوب داخلی را تشدید کرده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
سیاست ایالات متحده برای مقابله با این وضعیت چیست؟ استیو ویتکاف، فرستاده کاخ سفید، گفته است که دیداری با عراقچی طی هفته آینده برگزار خواهد شد. وزیر خارجه جمهوری اسلامی تعلل کرده، اما یک مقام ارشد کاخ سفید به ما گفته که ایران خواستار لغو تحریمها و همچنین کمک آمریکا به برنامه هستهای غیرنظامی خود است.
این مقام آمریکایی میگوید: «ما هم در مقابل، خواستهای بسیار بزرگ داریم.» این خواسته با برچیدن کامل باقیمانده زیرساختهای غنیسازی و مواد هستهای آغاز میشود، و شامل محدودیتهای سخت بر برنامه موشکی ایران و پایان حمایت از تروریسم منطقهای میشود. بازگشت بازرسان و امکان بازرسی در هر زمان ضروری است.
ویتکاف باید برای گرفتن امتیاز از جمهوری اسلامی، از تمامی ابزارهای فشار استفاده کند. این شامل حمایت علنی و دیگر اشکال حمایت از مردم ایران نیز میشود. بهویژه بازگرداندن «مکانیسم ماشه» در تحریمهای سازمان ملل، که بخشی از توافق هستهای ۲۰۱۵ بود، میتواند بسیار موثر باشد. این تحریمها ممنوعیتهای بینالمللی بر غنیسازی و موشکهای با قابلیت حمل کلاهک هستهای را بازمیگرداند و کمک سایر کشورها به ایران در این زمینهها را منع میکند.
ایالات متحده همچنین باید تحریمهای خود علیه صادرات نفت ایران را بهطور موثر اجرا کند. طبق دادههای وزارت انرژی آمریکا، تولید نفت ایران اکنون در بالاترین سطح طی هفت سال گذشته قرار دارد. این منبع اصلی تامین مالی رژیم است. آیا این منبع به خطر خواهد افتاد؟
عملیات موفق نظامی اسرائیل و آمریکا، رژیم ایران را از زمان انقلاب اسلامی تاکنون در آسیبپذیرترین موقعیت قرار داده است. اکنون لحظهای است برای بهرهبرداری از این فرصت در جهت خاورمیانهای امنتر.
ترجمه یادداشت شورای سردبیری وال استریت ژورنال