اعتراف به ارتباط دیرینه شبکه حقانی و طالبان پاکستانی

خلیل‌الرحمان حقانی می‌گوید در سال ۲۰۰۷ به کمک بیت‌الله محسود از زندان پاکستان آزاد شد

خلیل‌الرحمان حقانی، وزیر امور مهاجران رژیم طالبان در ننگرهار- WAKIL KOHSAR/AFP

خلیل‌الرحمان حقانی، عضو ارشد شبکه حقانی و و وزیر امور مهاجران در رژیم طالبان، در مستندی که در مورد زندگی‌اش تهیه شده است، گفت در سال ۲۰۰۷، پس از آنکه همراه با چند عضو دیگر شبکه حقانی به دست دولت پاکستان بازداشت و زندانی شدند، با حمایت بیت‌الله محسود، بنیانگذار تحریک طالبان پاکستان، از زندان آزاد شدند.

این عضو ارشد شبکه حقانی که ایالات متحده ۵میلیون دلار پاداش برای دستگیری‌اش تعیین کرده بود، افزود که آزادی او و چند عضو شبکه حقانی، در ازای آزادی ۳۵۰ سرباز پاکستانی از اسارات تحریک طالبان پاکستان میسر شد.

شبکه تلویزیونی شمشاد که به زبان پشتو برنامه پخش می‌کند، روز جمعه، هشتم دی‌ماه، مستندی از زندگی خلیل‌الرحمان حقانی پخش کرد.

خلیل‌الرحمان حقانی، در حال خوش‌آمدگویی به مهاجران افغان اخراج شده از پاکستان در مرز تورخم- WAKIL KOHSAR/AFP
 

خلیل‌الرحمان حقانی در این مصاحبه می‌گوید که در سال ۲۰۰۷ همراه با اخترمحمد عثمانی، نصیرالدین حقانی، مالی خان و دو نفر دیگر از اعضای خانواده‌اش به دست دولت پاکستان بازداشت و زندانی شدند. نصیرالدین حقانی که مسئول بخش مالی شبکه حقانی بود و نیازهای مهاجمان انتحاری این شبکه را تامین می‌کرد، سال ۲۰۱۳ در اسلام‌آباد پاکستان کشته و در میران‌شاه، نزدیک مرز افغانستان، به خاک سپرده شد.

مالی خان اکنون معاون ستاد ارتش طالبان است و از چهره‌های قدرتمند شبکه حقانی در صفوف طالبان به شمار می‌رود.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

خلیل‌الرحمان حقانی گفت تبادل او و دیگر همراهانش با ۳۵۰ سرباز پاکستانی، در وزیرستان جنوبی پاکستان انجام شد. حقانی در جریان صحبت در مورد آزادی‌اش از زندان پاکستان، از بنیانگذار تحریک طالبان پاکستان به‌عنوان «امیرصاحب بیت‌الله محسود» یاد کرد و گفت: «امیرصاحب محسود [به دولت پاکستان] اخطار داد که اگر این‌ها [حقانی‌ها] را آزاد نکنید، سربازانتان را می‌کشیم.»

بیت‌الله محسود، بنیانگذار تحریک طالبان پاکستان، قدرتمندترین رهبر شبه‌‎نظامیان پاکستانی بود که از طرف دولت پاکستان و ایالات متحده آمریکا، به طراحی حمله به بی‌نظیر بوتو، نخست‌وزیر پیشین پاکستان، متهم شد. محسود اوت سال ۲۰۰۹ در حمله هوایی به وزیرستان جنوبی پاکستان کشته شد و مرگ او تاثیر زیادی روی تضعیف طالبان پاکستانی گذاشت. هرچند حکیم‌الله محسود، جانشین بیت‌الله محسود سعی کرد قدرت و توانایی نظامی این شبکه را در پاکستان حفظ کند، اما عملیات گسترده ارتش پاکستان در سال ۲۰۰۹ باعث فروپاشی هسته‌های مرکزی این شبکه در بخش‌هایی از وزیرستان جنوبی و شمالی و فرار بخشی از نیروهای آنان به شرق افغانستان شد.

سران شبکه حقانی که پس از فروپاشی رژیم طالبان در دسامبر ۲۰۰۱ به پاکستان پناه بردند، با حمایت طالبان پاکستانی توانستند عملیات‌های خود را در داخل افغانستان سازماندهی و اجرا کنند. سران این شبکه تا پیش از فروپاشی دولت جمهوری در ماه اوت ۲۰۲۱ در پاکستان و به‌ویژه در منطقه میران‌شاه، مرکز وزیرستان جنوبی در ۳۰۰ کیلومتری جنوب‌غربی اسلام‌آباد، پایتخت پاکستان، زندگی می‌کردند. شبکه حقانی مدارسی در میران‌شاه ایجاد کرده بود و از این مدارس برای سربازگیری، برنامه‌ریزی و درآمدزایی استفاده می‌کرد.

به دلیل اینکه طالبان پاکستانی سال‌ها از طالبان افغان و به‌ویژه شبکه حقانی در میران‌شاه و وزیرستان شمالی میزبانی و حمایت کرده است، با سلطه دوباره طالبان افغان بر کابل، حدود ۴۵۰۰ عضو تحریک طالبان پاکستان به افغانستان سرازیر شدند. چندماه پس از سلطه طالبان بر کابل، میزان حمله‌های تروریستی در خاک پاکستان افزایش یافت و انتقادهای دولت پاکستان از حضور طالبان پاکستانی در خاک افغانستان و استفاده از این کشور به‌عنوان پناهگاه افزایش یافت.

در این مدت، مقام‌های پاکستانی بارها از طالبان افغان خواسته‌اند که علیه تحریک طالبان پاکستان اقدام کنند و نگذارند از خاک افغانستان علیه امنیت و منافع پاکستان استفاده شود. شبکه حقانی اواخر سال ۲۰۲۱ یک دور مذاکرات صلح میان تحریک طالبان پاکستان و دولت این کشور را در شرق افغانستان میزبانی کرد، اما این مذاکرات به بن‌بست رسید و آتش‌بسی که برسر آن توافق شده بود، شکست خورد.

به‌تازگی رهبران طالبان از جمله سراج‌الدین حقانی، رهبر شبکه حقانی، گفته‌اند حمله‌ها در داخل پاکستان و افزایش ناامنی در این کشور، «مشکل داخلی پاکستان است» و مقام‌های این کشور نباید طالبان افغان را مقصر بدانند.

مولوی امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان، نیز در سفر اخیرش به تهران در ملاقات با یک دیپلمات پاکستانی مدعی شد که در جریان مذاکرات میان دولت پاکستان و تحریک طالبان پاکستان در افغانستان، دو طرف به توافق نزدیک شده بودند، اما دولت پاکستان عقب‌نشینی کرد.

مقام‌های پاکستانی مدعی‌اند که در دوسال گذشته، دست‌کم ۱۶ مهاجم انتحاری افغان که پیش از این عضو طالبان افغان بوده‌اند، به اهدافی در شهرهای مختلف پاکستان حمله‌ کرده‌اند. در حالی که طالبان افغان همواره حمایت و ارتباط خود با طالبان پاکستانی را رد کرده‌اند، اعتراف خلیل‌الرحمان حقانی به ارتباط دیرینه با طالبان پاکستانی توجه بسیاری را به خود جلب کرده است.