وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان که زیر نظر خالد حنفی، یکی از چهره‌های تندرو طالبان، اداره می‌شود، در تلاش است برای ایجاد «رعب و وحشت» در میان مردم افغانستان تعداد نیروها را افزایش دهد. آمریکا به‌تازگی حنفی و یک مقام دیگر طالبان را به‌ دلیل نقض حقوق‌ بشر تحریم کرده است.  

خبرگزاری باختر گزارش داد که شمار محتسبان (مشابه نیروهای گشت ارشاد جمهوری اسلامی) وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان در استان هرات در غرب افغانستان به بیش از ۲۰۰ تن افزایش یافته و برای این محتسبان کارگاه آموزشی چهار روزه برگزار شده است. شمار دقیق محتسب‌های طالبان در سراسر افغانستان مشخص نیست، اما روند جذب نیرو از میان شهروندان همچنان ادامه دارد.  

یکی از مدرسان وزارتخانه امر به معروف و نهی از منکر طالبان از محتسبان این وزارتخانه در هرات خواست با هدف تاثیرگذاری بیشتر بر مردم آن‌ها را بترسانند. او ادعا کرد: «اگر با تهدید و زور شدنی بود، کار ما را پلیس‌ها حوزه‌های امنیتی انجام می‌دادند و به محتسب نیاز نبود. ترس هر قدر که کم باشد، بر مردم اثر می‌گذارد.» 

عزیزالرحمان مهاجر، مسئول امر به معروف و نهی از منکر طالبان در هرات، از کارکنان تحت امر خود خواست برای اجرای احکام شرعی در جامعه تلاش کنند.  

طالبان با بهره‌گیری از ابزارهای تبلیغاتی، مردم را از «زندان و زندگی پس از مرگ» می‌ترسانند و از آنان می‌خواهند بر اساس خواست و سلیقه آن‌ها رفتار و از این رژیم به‌طور کامل اطاعت و پیروی کنند.  

نیروهای امر به معروف و نهی از منکر طالبان به مداخله در امور شخصی مردم افغانستان متهم‌اند، اما بر خلاف دوره نخست رژیم طالبان، ترس مردم از این نیروها کمتر شده است؛ با این حال دخالت آنان در زندگی مردم همچنان ادامه دارد.  

نقیب‌الله ساکن هرات است. حدود سه هفته قبل، یک طالب مسلح به‌ دلیل بلند بودن صدای موسیقی به خانه‌ او رفته و هشدار داد که دیگر موسیقی گوش نکنند. او به ایندیپندنت فارسی گفت: «[صدای] موسیقی در خانه ما کمی بلند بود. یک طالب از خانواده من خواست که دیگر موسیقی گوش نکنند چون این کار خلاف شریعت اسلامی است. این نیروی طالب قصد ورود به خانه را داشت، اما خانواده من به او تذکر دادند که هیچ مردی در خانه نیست و او نباید وارد شود.» 

نقیب‌الله با انتقاد از این اقدام نیروی طالبان به بهانه اجرای شریعت اسلامی، تاکید کرد که «هیچ‌کس حق ندارد در امور شخصی کسی دخالت کند، اما گوش طالبان به این حرف‌ها بدهکار نیست.» 

طالبان در دوره نخست حکومتداری‌ در افغانستان، ادوات موسیقی را می‌شکستند و برای بازرسی به خانه‌ مردم می‌رفتند تا این ادوات را ضبط کنند، اما حالا به‌دلیل دسترسی مردم به شبکه‌های اجتماعی و ترس از انتشار ویدیو از اقدام‌های خشونت‌آمیز، دستشان برای ورود به خانه‌ها تا حدودی بسته شده است.  

منابع مردمی به ایندیپندنت فارسی گفتند که اداره امر به معروف و نهی از منکر طالبان به تمامی آرایشگاه‌های مردانه دستور داده است که مدل مو و ریش را به سبک «غربی‌ها» اصلاح نکنند و مدل‌های ریش و موی آن‌ها ساده باشد. ادریس به ایندیپندنت فارسی گفت که اداره امر به معروف و نهی از منکر به افراد کهنسال در منطقه آنان در خیابان مهتاب شهر هرات توصیه کرده است که جوانان را تشویق کنند ریششان را نتراشند و موهایشان را به سبک‌ غربی‌ها بلند نکنند. او افزود: «یک آقای مسنی آمد و به من گفت که موهایم را خیلی بلند نکنم، چون اگر کارکنان امر به معروف و نهی از منکر این مدل موها را بببیند، شاید مرا کتک بزنند.» 

قسمت زیادی از فشارهای وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان متوجه زنان افغانستان است. طالبان در کلان‌شهرهای افغانستان بنرهای تبلیغاتی با موضوع حجاب زنان نصب و تاکید کرده‌اند که تمام بدن زنان به استثنای چشمانشان باید پوشیده باشد. زنان در افغانستان هنگام تردد در شهر مجبورند ماسک سیاه بزنند تا در بازپرسی کارکنان امر به معروف و نهی از منکر گرفتار نشوند.  

در کنار محتسبان وزارت امر به معروف، نیروهای مسلح طالبان هم در زندگی شخصی مردم در افغانستان مداخله می‌کنند و بر این باورند که به زور اسلحه می‌توانند جامعه را به اطاعت وادار کنند. 

طالبان پس از دو دهه جنگ و خونریزی در اوت ۲۰۲۱ وارد کابل شدند و در یکی از نخستین اقدام‌ها، ساختمان وزارت امور زنان را به اداره امر به معروف و نهی از منکر تبدیل کردند. این وزارتخانه در دوران نخست رژیم طالبان در نیمه دوم دهه ۹۰ میلادی نیز نهادی مقتدر اما ترسناک به شمار می‌رفت. گزارش‌ها حاکی از آن است که «کارکنان این وزارتخانه مردم را با زور چوب دستی به نماز جماعت می‌بردند و زنانی را که بدون محرم از خانه بیرون می‌آمدند، شلاق می‌زدند.»  

مریم ۶۰ سال دارد و یکی از ساکنان استان هرات در غرب افغانستان است. او به ایندیپندنت فارسی گفت که در دوره نخست رژیم طالبان در خیابان موسوم به «بازار لیلامی‌ها» به چشم خود دیده که کارمند امر به معروف و نهی از منکر طالبان زنان را به‌ دلیل همراه نداشتن «محرم شرعی» شلاق زده است. او افزود: «من فکر نمی‌کردم طالبان روزی دوباره به حکومت برسند و زنان را از بسیاری از چیزها (حقوق) منع کنند.» 

وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان به‌عنوان «ابر وزارت» در ساختار رژیم طالبان شناخته می‌شود و اجازه دارد بر تمام نهادهای حکومتی این رژیم نظارت کند و مداخله آن در تمام بخش‌های حکومت طالبان مشهود است. بیم آن می‌رود که این وزارتخانه زیر سایه حمایت رهبران طالبان، هر روز بیش‌ازپیش در امور شخصی مردم مداخله کند.