اتحادیه جهانی جامعه مدنی (سیویکوس)‌، روز پنجشنبه پنجم مردادماه (۲۷ ژوئیه)‌، اعلام کرد که از زمان تسلط طالبان بر افغانستان، جامعه مدنی این کشور با تهدید، ضرب‌و‌شتم مواجه شده است و تقریبا در «سکوت کامل» به سر می‌برد.

در گزارش این اتحادیه آمده است که سرکوب فعالیت‌های مدنی، نظارت و مستندسازی نقض حقوق ‌بشر در افغانستان را با چالش مواجه می‌کند.

در گزارش این اتحادیه آمده است: «فعالان مدنی به‌دلیل انتقاد از طالبان، خودسرانه دستگیر و بازداشت شده‌اند. برخی دیگر با آزار، ارعاب و خشونت مواجه و برخی نیز کشته شده‌اند. همچنین مدافعان حقوق بشر توسط طالبان ربوده شده‌اند. طالبان همچنین به دفاتر رسانه‌ها یورش برده‌اند، تجهیزات را مصادره و خبرنگاران را بازداشت کرده‌اند. برخی مورد شکنجه و بدرفتاری قرار گرفته‌اند.»

در ارزیابی اتحادیه جهانی جامعه مدنی، فعالیت‌های مدنی در افغانستان در ماه مارس به پایین‌ترین رده ممکن رسیده است.

در گزارش سیویکوس آمده است فعالان مدنی که از ترس طالبان به خارج از افغانستان رفته‌اند، به‌دلیل انتقاد از طالبان، خانواده‌هایشان هدف انتقام‌جویی این گروه قرار گرفته‌اند.

در این گزارش ذکر شده است کسانی که به‌دست طالبان بازداشت شده‌اند، هیچ دسترسی به روند محاکمه قانونی نداشته‌اند و بارها به‌طور«وحشیانه» ضرب‌و‌شتم و شکنجه شده‌اند.

اتحادیه جهانی جامعه مدنی گفت که در دو ماه گذشته کارکنان سازمان‌های غیردولتی و فعالان مدنی در افغانستان بازداشت و خبرنگاران به‌طور خودسرانه ضرب‌و‌شتم شده‌اند. این اتحادیه اعلام کرد که دانشگاهیان، موسیقی‌دانان و شاعران نیز در خطرند و طالبان تظاهرات زنان در واکنش به تعطیلی آرایشگاه‌ها را با خشونت سرکوب کردند.

این اتحادیه با ابراز نگرانی از اختناق و سرکوب شدید فعالان مدنی، زنان و روزنامه‌نگاران، گفت که آزادی تشکل در افغانستان به‌شدت محدود شده است.

در گزارش این اتحادیه ذکر شده است: «از زمان تسلط طالبان، از هرگونه تلاش برای ایجاد سازمان‌ها یا شبکه‌های جدید که برای دفاع از حقوق زنان فعالیت کنند، به‌دلیل یورش نیروهای طالبان به جلسات و دستگیری هدفمند سازمان‌دهندگان، جلوگیری شده است.»

سیویکوس با استناد به گزارش ماه ژوئن هیئت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان، گفت که طالبان یک مورد توقیف دارایی‌ها و دو مورد تعلیق مجوز سازمان‌های غیردولتی را به‌دلیل اینکه زنان در سمت مدیریت بودند یا به‌دلیل داشتن کارمندان زن انجام داده‌اند. توقیف دارایی‌ها را وزارت امربه‌معروف و نهی از منکر و لغو مجوز را وزارت اقتصاد طالبان انجام داده است.

سیویکوس اعلام کرد که خبرنگاران، کارمندان رسانه، مدافعان حقوق‌ بشر، فعالان جامعه مدنی، استادان دانشگاه، آگاهان سیاسی و کاربران بانفوذ در رسانه‌های اجتماعی، از آسیب‌پذیرترین اقشار در حاکمیت طالبان‌اند.

طالبان پس از دو دهه جنگ با حکومت افغانستان و متحدان غربی آن، توانستند قدرت را در اوت ۲۰۲۱ به دست گیرند. از آن زمان تاکنون، این گروه تلاش زیادی برای سرکوب و اختناق شهروندان انجام داده‌اند و شمار زیادی در زندان‌های طالبان به سر می‌برند. طالبان با برگزاری تجمعات اعتراضی مخالف‌‌اند و این اعتراض‌ها را با خشونت و با استفاده از اسلحه سرکوب می‌کنند.

هر روز به محدودیت‌های اعمال‌شده طالبان علیه خبرنگاران، رسانه‌ها، فعالان مدنی و مدافعان حقوق بشر در افغانستان افزوده می‌شود.