واشنگتن‌پست روز جمعه ۲۳ ژوئن (دوم تیر) یادداشتی به قلم دنیس راس، دستیار ویژه پیشین باراک اوباما، رئيس‌جمهوری اسبق ایالات متحده آمریکا، منتشر کرد.
در این یادداشت تحلیلی ضمن اشاره به گفته‌های علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، طی هفته‌های گذشته درباره نرمش قهرمانانه و نوعی چراغ سبز نشان دادن به توافق با غرب مشابه سخنان او پیش از توافق برجام، تاکید شده است: «گزارش‌ها حاکی از آن است که دولت آمریکا و مقام‌های ایران در حال مذاکره درباره توافق‌های جدیدی‌اند که در ظاهر، برنامه هسته‌ای تهران را محدود می‌کند. یک مقام ارشد دولت بایدن اذعان کرده که مذاکرات غیرمستقیم با دولت ایران در عمان صورت گرفته است. در همین حال، حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، رئیس سابق کمیسیون سیاست خارجی و امنیت ملی مجلس ایران مدعی شده که تفاهمات نانوشته‌ای حاصل شده است. به گفته او دولت بایدن، چشم‌هایش را روی برخی از قراردادهای انرژی ایران خواهد بست و در ازای این که جمهوری اسلامی از گسترش برنامه هسته‌ای بیش از سطح فعلی خودداری کند، برخی از وجوه مسدود شده ایران را آزاد خواهد کرد.»
دنیس راس در ادامه این مطلب آورده است: «در دیدارهای اخیر با مقام‌های اسرائیلی در اورشلیم و تل‌آویو، شنیدم که به نظر می‌رسد یک معامله محدود در راه است؛ معامله‌ای مبنی بر این که ایران اورانیوم بالای ۶۰ درصد را غنی‌سازی نکرده، به مقدار اورانیومی که قبلا غنی‌سازی کرده اضافه نکند و همچنین شهروندان دوتابعیتی آمریکایی-ایرانی را آزاد کند. در مقابل نیز دولت بایدن هیچ تحریم جدیدی علیه رژیم ایران اعمال نکند و معافیت‌هایی را ارائه دهد که امکان دسترسی به حدود ۲۰ میلیارد دلار حساب مسدود شده فعلی را برای جمهوری اسلامی فراهم می‌سازد.»
به نوشته او، جمهوری اسلامی ایران در حال حاضر اورانیوم غنی‌شده تا ۶۰ درصد را برای ساخت پنج بمب اتمی تهیه کرده است. این سطح اورانیوم غنی‌شده مقداری است که رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، می‌گوید هیچ هدف غیرنظامی قابل توجیهی ندارد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
او در عین حال در یادداشت خود به این نگرانی اسرائیلی‌ها اشاره کرده که اگر ایران به سرعت فعلی خود در غنی‌سازی اورانیوم ادامه دهد، تا پایان سال ۲۰۲۳ می‌تواند تسلیحات لازم برای ۱۰ بمب اتمی را در اختیار داشته باشد. افزون بر این، تحکیم زیرساخت‌های هسته‌ای ایران یکی دیگر از نگرانی‌های اسرائيلی‌ها است، به ویژه این که ایران در تلاش است تاسیسات هسته‌ای خود را در مکان‌هایی جا دهد که در برابر آسیب حملات نظامی حفظ شوند و این موضوع می‌تواند گزینه نظامی اسرائیل برای جلوگیری از تهدید هسته‌ای ایران را از بین ببرد.
در بخش دیگری از یادداشت دستیار سابق ویژه باراک اوباما آمده است: «مقامات ارشد دولت بایدن اشاره کرده‌اند که ایران را تهدید کرده‌اند که در صورت غنی‌سازی اورانیوم تا ۹۰ درصد با عواقب شدیدی مواجه خواهد شد. اما مساله اینجا است که رسیدن از ۶۰ به ۹۰ درصد زمان کمی لازم داد. علاوه بر این، متوقف کردن ایرانی‌ها در درجه غنی‌سازی ۶۰ درصدی به این معنی است که غنی‌سازی تا آن سطح قابل قبول دانسته می‌شود، بدتر از آن، اگر این ۶۰ درصد در سایت‌ها یا تاسیساتی محافظت‌شده قرار بگیرند، به این معنی است که ایران می‌تواند در هر زمانی که انتخاب می‌کند بمب بسازد. به عبارت دیگر، اجازه دادن به ایرانی‌ها برای غنی‌سازی تا ۶۰ درصد در حالی که به آنها اجازه داده می‌شود تاسیسات هسته‌ای خود را در برابر حمله غیرقابل نفوذ کنند، به معنای تغییر اساسی رویکرد ایالات متحده در قبال خاورمیانه است.»
دنیس راس در ادامه افزوده است: «ایالات متحده به جای اینکه به دنبال جلوگیری از هسته‌ای شدن ایران باشد، به طور ضمنی به سیاست پذیرش وضعیت هسته‌ای ایران رو آورده است. این درواقع تغییر جهت از سمت سیاست پیشگیری به سمت سیاست مهار است. چنین موضعی، تنها تضمین‌کننده گسترش سلاح‌های هسته‌ای در سراسر خاورمیانه خواهد بود. همانطور که سعودی‌ها نیز پیشتر گفته‌اند که اگر ایرانی‌ها به بمب اتمی دسترسی پیدا کنند، آنها نیز چنین سیاستی را در پیش خواهند گرفت. در این شرایط، ترکیه و مصر هم از این مسابقه تسلیحاتی عقب نخواهند ماند.»
او در پایان یادداشت خود ضمن تاکید بر این که «دولت بایدن باید هرگونه معامله با ایران را با هدف پیشگیری و نه مهار سیاست هسته‌ای تنظیم کند» نوشته است: «اولین اقدام دولت بایدن باید این باشد که هرگونه تفاهم را محدود به زمان خاصی کند، دوم این که او باید به طور علنی مشخص کند که اگر ایالات متحده ببیند ایران پس از پایان این تفاهمات در حال حرکت به سمت سلاح هسته‌ای است، آمریکا آماده است که سرمایه‌گذاری ۴۰ ساله ایران در زیرساخت‌های اتمی‌اش را نابود کند، سومین موضوع این است که ایالات متحده باید مانورهای نظامی خود را در منطقه انجام دهد تا نشان دهد که در مقابله با ایران هسته‌ای جدی است. اقدام چهارم نیز این است که ایالات متحده، نگرانی‌های فعلی اسرائیل را درباره ایران کاهش دهد و برای این کار می‌توان به پرکردن فوری ۱۸۰ میلیون بشکه ذخایر راهبردی نفت اشاره کرد.»
دنیس راس یادآور شده که اگرچه ممکن است چنین اقداماتی جنگ‌طلبانه به نظر برسد «اما واقعیت این است که سیاست مهار به جای پیشگیری ممکن است جنگ را تسریع کند.»
