علی شریعتی، عضو انجمن صنایع غذایی ایران، از افزایش تقلب در صنایع شکلات‌سازی ایران خبر داد که با کپی‌برداری و استفاده از نشان‌های تجاری، اسم‌ها و ترکیبات و حتی نحوه بسته‌بندی، ممکن شده است.

علی شریعتی دوشنبه، ۲۷ شهریور (۱۸ سپتامبر)، در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز از افزایش موارد تقلب در صنعت شکلات‌سازی ایران خبر داد و مدعی شد که در نمایشگاه اخیر «شیرینی و شکلات»، برخی از نشان‌های معتبر و باسابقه کشور نیز از فرصت تحریم‌ها بهره برده‌اند و محصولات تازه‌ای به بازار عرضه کرده‌اند که کپی کامل محصولات شرکت‌های مطرح جهانی است.

به گفته شریعتی، در صورت رفع تحریم‌ها، شرکت‌های بین‌المللی به امکان شکایت از این نشان‌های تجاری متقلب ایرانی دست خواهند یافت و روند کنونی، نشان می‌دهد که برخی تولیدکنندگان داخلی می‌کوشند حداکثر بهره ممکن را از فرصت تحریم‌ها ببرند.

جمشید مغازه‌ای، رئیس انجمن تولیدکنندگان شیرینی و شکلات ایران، نیز یکشنبه، ۱۷ شهریور، در حاشیه برگزاری نمایشگاه شیرینی و شکلات، حذف ارز ترجیحی را در این حوزه باعث کاهش ۴۰ درصدی صادرات محصولات آن دانست.

آنچه این اظهارات را برجسته‌تر می‌کند، مسئله تولید و توزیع محصولاتی است که به دلیل شباهت نام و بسته‌بندی آن‌ها به نام‌ها و نشان‌های معتبر خارجی، با قیمت‌هایی نامتعارف در بازار عرضه می‌شوند. اگرچه تصور عمومی این است که محصولاتی ازاین‌دست در کارگاه‌های کوچک شخصی تولید می‌شوند، به گفته فعالان این حوزه، شکلات‌های مزبور در شرکت‌های مطرح داخلی تهیه شده که مصداق تقلب و کلاهبرداری در این مقیاس است.

این در حالی است که تا اواسط دهه ۹۰، صنایع شکلات‌سازی ایران بازار مناسبی را در منطقه در اختیار داشتند و در سال ۹۷، میزان صادرات حوزه شکلات و‌ شیرینی تولید ایران به ۳۰۵ میلیون دلار نیز رسید. هرچند، در ۱۴۰۰ با تحریم‌های آمریکا این میزان با کاهشی ۲۳ درصدی، به ۲۳۴ میلیون دلار رسید.

به گفته فعالان این عرصه، با حذف ارز ترجیحی، بسیاری از صنایع این حوزه در آستانه تعطیلی قرار گرفتند. همزمانی تعطیلات نوروزی با ماه رمضان در فروردین  ۱۴۰۲ می‌توانست به رونق این بازار کمک کند، اما بر خلاف انتظار و به دلیل افزایش قیمت‌ها، خرید جامعه از این بازار کاهش یافت و بحران مضاعفی برای تولیدکنندگان رقم زد.

آرمان خالقی، معاون توسعه ارتباطات گروه صنایع غذایی شیرین‌عسل، درباره وضعیت تولیدکنندگان این حوزه می‌گوید: «مردم به‌ جای تنقلات به دنبال خرید برنج، شکر و به‌طورکلی مواد غذایی خام هستند تا بتوانند نیاز غذایی خود را تامین کنند که این مسئله بر مصرف شیرینی و شکلات تاثیر دارد و خرید کمتر می‌شود.»

گرانی شیرینی و شکلات که به دلیل افزایش قیمت شکر و مواد اولیه وارداتی مانند کاکائو بوده، در یک سال گذشته موجب افزایش دائم قیمت شیرینی و شکلات در بازار شده و به گفته علی بهره‌مند، رئیس اتحادیه دارندگان قنادی، شیرینی‌فروشی و کافه‌قنادی تهران، سبب شده است که مردم به خرید دانه‌ای شیرینی روی آورند و تداوم این شرایط، تعطیلی برخی فروشگاه‌های شیرینی و شکلات را در پی داشته است.

به گفته علی بهره‌مند، کاهش توان خرید جامعه را می‌توان در تغییر حجم کیک‌هایی دید که در اندازه «کیک‌های دونفره»، جایگزین کیک‌های بالای یک کیلو‌و‌نیمی رایج سال‌های پیش شده‌اند.

با این حال، با استناد به قیمت‌های کنونی، بهایی که مشتری برای این کیک‌های کوچک دو‌نفره می‌پردازد، از کیک‌های چندنفره سال‌های قبل بیشتر است. در حال حاضر میانگین نرخ مصوب شیرینی تر در ایران از کیلویی ۱۵۰ هزار تومان آغاز می‌شود و در برخی شیرینی‌های تر به بیش از هر کیلو ۳۰۰ هزار تومان نیز رسیده است.