دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، در گفتگویی تازه با شبکه فاکس‌نیوز به موضوعات مختلفی ازجمله مذاکرات تهران و واشینگتن پرداخت.
او در این گفتگو بار دیگر تاکید کرد که ایران نمی‌تواند به سلاح هسته‌ای دست یابد و این خط قرمز آمریکا است. ترامپ افزود: «درک نمی‌کنم که کشوری با چنین ذخایر عظیم نفت و انرژی، چرا باید به دنبال انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز باشد. وقتی روی یکی از بزرگ‌ترین منابع نفتی جهان نشسته‌اید دیگر دلیلی ندارد به انرژی هسته‌ای روی آورید.»
رئيس‌جمهوری آمریکا همچنین گفت: «ایران قرار نیست به سلاح هسته‌ای دست پیدا کند. به نظر من آن‌ها می‌خواهند توافق کنند. آن‌ها منابع عظیم نفتی دارند، منابعی که برای ۳۰۰ سال آینده کافی است.»
دونالد ترامپ در پاسخ به این سوال که آیا مذاکرات نتیجه‌بخش خواهد بود گفت: «صد در صد با ایران به نتیجه می‌رسم. ما این مسئله را به هر طریقی حل خواهیم کرد؛ این راه یا با خشونت خواهد بود یا بی‌خشونت. به هر حال به ایران گفته‌ام اگر به توافق برسیم شما واقعا واقعا خوشحال خواهید شد.»
او با تاکید بر آنکه حل مسئله هسته‌ای ایران با روش مسالمت‌آمیز را ترجیح می‌دهد گفت: «ایرانیان بسیاری را در نیویورک و واشینگتن و جاهای دیگر می‌شناسم. آن‌ها انسان‌های فوق‌العاده‌ای هستند.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
ترامپ همچنین در بخش دیگری از این گفتگو بار دیگر درباره نقش جمهوری اسلامی ایران در بی‌ثباتی خاورمیانه هشدار داد و گفت: «کشورهای خاورمیانه به دلیل وجود جمهوری اسلامی در خطر بزرگی هستند و ایران اصلی‌ترین خطر برای آن‌ها است.»
او با اشاره به توان نظامی ایالات متحده تاکید کرد: «جمهوری اسلامی باعث می‌شود که کشورهای منطقه آسیب‌پذیر به نظر برسند، اما من آن‌ها را آسیب‌پذیر نمی‌بینم، چون فکر می‌کنم ما بزرگ‌ترین ارتش جهان را داریم، و در حال حاضر هم در حال تقویت آن هستیم، آن هم در سطحی که هیچ‌کس تاکنون ندیده است.»
رئیس‌جمهوری ایالات متحده در عین حال نقش تجارت و اقتصاد را در برقراری صلح جهانی برجسته کرد و گفت: «در چارچوب یک توافق هسته‌ای مایل به تجارت با ایران است.» او با اشاره به اینکه «زمان زیادی برای تهران باقی نمانده» افزود: «آن‌ها قرار نیست به سلاح هسته‌ای دست پیدا کنند، اما اگر در نهایت به آن برسند، دیگر شیوه بحث کاملا متفاوت خواهد بود.»
دولت ترامپ در سال ۲۰۱۸ از توافق هسته‌ای برجام خارج شد و تحریم‌های گسترده‌ای را علیه جمهوری اسلامی وضع کرد. با این حال، او همواره اعلام کرده است که در صورت دستیابی به «توافقی بهتر» حاضر است دوباره با تهران مذاکره کند.
برخی کارشناسان معتقدند از آنجا که ترامپ در کارزار انتخاباتی سال ۲۰۲۴ گفته بود درباره مسائل هسته‌ای جمهوری اسلامی به دنبال دستیابی به توافقی جامع است، اظهارات کنونی او درباره امکان تجارت با تهران در ازای یک توافق، نشان‌دهنده رویکرد عمل‌گرایانه‌اش در سیاست خارجی او است.
رئیس‌جمهوری آمریکا روز جمعه ۱۶ مه پس از پایان سفر چهار روزه‌اش به خاورمیانه نیز در گفتگو با خبرنگاران تایید کرد که ایالات متحده برای توافق هسته‌ای پیشنهادی رسمی به جمهوری اسلامی ارائه داده است.
ترامپ در هواپیمایش در ابوظبی گفت: «آن‌ها [ایران] پیشنهادی دریافت کرده‌اند، اما مهم‌تر از همه این است که می‌دانند باید سریع اقدام کنند اگرنه اتفاق بدی خواهد افتاد.»
او همچنین افزود که گفتگوها همچنان در جریان است و به نظر می‌رسد که برای دستیابی به توافق تا حد زیادی پیشرفت کرده‌اند.
ساعاتی پس از این اظهارات، خبرگزاری رویترز به نقل از یک مقام ایرانی گزارش داد که عمان پیشنهاد آمریکا را دریافت کرده است و به‌زودی آن را به مذاکره‌کنندگان ایرانی تحویل خواهد داد.
از زمان آغاز ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، مقام‌های جمهوری اسلامی و آمریکا تاکنون چهار دور گفتگو را عمدتا در عمان برگزار کرده‌اند که هنوز به نتیجه روشنی نرسیده است.
براساس گزارش‌ها، مقام‌های دو طرف بر خواسته‌های متفاوتی پافشاری می‌کنند. مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، هشدار داده است که ایالات متحده در لحظه‌ای بحرانی برای مهار تلاش‌های جمهوری اسلامی برای ساخت سلاح هسته‌ای و محدود کردن غنی‌سازی اورانیوم ایران قرار دارد. همچنین استیو ویتکاف، نماینده ویژه ترامپ در امور خاورمیانه، گفته است که جمهوری اسلامی باید تاسیسات غنی‌سازی‌اش را برچیند.
این در حالی است که وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران روز جمعه ۲۶ اردیبهشت ماه در نشستی به میزبانی سازمان انرژی اتمی گفت جمهوری اسلامی آماده گفتگو و اعتمادسازی درباره ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای است، اما در خصوص غنی‌سازی و زیرساخت‌های هسته‌ای هیچ‌گونه مصالحه‌ای را نمی‌پذیرد.
عراقچی تاکید کرد که طبق مفاد معاهده عدم اشاعه (NPT)، این حق به تمامی کشورهای عضو تعلق دارد و ایران نیز خواهان استفاده کامل از حقوق قانونی‌اش در این چارچوب است.
او با اشاره به «مذاکرات غیرمستقیم» تهران و واشینگتن تاکید کرد که تغییر مداوم مواضع دولت آمریکا روند گفتگوها را پیچیده کرده است و بر ضرورت پایبندی هر دو طرف به اصول دیپلماتیک تاکید کرد.
در حالی که علی شمخانی، مشاور ارشد رهبر جمهوری اسلامی، پیش‌تر گفته بود تهران آماده پذیرش محدودیت در غنی‌سازی و از بین بردن ذخایر اورانیوم غنی‌شده با خلوص بالا است، وزیر خارجه جمهوری اسلامی گفت که ایران هرگز از حقش در استفاده از انرژی هسته‌ای «صلح‌آمیز» صرف‌نظر نخواهد کرد و افزود: «هیچ‌یک از تاسیسات غنی‌سازی ما تعطیل نخواهد شد.» عراقچی مدعی شد که شاید گفته‌های شمخانی در مصاحبه‌اش خوب منتقل نشده و ایران چنین تصمیمی ندارد.
در گزارشی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مارس منتشر کرد آمده است که ذخایر اورانیوم غنی‌شده ۶۰ درصدی ایران از ۱۸۲ کیلوگرم به ۲۷۵ کیلوگرم افزایش یافته است. مقام‌های آمریکایی می‌گویند که تهران برخلاف ادعایش قصد دارد به سلاح هسته‌ای دست یابد. وزیر خارجه آمریکا تاکید کرده است که «وقتی به ۶۰ درصد می‌رسید یعنی ۹۰ درصد مسیر را طی کرده‌اید. در اصل، شما کشوری هستید که در آستانه ساخت سلاح هسته‌ای قرار دارد؛ چیزی که ایران عملا به آن تبدیل شده است.»
مارکو روبیو همچنین روز جمعه ۲۶ اردیبهشت در گفتگو با فاکس‌نیوز، با اشاره به شعارهای «مرگ بر آمریکا» و «مرگ بر اسرائیل» در نمازهای جمعه ایران، گفت: «وقتی آن‌ها می‌گویند مرگ بر آمریکا و مرگ بر اسرائیل ما باید این حرف‌ها را جدی بگیریم. چنین رژیمی نباید و نمی‌تواند سلاح هسته‌ای داشته باشد.»
روبیو با اشاره به تمدن باستانی ایران، تاکید کرد که دولت آمریکا نه‌تنها مشکلی با مردم ایران ندارد، که «تمدن و فرهنگ باستانی آن را تحسین می‌کند». به گفته روبیو مشکل آمریکا با «رژیم ملاها» است.
در سوی دیگر، حسن خمینی، نوه بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران، روز جمعه با اشاره به مذاکرات ایران و آمریکا، این روند را «تصمیم عاقلانه» رهبر جمهوری اسلامی و مسئولان کشور توصیف کرد که به گفته او ممکن است به نتیجه برسد یا به دلیل بدقولی طرف مقابل بی‌نتیجه بماند.
